آنها چراغ‌ها را روشن می‌کردند؟

   شغل: چراغ‌روشن‌کن
   ویژگی: تامین روشنایی شهر و خانه و ایجاد امنیت

بین همه مشاغل و اصناف منسوخ‌شده تهران، چراغ‌روشن‌کنی یکی از شغل‌های جالب و ظاهرا عجیب بوده است. در واقع اگر کسی قصد واردشدن به صنعت چراغ‌سازی را داشت باید از مرحله پادویی و چراغ‌روشن‌کنی شروع می‌کرد. اما قصه این چراغ روشن‌کردن و پادویی آن که اغلب پسربچه‌های کوچک انجامش می‌دادند شنیدنی است. مهرشاد کاظمی، تهران‌پژوه در این‌باره می‌گوید: « معمولاً کاسبان برای جلب مشتری در زمان تاریک‌شدن هوا چراغ‌های گازی بلندی را که میان مردم به زنبوری معروف بود روشن می‌کردند. وظیفه روشن‌کردن این چراغ‌ها در قبال دریافت انعام برعهده پادوی مغازه چراغ‌سازی بود؛‌ کاری که حتی باعث رقابت میان شاگردان قدیمی و جدید می‌شد، با این قاعده که هرکس چراغ بیشتری را روشن می‌کرد از کارفرما دستمزد چرب‌تری دریافت می‌کرد. البته این روشن‌کردن چراغ‌های زنبوری فقط به چراغ زنبوری‌های کاسبان محدود نمی‌شد، چراکه مردم عادی هم در مراسم مختلف شادی، عزا، ایام محرم و صفر، اعیاد و... همین چراغ‌های زنبوری را کرایه می‌کردند برای چراغانی داخل حیاط و مقابل ورودی و باز همین شاگردها بودند که چراغ‌ها را روشن می‌کردند.» به‌گفته کاظمی تا پیش از اختراع چراغ گازی و مجهزشدن تیر‌های چراغ‌برق به سیستم روشنایی، افرادی هم بودند که شب‌ها فانوس یا چراغ‌های دستی را با کمک چوبی بر شانه آویزان می‌کردند و جلوتر از بقیه برای نشان‌دادن مسیر و روشن نگه‌داشتن خیابان و کوچه در شب حرکت می‌کردند.