
تشکیل کابینه در عمارت تاریخی

موضوع: خانه مستوفی
ویژگی: نخستین بنای فرنگیساز تهران
***
محله سنگلج از دوره قاجار محل زیست رجال سیاسی و مفاخر فرهنگی بوده و خانه برخی از این افراد بهعنوان میراث فرهنگی به ثبت میراث هم رسیده است. میرزایوسف مستوفیالممالک، صدراعظم ناصرالدینشاه یکی از رجال سیاسی دوره قاجار است که سالها در سنگلج زندگی کرد و خانه او که بهعنوان عمارت مستوفی شناخته میشود، یکی از جاذبههای تاریخی تهران است. این عمارت قاجاری در سال1311 ساخته شده و با گذشت نزدیک به یک قرن هنوز جلال و شکوه خاصی دارد. نصرالله حدادی، تهرانپژوه، خانه مستوفی را یکی از نمادهای تاریخ معاصر میداند و میگوید: «نخستین کابینه مشروطیت در خانه مستوفی تشکیل شد و همین اتفاق موجب شده که این خانه همواره مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار داشته باشد. خانهباغ مستوفی از چهارراه گلوبندک شروع میشد و تا ونک ادامه داشت و این عمارت در بخش شمالی آن ساخته شد.» خاندان مستوفی اراضی منطقه گلوبندک تا ده ونک را در اختیار داشتند و عمارت مستوفی در همین مسیر ساخته شده است. حدادی معتقد است معماری خانه مستوفی نمونه منحصربهفردی از نخستین بناهای فرنگیساز عصر ناصری است؛ «عمارت مستوفی را فرانسویها ساختند و جزو نخستین بناهایی است که توسط اروپاییها در عهد ناصری ساخته شدهاست. این عمارت میان یک باغ 50هزار مترمربعی ساخته شد؛ اما امروز 1700مترمربع از آن باقی مانده است. این عمارت برخلاف همه عمارتهای قاجاری با کاشیکاری، ارسیها و شیشههای رنگی تزئین نشده؛ اما قرینهسازی بهشدت مورد توجه معماران فرانسوی بوده است.» عمارت مستوفی که در چهارراه گلوبندک و خیابان بادامچی واقع شده شامل دو طبقه است. تالار شاه نشین یا همان تالار پروانهای زیباترین بخش این بنا بهحساب میآید که تبحر معماران اروپایی در ساخت تالارهای منحصر به فرد را نشان میدهد. ایوان این عمارت هم با گچبریها و ستونهای بلند تزئین شده و جلوه خاصی به این عمارت فرنگیساز بخشیده است.