غواص سیل مشهد

سیده زهرا عباسی-روزنامه‌نگار

اولین خبرها حکایت از باران شدید داشت و آب‌گرفتگی‌هایی که احتمال می‌رفت بعد از چند ساعت رفع شوند، اما چند ساعت که گذشت، درست وسط شهر و در یک میدان آب‌گرفتگی به عمق 5-4 متر رسید. خودروها زیر آب گرفتار شدند و مسافران محبوس. پای غواصان به میدان انقلاب مشهد باز شد (26اردیبهشت 1403)؛ غواصانی که حضورشان در کنار نگرانی‌ها، برای بسیاری تعجب‌برانگیز بود.  «حمید عرب‌زاده» یکی از این غواصان است که به فرماندهی سرآتشیار «علی اخلاقی»، رئیس ایستگاه ۲۳ آتش نشانی مشهد، روز حادثه در عملیات نجات میدان انقلاب حضور داشت. او از‌ سال 1392آموزش رشته غواصی را شروع کرده و از سال 1399وارد آتش‌نشانی مشهد شده است.‌

غواصی همیشه تداعی‌کننده دریاست. نه مشهد دریا دارد و نه غواصی در خیابان‌های شهر اتفاق معمولی است. این عجیب نیست؟
آنچه بین مردم شناخته شده، غواصی در دریاست، اما غواصی شاخه‌های مختلفی ازجمله غواصی جست‌وجو و نجات دارد و مأموریت‌هایی هم که به غواصان آتش‌نشان ابلاغ می‌شود معمولا غرق‌شدگی در استخرهای کشاورزی، سد، دریاچه و... و البته برای کشف جسد است.
این کاری نیست که غریق‌نجات‌های عادی انجام می‌دهند؟
ما وقتی وارد عمل می‌شویم که آب کثیف یا تاریک است و عملیات در چنین آبی مستلزم آموزش‌های تخصصی و تجربه زیاد است. در واقع کار ما بیشتر با لامسه انجام می‌شود.
چرا حس لامسه؟
همانطور که گفتم ما وقتی وارد عمل می‌شویم که آب کدر یا تاریک است؛ یعنی در این شرایط دید کافی وجود ندارد. ناچار هستیم از حس لامسه برای یافتن اجساد استفاده کنیم.
از روز حادثه سیلاب مشهد برایمان بگویید. چه شد که به میدان انقلاب اعزام شدید؟
روز حادثه اعلام شد چند نفر ‌از شهروندان داخل خودرو زیر آب گیر افتاده‌اند. تیم اول از ساعت 15اعزام شد و در همان دقایق اولیه توانست 2جسد را بیرون بیاورد. تیم دوم نیاز به تجهیزات خاص داشت. من با تیم دوم وارد محیط شدم. شهروندان حاضر شک داشتند که خودروهای غر‌ق‌شده سرنشین داشته‌اند یا خیر و به همین دلیل باید همه را جست‌وجو می‌کردیم که خوشبختانه سرنشین نداشتند.
چرا در یک چنین شرایطی نیاز به حضور غواصان بود؟
عمق آب‌گرفتگی در میدان زیاد، آب سرد و بسیار گل‌آلود و کثیف بود و هیچ دیدی وجود نداشت. در این شرایط، کاری از نیروهای امدادی دیگر برنمی‌آمد و به همین دلیل غواصان وارد عمل شدند.
اول صحبت‌هایتان گفتید برای کشف جسد وارد عملیات می‌شوید. شغل شما خاطره خوبی هم برایتان می‌سازد؟
خاطره خوب نداریم و همه‌اش تلخ و غم‌انگیز است. اما آنچه بیشتر از همه من را اذیت می‌کند جست‌وجوی بچه‌هاست که به‌دلیل بی‌توجهی والدین و ندیدن آموزش‌های لازم غرق شده‌اند. یکبار جسد یک پسر 10ساله را که در یک استخر کشاورزی غرق شده بود پیدا کردم و هیچ وقت چهره‌اش از جلوی چشمم نمی‌رود.
تا به حال شده که فردی را زنده پیدا کنید؟
نه. زمان طلایی نجات غریق 6-4دقیقه است و تا ما برسیم زمان زیادی گذشته است.
این خاطره‌های تلخ هیچ وقت شما را به فکر تغییر شغل انداخته است؟
صادقانه بگویم برای کارم زحمت زیادی کشیده‌ام و هر روز با عشق و علاقه سر کار حاضر می‌شوم. یک نکته دیگر اینکه هرچند ما اجساد را پیدا می‌کنیم، اما خانواده‌ها چشم‌انتظار پیداکردن پیکر عزیزشان هستند و وقتی ما آن را تحویل‌‌شان می‌دهیم انگار به آرامش می‌رسند.