شهر خنک، با خیابانهای رنگی
آسفالت رنگی کمتر از آسفالت سیاه داغ میشود
محمد سرابی-روزنامهنگار
آسفالت سیاه است و رنگ سیاه بیشتر از دیگر رنگها نور خورشید را جذب میکند. آسفالت خیابان با طلوع خورشید داغ میشود و بعد از غروب، حرارتی را که ذخیره کرده به محیط منتقل میکند. بخش زیادی از سطح خیابانها را آسفالت پوشانده که آنها را به شکل منبعی برای ایجاد گرمای بیشتر در شهرها در آورده است. برخی از شهرداریهای جهان بهدنبال روشی برای کاهش این گرما هستند و میخواهند آسفالتها را رنگ کنند. کاری که بهنظر عجیب میآید ولی در بعضی شهرها درحال اجراست.
استرالیا
سیاه به سفید
شهرداری سیدنی برآورد کرده است که مقدار گرمایی که بهدلیل جذب حرارت آسفالت اتفاق میافتد مستقیما بر دمای هوا تأثیر دارد. این آزمایش در مناطقی انجام شده که آسفالت خیابان زیر سایه ساختمانها قرار نمیگیرد و مستقیما در معرض تابش خورشید است. رنگ کردن سطح آسفالت در ابتدا مشکلات زیادی داشت؛ یکی از آنها یخبندانهای زمستانی بود. رنگی که میتوان سطح آسفالت را با آن پوشاند، در مقابل سرمای زمستانی مقاومت ندارد و فرسوده میشود. در این شهرها دمای هوا 4درجه گرمتر از مناطق حاشیه شهر است. از سال2020 پروژه رنگآمیزی چند خیابان در غرب سیدنی شروع شد. حدود 10خیابان با روکش رنگ روشن پوشانده شدند و دمای آنها در روز 5درجه و در شب 2درجه کمتر شد. در شهر آدلاید هم چند جاده به همین شکل پوشانده شد که 8درجه در روز و 4درجه در شب خنکتر شد. البته دمای هوا در نزدیکی آسفالت به این مقدار کاهش پیدا نمیکند. رنگکردن سطح خیابانهای شهر اما هزینه خیلی زیادی دارد که در توان مالی شهرداریهای استرالیا نیست.
آمریکا
تانکر رنگآمیزی
لسآنجلس پروژه رنگکردن آسفالت را از حدود سال2019 شروع کرد. این طرح ابتدا از خیابانهایی شروع شد که سایه نداشتند. مایعی که با استفاده از تانکر روی آسفالت پاشیده میشد رنگ آن را از سیاه به سفید تبدیل نمیکرد بلکه ترکیبی به رنگ خاکستری ایجاد میکرد تا مقدار جذب نور آن کمتر شود. همزمان کاشت نهال هم در این خیابانها انجام شد اما بهدلیل اینکه شهر با کمبود منابع آبی روبهرو بود، پروژه رنگآمیزی آسفالت توجه زیادی بهخود جلب کرد. دماسنجهای صنعتی، اختلاف دمایی تا 10درجه سانتیگراد را در سطح تازهرنگشده نشان میدادند اما دمای هوا در پیادهرو و جایی که ساکنان قدم میزدند 10درجه خنکتر نبود زیرا به عوامل دیگری هم بستگی داشت. شهرداری برای آزمودن این روش تصمیم گرفت در بعضی خیابانها قسمتی از معبر را رنگ کند و قسمتهاي دیگر را به شکل سابق باقی بگذارد. تفاوت دمای هوا برای عابران واضح بود و اينگونه شد كه پروژه ادامه پیدا کرد. شهرداری شهر فونیکس اكنون در حال رنگ کردن آسفالتهاست.
قطر
خیابانهای آبیرنگ
شهرداری دوحه از سال2019 برخی از خیابانها را با روکشی به ضخامت یک میلیمتر پوشاند؛ رنگ این روکش آبی است و دانههای سرامیکی برای بازتابدادن، پرتو فراسرخ دارد. گفته میشود که این کار میزان جذب گرما را تا 50درصد کم ميكند. پروژه اولیه مساحت زیادی نداشت و شامل یک بزرگراه در منطقه گردشگری سوق واقف بود که در حاشیه آن هیچ درختی وجود نداشت. پوشش آبیرنگ شامل چند ماده جداگانه بود تا بتواند نور خورشید را تا جای ممکن بازگرداند. بهنظر میآمد این کار بخشی از پروژههای شهری دوحه برای میزبانی جامجهانی فوتبال2022 بود اما با مشخصشدن مزایای آن همچنان میتوان در قطر خیابانهایی به رنگ آبی دید. طرح اولیه با همکاری ژاپنیها اجرا شد و حسگرهای دما هم در بزرگراهها نصب شدند. ژاپن در زمینه روکش کردن فضاهای شهری با رنگهای بازتابدهنده نور تحقیقات متعددی انجام داده اما رنگ کردن خیابانهای شهرهای بزرگ ممکن نیست، بنابراین شهرداریها این کار را با رنگآمیزی قطعات کوچکتر مانند پارکینگها و پیادهروها شروع کردهاند.