در خانه‌موزه‌های شهیدان روایت زندگی آنها را مرور کنید
خانه‌هایی با عطر رشادت و شهادت
سعیده مرادی
در کنار مکان‌های تاریخی شناخته شده تهران، موزه‌هایی هستند که رنگ و بوی دیگری دارند؛ محل‌هایی که از آنها عطر شهادت و شهامت به مشام می‌رسد. برخی از این خانه‌موزه‌ها متعلق به افرادی بوده‌اند که نام آنها با تاریخ گره خورده است؛ افرادی مانند شهیدان چمران، بهشتی، مدرس، رجایی و باهنر که در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس مرد میدان بودند، از جان خود گذشتند و نامشان در دفتر شهدای این خاک به ثبت رسید. برخی از خانه‌موزه‌ها هم به شهدایی تعلق دارند که شاید نامشان کمتر شناخته شده باشد، اما با سیری در خانه آنها و بازدید از آثار به جامانده‌شان می‌توان به بزرگی روح و عمق شجاعت‌شان در دوران دفاع‌مقدس پی برد. برای آشنایی با این خانه‌موزه‌ها با ما همراه باشید.
خانه موزه شهید مدرس
خانه‌ای با معماری سنتی
خانه موزه شهید مدرس براساس الگوی معماری سنتی ایران ساخته شده است و 3حیاط مرکزی، اتاق‌ها، راهروها، حوض‌خانه و 3در ورودی و... بخش‌های این خانه را تشکیل می‌دهد. طی سال‌هایی که این بنا رها شده بود، قسمت‌هایی از آن تخریب و دچار آسیب شد؛ اما براساس شواهد و مستندات، مرمت آن منطبق با طرح اولیه و با هدف حفظ اصالت بنا انجام گرفت. از خلاقیت‌های به‌کار رفته در مرمت این بنا می‌توان به استفاده از سیستم سازه‌ای مدرن با هدف مسقف کردن حیاط مرکزی بدون دخالت و آسیب در سازه اصلی و سیما و منظر حیاط اشاره کرد. این خانه دارای تزئینات آجری ساده شامل قطاربندی و آجرکاری بالای برخی سردرهاست. هر 3حیاط مرکزی نیز حوضی زیبا دارند که پس از مرمت بنا حفظ شده‌اند.
پایگاه فعالیت‌های شهید
خانه موزه شهید مدرس نه‌تنها محل سکونت شهید مدرس، بلکه محل فعالیت‌های گسترده اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایشان نیز بود. به همین دلیل دارای فضاهای اندرونی و بیرونی است. بخش اندرونی محل سکونت ساکنان منزل و 2بخش بیرونی متشکل از فضاهای تدریس و تفسیر و همچنین محلی برای دیدارهای مردمی و ملاقات با شخصیت‌های سیاسی بود.
خانه موزه شهید مطهری
خانه‌ای به قدمت یک قرن
قدمت خانه شهید مطهری به دوره پهلوی اول می‌رسد. این خانه 455مترمربع مساحت و 300متر زیربنا دارد و در 2طبقه ساخته شده است. شهید مطهری سال 1331از قم به تهران مهاجرت کرد و پس از 15سال اجاره‌نشینی در محله‌های جنوبی شهر تهران، به دلیل تأسیس حسینیه ارشاد و لزوم نزدیک‌بودن محل سکونت به حسینیه، با کمک مالی خانواده همسر، اقدام به خرید این منزل کرد و تا سال 1355(حدود 2سال قبل از شهادت) در آن سکونت داشت. این منزل میزبان بسیاری از جلسات فکری و فعالیت‌های انقلابی شهید بوده است؛ بسیاری از شخصیت‌های سیاسی به این خانه رفت‌وآمد داشته‌اند.
ماشین قدیمی، کتاب‌ها و وسایل شخصی
با ورود به حیاط از کنار ماشین قدیمی شهید خواهید گذشت. طبقه پایین شامل یک حال و پذیرایی بزرگ است که پس از بازسازی حالت نگارخانه گرفته است. در این طبقه همچنین دست‌نوشته‌ها و وسایل شخصی شهید مطهری را می‌توان تماشا کرد. در طبقه دوم خانه هم کتابخانه و اتاق قرائت قرار دارد. کتاب‌های مهم و ماندگاری از شهید مطهری در همین خانه به تألیف رسیدند. در این طبقه کتاب‌های بی‌شمار این شهید در کنار هم قرار گرفته‌اند تا تلاش او برای اعتلای فرهنگ به چشم گردشگران بیاید. در اینجا همچنین عمامه استاد و عبای ایشان در ویترین‌ها جا خوش کرده‌اند. حتی برای نمایش اسلحه ضارب استاد هم اینجا بخشی تعبیه شده است. اگر به بازدید از این موزه تاریخی علاقه‌مند هستید، شنبه تا چهارشنبه از ساعت 9تا 17و پنجشنبه از ساعت 9تا 13می‌توانید به این خانه سر بزنید. بهترین راه رسیدن به این موزه، استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی است؛ چرا که خیابان شهید کلاهدوز معمولا شلوغ است و یافتن جای پارک کار سختی به‌حساب می‌آید.
