تلگرام، اسیر مدعیان آزادی بیان

ساسان شادمان-روزنامه‌نگار

بسیاری از مردم در ساعات پایانی روز شنبه به وقت گرینویچ با خبری گیج‌کننده روبه‌رو شدند؛ پاول دوروف، مدیرعامل و بنیانگذار تلگرام در یکی از فرودگاه‌های فرانسه بازداشت شد. مدیرعامل پیام‌رسان تلگرام که این روزها حوالی یک میلیارد کاربر دارد، درحالی در حومه پاریس دستگیر شد که این اقدام توسط دولتی که مدعی آزادی بیان و دنیای آزاد بوده، صورت گرفته است.

دوروف کیست؟
پاول دوروف یک کارآفرین و برنامه‌نویس روس است که بیشتر به‌عنوان بنیانگذار پیام‌رسان تلگرام و شبکه اجتماعی وکانتاکته (VKontakte) شناخته می‌شود. او ۱۰اکتبر ۱۹۸۴ در سن‌پترزبورگ روسیه به دنیا آمد. در سال ۲۰۰۶، دوروف شبکه اجتماعی VKontakte را تأسیس کرد.

پیام‌رسان تلگرام
در واپسین روزهای حضورش در VKontakte، پاول دوروف به همراه برادرش نیکلای دوروف، پیام‌رسان تلگرام را در سال۲۰۱۳ راه‌اندازی کردند. تلگرام به‌دلیل ویژگی‌های امنیتی، سرعت بالا و امکانات متنوعی مانند کانال‌ها و گروه‌های بزرگ، به سرعت محبوبیت پیدا کرد.

ماجرای دستگیری
پاول دوروف به‌عنوان یک شخصیت تأثیرگذار در دنیای فناوری و ارتباطات شناخته می‌شود و رویکردهای نوآورانه‌اش او را به یکی از چهره‌های برجسته در این حوزه تبدیل کرده است. با این حال او پس از آنکه با مسئولان روسیه اختلافاتی درباره حریم خصوصی کاربران و کنترل دولت بر اینترنت پیدا کرد، مجبور به ترک روسیه شد. دوروف پس از آن تقریبا همواره در سفر بوده است. با این حال، شنبه گذشته در فرودگاه بورژه نزدیک پاریس توسط مقامات فرانسوی بازداشت شد. این بازداشت به‌دنبال صدور حکم جلبی در فرانسه انجام شد که براساس آن دوروف به اتهاماتی مانند همکاری در قاچاق مواد‌مخدر، جرائم علیه کودکان و کلاهبرداری به‌دلیل ‌نظارت نامناسب بر محتوای تلگرام تحت تعقیب قرار گرفته بود. مقامات فرانسوی معتقدند که عدم‌همکاری دوروف با پلیس و عدم‌مدیریت محتوای غیرقانونی روی این پلتفرم، منجر به وقوع جرائم متعددی شده است. این بازداشت زمانی اتفاق افتاد که دوروف با جت خصوصی خود از آذربایجان وارد فرانسه شد.

سقوط ارزش کوین‌ها
تلگرام اخیرا در فضای بلاکچین و ارزهای دیجيتال فعالیت‌هایی را آغاز کرده بود که به‌دنبال بازداشت دوروف، بازار رمزارزها، شاهد سقوط توکن‌های مرتبط به تلگرام بود. پس از گزارش رسانه‌های فرانسوی مبنی بر دستگیری پاول دوروف، ارزش تون‌کوین (TON) بیش از 5/14درصد کاهش یافت. در زمان نگارش این گزارش نیز TON با قیمت ۵.۶5دلار معامله می‌شود. علاوه‌براین، توکن DOGS$ که هنوز به‌طور رسمی فهرست نشده است هم با کاهشی 22درصدی مواجه شد. نات‌کوین هم‌ دیگر ارزی بود که با کاهش ۲۰درصدی ارزش خود مواجه شده است.

ماجرای پیچیده
پس از دستگیری دوروف واکنش‌های متفاوتی در محافل مختلف شکل گرفته است؛ عده‌ای آن را سیاسی و در راستای فشار به روسیه دانسته‌اند، برخی هدف را بازار ارزهای دیجیتال عنوان کرده‌اند و بعضی‌ها نیز‌ نقش آمریکا را در این موضوع، پررنگ‌تر از همه می‌دانند. اگر فرض را بر این بگذاریم که اتهامی که فرانسوی‌ها به دوروف وارد کرده‌اند، از سر صداقت باشد پس آزادی بیان که غربی‌ها مدعی‌اش هستند، چه می‌شود؟