بد مصرفی ایرانی و بازار از دست رفته

 خبر:

چند روز است که ایران صادرات برق را به عراق قطع کرده و رضا اردکانیان، وزیر نیرو با اشاره به مذاکرات با همتای عراقی‌اش گفت: طرف عراقی درک می‌کند که در این روزها ایران به تمامی ظرفیت تولید برق خود برای پوشش نیاز اوج مصرف احتیاج دارد. هرچند این گزاره وزیر نیرو درست است که در روزهای کمبود برق، ایران وفق قرارداد می‌تواند نیاز داخلی را بر نیاز طرف خارجی ترجیح دهد اما خبر تلخ‌تر این است که نخست‌وزیر عراق در حکمی دستور داد واردات برق از عربستان، جایگزین برق ایران شود.

 نقد: از دست دادن بازارهای صادراتی حکایت تلخ اقتصاد ایران است؛ حتی اگر عراقی‌ها بموقع پول برق صادراتی‌ ایران را نداده باشند و حتی اگر نیاز داخلی مهم‌تر باشد اما مذاکرات طرف عراقی با عربستان سعودی در روزهای آینده قطعا خبر خوبی برای ما نخواهد بود. چون نشان می‌دهد با پرخوری ایرانی‌ها چه آسان بازارهای صادراتی که به مشقت فراوان به‌دست آمده، از دست می‌رود. حالا باید ماه‌ها و شاید سال‌ها تلاش کنیم تا آنچه را از دست داده‌ایم دوباره به‌دست آوریم. وقتی مدیریت عرضه در اقتصاد ایران محور اصلی سیاستگذاری‌ها و جهت‌گیری‌ها باشد و نه مدیریت تقاضای مصرف، تکرار سناریوی بازارهای از دست رفته گریز‌ناپذیر خواهد بود و باید افسوس خورد که چرا ملت بدمصرفی شده‌ایم و باید اندیشه کنیم برای آینده و نسل آینده‌مان.

باید بپذیریم ادامه سیاست از دست‌دادن بازارهای صادراتی به بهانه تامین نیاز داخلی نمی‌تواند ضامن قوام اقتصاد ایران در عرصه جهانی باشد، یادمان نرود که روزگاری به بهانه کمبود تخم مرغ و سایر اقلامی که در بازارهای دیگر کشورها خریدار داشت، تعرفه بستیم و صادرات را حتی ممنوع کردیم، اما توجه نکردیم که مشتریان کالای ایرانی این رفتار را نمی‌پذیرند و به سراغ دیگر فروشندگان خواهند رفت. بازار عراق نه اولین بازاری است که به دلیل بدمصرفی ما ایرانی‌ها از دست می‌رود و نه آخرین آن.