جایی برای صنعتی‌ها و شیمیایی‌ها نیست
طب ایرانی چه توصیه‌هایی برای جایگزین کردن داروهای بدون نسخه دارد؟
عیسی محمدی- روزنامه‌نگار
یکی از پرمصرف‌ترین داروهایی که جنبه شیمیایی هم دارند، داروهای بدون نسخه هستند که می‌توانید به هر داروخانه‌ای بروید و از آنها بخرید و استفاده کنید. به همین دلیل هم هست که مثل نقل و نبات همه جا ریخته‌اند و هر خانواده‌ای، کلی از اینها را ذخیره دارد؛ تاریخ مصرف گذشته یا تاریخ‌دار؛ داروهای شیمیایی که غالبا در حوزه مکمل‌های دارویی و تب‌برها و ضد‌حساسیت‌ها و مسکن‌ها و شبیه آن قرار می‌گیرند. اما آیا حتما باید از اینها استفاده کنیم و چاره دیگری نداریم؟ طب ایرانی برای استفاده کمتر از این داروها، البته توصیه‌هایی دارد که می‌توانند به‌عنوان مکمل یا حتی جایگزین، قابل توجه باشند. بد نیست اطلاعاتی از آنها داشته باشیم.
درباره مکمل‌های خالص‌سازی‌شده
یکی از پرکاربردترین موارد شیمیایی یا شبه‌شیمیایی را باید مکمل‌های غذایی بدانیم. به واسطه اینکه عادت‌های غذایی شهروندان امروز تغییر کرده و کمتر از مواد طبیعی استفاده می‌کنند، در نتیجه سعی می‌کنند به این منظور، از مکمل‌ها استفاده کنند تا ویتامین‌ها و مواد لازم به بدن برسد. بخشی از این مکمل‌ها هم قاعدتا مورد استفاده ورزشکاران و مخصوصا بدن‌سازهاست. اما غصه نخورید؛ طب ایرانی برای این موارد هم جایگزین‌هایی دارد.
جایگزین مکمل‌ها
به‌طور دقیق‌تر، باید اشاره کنیم که این جایگزین‌ها، قرار است به‌کار کسانی بیاید که اعتقادی به مکمل‌های فراوری‌شده و صنعتی ندارند. لابد پیش خودشان می‌گویند که ضرر و زیان داشته و چیزهایی را که ادعا می‌کنند به بدن نمی‌رسانند.
از نظر طب ایرانی، گوشت منبع بزرگ پروتئین است که برای ورزش لازم است و بیشترین کاربرد مکمل‌ها به همین منظور است. گوشت قرمز البته بهتر است، اما در کنارش از گوشت سفید شامل ماهی و مرغ هم سود ببرید.
سویا هم پروتئین‌های گیاهی خوبی دارد. این غنی‌ترین منبع از پروتئین‌های گیاهی، می‌تواند حتی در سبد غذایی شما قرار گرفته تا زیاد هم ناچار به مصرف گوشت نشوید.
جوانه‌های گندم و جو نیز بسیار سفارش می‌شود؛ خاصه جوانه گندم. این دو، سرشار از گلوکورافانین و سولفورفان هستند که گفته می‌شود در تولید و ترمیم بافت‌های عضلانی نقش مهمی دارند.
سبزی جعفری و پیازچه هم سرشار از آمینواسید لیزین هستند که می‌توانند کارکردهای مکمل‌های خالص‌سازی شده را هم داشته باشند.
از دیگر مواد توصیه شده طب ایرانی که می‌توانند جایگزین مکمل‌های صنعتی بشوند، باید به نخود‌فرنگی، اسفناج، سنجد، کشک و... اشاره کرد.
از خوراکی‌های توصیه‌شده که می‌توانند به جای مکمل‌ها هم استفاده شوند، باید به خوراک حریره بادام، کالجوش کشک، کشک بادمجان، خوراک فرنی همراه پودر سنجد، آب کرفس، ماست چکیده با پودر نعناع خشک و... اشاره کرد.
طب ایرانی علیه تب و لرز
لابد برای‌تان بسیار پیش آمده که تب و لرز کرده‌اید و دنبال چیزی می‌گشتید که تب‌تان را سریع پایین بیاورد. البته استفاده از تب‌برها و مسکن‌ها به این منظور، کاربرد فراوانی دارد. اما برخی هم اعتقادی به استفاده از این قرص‌ها و شربت‌های صنعتی و شیمیایی ندارند. چه باید کرد؟ طب ایرانی به این منظور هم تجویزهایی دارد که در قالب تجویز تکمیلی یا جایگزین می‌تواند کاربرد داشته باشد.
ماساژ پا با استفاده از پیاز رنده‌شده
دمنوش گل بنفشه، پونه و گل ختمی همراه با عسل
ماساژ پیشانی با چند قطره روغن بادام شیرین
مصرف ترکیب عسل و سیاهدانه به‌صورت خوراکی
ترکیب دو عدد هلوی رسیده با یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی و یک و نیم لیوان آب
استفاده مداوم از زنجبیل
ثابت نگه‌داشتن دمای منزل در محدوده 18تا 22درجه سانتی‌گراد
خواب کافی و به‌موقع
مصرف کمی نمک قبل و بعد از مصرف غذا
حجامت
استفاده مداوم از نعناع و ترخون در بیشتر غذاها
استفاده مداوم از نوشیدنی‌های طبیعی مثل آب سیب و آب پرتقال و...
طب ایرانی درباره دردها چه تجویزی دارد؟
از دیگر کاربردهای داروهای بدون نسخه، تسکین دردهاست. غالب شهروندان عادت دارند تا دردی می‌گیرند، سریع خودشان را به داروخانه رسانده و قرص و شربتی برای تسکین دردشان خریداری می‌کنند. اما طب ایرانی در این‌باره چه می‌گوید؟ با هم به بخشی از این مسکن‌های گیاهی می‌پردازیم.
هوفاریقون در درمان افسردگی‌های خفیف کاربرد دارد.
نعناع در شل شدن عضلات صاف گوارش و کاهش گاز داخل روده‌ها و... کاربرد دارد.
دمنوش ریشه زردچوبه خاصیت ضد‌التهاب داشته و می‌تواند به جای آسپرین و دیکلوفناک و ایبوبروفن استفاده شود.
دمنوش ریزوم گیاه زنجبیل یا دمنوش گل بومادران برای دردهای گوارشی و درد قاعدگی و... می‌تواند جایگزین مفنامیک شود.
برای تسکین درد گوش، یک حبه سیر گرم شده را می‌توانید در مجرای گوش قرار دهید.
برای تسکین درد دندان، فلفل قرمز را خشک و پودر کرده و نصف قاشق چایخوری از آن را در یک لیوان آب جوش حل کرده و سپس با آب‌جوش رقیق کرده و بنوشید.
ماساژ پیشانی با روغن کنجد برای سردردهای سینوزیتی می‌تواند اثربخش باشد.
برای درد استخوانی و مفصلی، ماساژ به وسیله زاج سفید پودر‌شده همراه با روغن زیتون کهنه می‌تواند خوب باشد.
همچنین برای درد عضلانی، مشک آهوی ختن با کمی گلاب و روغن سیاهدانه که مخلوط شده، می‌تواند مورد استفاده قرار گرفته و با آن موضع را ماساژ دهید؛ بهتر از ایبوبروفن یا دیکلوفناک است.