گزارش
چانه‌زنی هسته‌ای آمریکا و کره‌شمالی زیرسایه برجام
هیأت مذاکره‌کننده آمریکایی برای آغاز مذاکرات هسته‌ای با کره‌شمالی به پیونگ‌یانگ رفته است
محمدامین خرمی - خبرنگار
دونالد ترامپ که 2ماه پیش با خروج از برجام تلاش کرد توافق هسته‌ای با ایران را به نقطه پایان نزدیک کند، اکنون تیم مذاکره‌کننده‌اش را به شبه‌جزیره کره فرستاده تا طی چانه‌زنی با مقام‌های پیونگ‌یانگ، «توافق دلخواهش» را رقم بزند.
وزیر خارجه آمریکا دیروز در صدر هیأتی سیاسی به کره‌شمالی رفت تا با کیم یونگ کول، یکی از نزدیک‌ترین چهره‌ها به کیم‌جونگ‌اون، دیدار کند. کیم یونگ کول همان فردی است که یک ماه پیش نامه رهبر جوان کره‌شمالی را به واشنگتن برد و درست زمانی که تصور می‌شد به‌خاطر بالا گرفتن اختلافات میان دو طرف دیدار برنامه‌ریزی شده سران آمریکا و کره‌شمالی برگزار نمی‌شود، ناجی مذاکرات شد.
مذاکره مایک پمپئو و کیم یونگ کول در پیونگ‌یانگ را می‌توان نقطه آغاز مذاکرات هسته‌ای آمریکا و کره‌شمالی دانست؛ دیداری که حدود 3ساعت ادامه داشت تا نشانه‌ای باشد بر اینکه دوطرف برای رسیدن به توافق هسته‌ای راه درازی در پیش دارند. دیروز از مذاکرات جزئیات زیادی درز پیدا نکرد تا دوطرف پس از مشورت با روسای خود، از صبح امروز دیدارهایشان را ادامه دهند.
آمریکایی‌ها از یک‌ماه پیش که دونالد ترامپ و کیم‌جونگ‌اون دیدار کردند، سیاست‌شان بر مبنای «یا همه، یا هیچ» بود؛ به‌عبارت دیگر آنها می‌گفتند که کره‌شمالی باید فورا کل برنامه هسته‌ای خود را متوقف کند تا دولت ترامپ با این کشور بر سر میز مذاکره بنشیند. رهبر کره‌شمالی اما در دیدارش با دونالد ترامپ، تنها به یک بند کلی برای «خلع سلاح هسته‌ای شبه‌جزیره کره» متعهد و قرار شد جزئیات بیشتر در مذاکرات بعدی تعیین شود. پیش از این، مایک پمپئو هم اعلام کرده بود دونالد ترامپ هیچ‌چیزی جز «خلع سلاح کامل، قابل پیگیری و غیرقابل بازگشت» کره‌شمالی را نخواهد پذیرفت. اکنون اما گویا خبری از سیاست یا همه یا هیچ و همچنین خلع سلاح کامل، قابل پیگیری و غیرقابل بازگشت نیست. مرحله اول مذاکرات میان دوطرف به چانه‌زنی بر سر نقشه راه مذاکرات محدود شده است.
عقب‌نشینی تیم ترامپ
خبرگزاری رویترز به نقل از 2مقام ارشد در دولت آمریکا خبر داد که تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای این کشور به توصیه کره‌جنوبی تأکید بر دو سیاست یادشده را متوقف کرده است. مقام‌های کره‌جنوبی طی ماههای اخیر همزمان با مذاکرات آمریکا و کره‌شمالی، مذاکرات جداگانه خود را در سطوح مختلف داشته‌اند. به نوشته رویترز آنها طی دیدار با مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند که به این نتیجه رسیده‌اند که مذاکرات مرحله به مرحله و توقف برنامه هسته‌ای کره‌شمالی در طول زمان احتمالا موفقیت‌آمیزتر از اعمال فشار برای پایان یکباره برنامه هسته‌ای این کشور است. مقام‌های کره‌جنوبی گفته‌اند که شمالی‌ها توقف یکباره برنامه هسته‌ای خود را آنگونه که جان بولتون، مشاور ارشد امنیت ملی دونالد ترامپ خواسته بود تسلیم بی‌جا و بی‌فایده می‌دانند که پیونگ‌یانگ را در برابر تغییر رژیم آسیب‌پذیر می‌کند.
مقام‌های کره‌جنوبی از آمریکایی‌ها خواسته‌اند به جای تأکید بر خلع سلاح کامل، قابل پیگیری و غیرقابل بازگشت کره‌شمالی، «کاهش متقابل تهدیدها» در شبه‌جزیره را دنبال کنند که مورد پذیرش رهبر کره‌شمالی نیز بوده است. تحلیلگران پذیرفتن این رویکرد از سوی آمریکا را عقب‌نشینی واضح دولت ترامپ از رویکرد اولیه اتخاذ شده در برابر کره‌شمالی می‌دانند. دولت ترامپ به همان سرعت که سیاست «یا همه، یا هیچ» را اتخاذ کرد، اجرای آن را هم متوقف کرد.
از توافق بد تا توافق خوب
مذاکره‌کنندگان آمریکایی در حالی قدم به خاک کره‌شمالی گذاشته‌اند، که نهادهای اطلاعاتی آمریکا با انتشار گزارشی مدعی شده‌اند به مدارکی دست پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد پیونگ‌یانگ همچنان در حال غنی‌سازی برای ساخت سلاح هسته‌ای است. شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی آمریکا دیروز در گزارشی به نقل از برخی مقام‌های اطلاعاتی گفت که کره‌شمالی طی ماههای اخیر، همزمان با پیشبرد مذاکرات با همسایه جنوبی و آمریکا، تولید اورانیوم غنی‌شده را برای استفاده از سلاح‌های هسته‌ای افزایش داده است. با انتشار این گزارش تصور می‌شد که روند مذاکرات هسته‌ای میان آمریکا و کره‌شمالی متوقف شود یا دست‌کم برای مدتی به تعویق بیفتد اما به‌نظر می‌رسد دونالد ترامپ که به‌خاطر خروج از برجام تحت فشارهای شدید داخلی و خارجی است قصد دارد به هر شکل ممکن، از مذاکره با طرف کره‌ای یک توافق هسته‌ای بسازد. او سه‌شنبه گذشته از وضعیت مذاکرات با کره‌شمالی ابراز رضایت کرد و در پستی توییتری نوشت: «8ماه است که کره‌شمالی هیچ آزمایش هسته‌ای یا موشکی انجام نداده است. همه آسیا خوشحال است! حزب مخالف من و رسانه‌های جعلی اما شکایت می‌کنند. اگر من نبودم الان درگیر جنگ با کره‌شمالی بودیم.»
دونالد ترامپ طی یک سال مبارزات انتخاباتی و پس از آن در طول یک سال حضورش در کاخ سفید دائما توافق هسته‌ای قدرت‌های بزرگ با ایران را «توافق بد» می‌نامید و می‌گفت اگر او بود قطعا توافق بهتری را رقم می‌زد. اکنون در شرایطی که آغازگر مذاکرات با کره‌شمالی هم خود او بوده، همه منتظر توافق او با کره‌شمالی هستند تا ببینید یک «توافق خوب» چه ویژگی‌هایی می‌تواند داشته باشد.
