مقابله با کاغذی های تجارت خارجی

با ابلاغ مصوبه هیأت وزیران و اعمال محدودیت واردات از طریق کارت‌های بازرگانی، سقف ارزشی واردات برای اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت‌کننده کارت بازرگانی، برای سال اول ۵۰۰ هزار و برای سال دوم ۲ میلیون دلار تعیین شد. با علیرضا اشرف، دبیر کل اتاق بازرگانی ایران در این‌باره گفت‌وگو کرده‌ایم.

علت محدودیت واردات با کارت بازرگانی چیست؟

با این مصوبه، هیأت وزیران کنترل و مدیریت واردات و صادرات کالا را در دستور کار قرار داده تا برخی دارندگان کارت‌های بازرگانی که دارای تجربه و سوابق بالایی نیستند یکباره نتوانند ارقام بالایی کالا وارد یا صادر کنند زیرا مشاهده شده برخی شرکت‌ها با گذشت یک‌ماه از دریافت کارت بازرگانی 100میلیون دلار کالا، صادر یا وارد کرده‌اند و با این مصوبه شرکت‌های کاغذی که با مقاصد خاص تشکیل می‌شود، قادر نخواهند بود تا در سال نخست فعالیت خود  500هزار دلار کالا صادر یا وارد کنند و این مصوبه اقدامی کنترلی و مدیریتی محسوب می‌شود.

این مصوبه امکان سوءاستفاده از کارت‌ بازرگانی را در واردات کالا از بین می‌برد؟

سوءاستفاده از کارت‌های بازرگانی درصورت وجود اراده‌ای برای کنترل واردات وجود ندارد زیرا کارت بازرگانی، کارت شناسایی واردات کالاست و واردکننده برای واردات کالا باید مقررات نظام بانکی و گمرک را طی کند. حتی درصورتی که برخی افراد برای واردات از طریق کارت بازرگانی وکالتنامه دریافت کنند نیز مشخصات صاحب کارت و وکالت گیرنده در سامانه ثبت سفارش کالا مشخص و این سامانه با سامانه‌های گمرک و وزارت امور اقتصادی و دارایی مرتبط است. اگر کسی بخواهد می‌تواند به راحتی واردات یک کالا را توسط صاحب اصلی کارت یا فرد وکالت گیرنده شناسایی و رصد کند اما این کنترل و نظارت ضعیف است.

پس ریشه سوءاستفاده از کارت‌های بازرگانی چیست؟

سوءاستفاده یعنی اینکه یک فرد با دریافت وکالت از صاحب اصلی کارت و گشایش اعتبار، خودرو یا کالای دیگری را بدون پرداخت حقوق و عوارض قانونی کالا وارد کند، درحالی‌که همه مشخصات و سوابق فرد وکالت گیرنده و صاحب کارت در سامانه ثبت سفارش واردات کالا ثبت شده و اگر اراده‌ای برای برخورد با اینگونه تخلفات وجود داشته باشد، به راحتی قابل پیگیری است. اما برخی بهم‌ریختگی‌ها دراجرای مقررات صادرات و واردات کالا موجب شده تا افرادی بتوانند از اجرای قوانین و مقررات تجارت خارجی شانه خالی کنند.

تعیین سقف واردات مانع تخلف می‌شود؟

تعیین سقف ارزشی برای واردات کالا با کارت بازرگانی برای اعمال کنترل است، چون دولت دیده که حریف برخی جاها در واردات کالا نمی‌شود این راه را انتخاب کرده تا استفاده از کارت بازرگانی متناسب با سابقه افراد باشد. زیرا اکنون برخی رانت‌ها در واردات 1400قلم کالای مجاز موجب شده تا برخی افراد که شغل دیگری دارند کالای دیگری را وارد کنند. اگر اراده‌ لازم وجود داشته باشد این مصوبه می‌تواند، از شکل‌گیری رانت‌های یک شبه در تجارت خارجی جلوگیری کند.