فرش‌فروشان سوگوار

حمیدرضا محمدی

علی‌خان والی، از نخستین عکاسان ایرانی بود که در زمان ناصرالدین‌شاه، در روسیه درس خواند، عکاسی را نیز فرا گرفت و بعدتر که به جرگه حکومت راه یافت و تقریباً همه عمر سیاسی‌اش در ولایات مختلف شمال‌ غرب ایران گذشت، بیش از هزار قطعه عکس از بنا‌های تاریخی، مناظر شهری و روستایی، افراد و اجتماعات مختلف و مناظر طبیعی را ثبت کرد که طبیعتاً بخشی از آن، از حضور در آیین‌های عزاداری ‌ماه محرم به ‌دست آمده بود. نمونه‌اش   همین تصویر است که در تیمچه مظفریه تبریز برداشته شده است؛ بازاری یکپارچه سیاهپوش که دکاکین فرش‌فروشی‌اش به احترام و احتشام حضرت قتیل‌العبرات(ع) تعطیل‌اند. مردان عزادار در دو سوی این گذر نشسته‌اند و در میانه‌شان، زنان با پوشیه‌های سفیدرنگ خودنمایی می‌کنند. در بالاخانه حجره‌ها هم البته کسانی تماشاچی‌گونه جای گرفته‌اند. اما بیش از هرچیز، آنچه این قاب را ویژه‌تر می‌کند، نور آفتابی است که از منافذ سقف بازار، بر سوگواران افتاده و تابیده است.