طرفداران فیلمهای خارجی در سینمای پربیننده پایتخت
موضوع: سینما رادیوسیتی
موقعیت: خیابان ولیعصر(عج)، حوالی میدان ولیعصر(عج)
***
تجمع سینماهای تهران تا دهه 30در خیابان لالهزار بود و فیلمهای عوامپسند در این سینماها به نمایش در میآمد اما سینماهای مدرن و نوسازی که در گوشه و کنار پایتخت بهخصوص در محدوده میدانهای فردوسی و ولیعصر(عج) ساخته شد، حکایت دیگری داشت و برخی از آنها پاتوق قشر روشنفکر و تحصیلکرده بود. سینمای مدرن و مجلل رادیو سیتی که در خیابان پهلوی آن زمان و ولیعصر(عج) فعلی و نبش خیابان گیلان قرار داشت بهواسطه نمایش فیلمهای مشهور خارجی به سرعت مخاطبان خودش را پیدا کرد و نامش در فهرست سینماهای پربیننده تهران قرار گرفت. شادمهر راستین، پژوهشگر و فیلمنامهنویس درباره ماجرای ساخت پربینندهترین سینمای تهران میگوید: «در فضایی که سینما رادیوسیتی ساخته شد، یک آکواریوم عظیمالجثه قرار داشت که به آن مکان آکواریوم تهران میگفتند. سینما رادیوسیتی اواسط دهه 30به جای آکواریوم تهران ساخته شد و برای طراحی آن هم مطابق معمول آن سالها، از نمونههای خارجی الگوبرداری کردند. طراح سینما رادیو سیتی، حیدر غیابی، یکی از پیشگامان معماری نوین ایران بود اما اواخر دهه 40که به آپاراتها و سیستم صوتی جدید مجهز شد، نمای آن هم توسط مهندس هوشنگ سیحون، رئیس سابق پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران و طراح بنای یادبود ابنسینا، فردوسی و خیام تغییر کرد و به شکل امروزی درآمد.»
رادیو سیتی از همان سالها این امکان را داشت که نخستین فیلم سهبعدی را برای تهراننشینها اکران کند. راستین میگوید: «مهندس سیحون به جز رادیوسیتی نمای چند سینمای دیگر مثل سینما مرکزی و سینما حافظ را هم تغییر داد تا در دهه50رونق تازهای به سینماهای تهران داده شود. سینما رادیو سیتی جایی برای اکران فیلمهای خارجی و بعضا روشنفکرانه بهحساب میآمد و مهمترین فیلمی که در این سینما به نمایش درآمد «اسرار گنج دره جنی» ساخته ابراهیم گلستان بود. نکته جالب اینکه فیلم گلستان 6روز بیشتر در این سینما اکران نشد. سینما رادیو سیتی جزو مجموعه سینماهای جشنواره فیلم تهران بود و به همین دلیل معمولا تماشاگران زیادی داشت. البته سینما هما هم که مخصوص اکران فیلمهای هندی بود تماشاگران زیادی داشت و گاهی تعداد تماشاگرانش به 1100نفر میرسید که یک رکورد بهحساب میآمد.»
سینما رادیو سیتی در سالهای پایانی دهه 50مدتی انبار دارو بود اما در بهمن 1396به ثبت میراث رسید و نامش در فهرست آثار ملی قرار گرفت.