نام ایران نخستین بار در این قلعه برده شد

قلعه دختر در شهر فیروزآباد استان فارس، برای حفاظت از پایتخت ساسانیان به دستور اردشیر بابکان ساخته شد و تا پایان حکومت اشکانیان دژی محکم برای حفاظت و نگهبانی بود؛ جایی که برای نخستین بار نام ایرانشهر (کشور ایران) به‌عنوان یک امپراتوری یکپارچه برده شد. به گزارش همشهری، شاپور دومین شاهنشاه ایرانشهر از دودمان ساسانی بود که پس از مرگ پدرش، اردشیر بابکان، به فرمانروایی رسید و در قلعه دختر از ایرانشهر نام برد. این قلعه در حکم دژی دفاعی و مانعی مهم برای جلوگیری از عبور دشمن در دره تنگاب (شمال دشت فیروزآباد) بود و توسط اردشیر بابکان، مؤسس سلسله ساسانی در سال ۲۲۴ پس از میلاد ساخته شد. اردشیر بابکان این قلعه را پیش از جنگ با پادشاه پارتیان، اردوان پنجم و زمانی که می‌خواست بر ناحیه فارس مسلط شود بنا کرد. قلعه دختر در دوره ساسانی برای محافظت از شهری بنا شد که شهر «گور»، «اردشیر خوره» یا«فر اردشیر» نام داشت و امروزه آن را با نام شهر باستانی فیروزآباد می‌شناسند.
شهر فیروزآباد در دشتی به همین نام قرار داشت؛ دشتی که به واسطه ویژگی‌های جغرافیایی خود دسترسی آسانی نداشت و به‌دلیل کوه‌های بلند و ساختار صخره‌ای پیرامون، نوعی حفاظ طبیعی داشت. اگرچه این قلعه خسارات زیادی دیده است، اما هنوز دیوارهای بلند آن از استقرار حکومت قدرتمند نشان دارد. قلعه دختر بر فراز کوه ساخته شده و دامنه آن روی پستی و بلندی‌های کوه به‌صورت شیب‌دار امتداد پیدا کرده است. شکل کلی قلعه ذوزنقه است و محدوده‌ای از بخش‌های پایینی منتهی به دره تنگاب تا بالاترین بخش کوه را    در بر می‌گیرد.‌