صاحب عروسک‌های دوست داشتنی کیست؟ ‌

فهیمه پناه‌آذر-روزنامه‌نگار

ماجرای عروسک کلاه قرمزی و بحث بر سر مالکیت این عروسک در سال‌های گذشته و بعدها مالکیت جنجالی «جناب‌‌خان» همیشه این پرسش را به همراه دارد که حق مالکیت عروسک‌های برنامه‌های تلویزیونی و پلتفرم‌ها برای چه کسانی است، موضوعی که همیشه بعد از پخش هر برنامه از تلویزیون و یا شبکه نمایش خانگی پرسیده می‌شود، مخصوصا زمانی که آن برنامه جزو پرمخاطب‌ها باشد.

خداحافظی با تلویزیون
پرسروصدا‌ترین عروسک محبوب «کلاه قرمزی» بود که بعد از کشمکش‌های فراوان مشخص شد که حق مالکیت آن به صدا و سیما می‌رسد. در آن زمان، طهماسب توانسته بود کلاه‌قرمزی را خارج از سازمان به ثبت برساند و آن زمان توانست چند فیلم سینمایی را تولید کند و روی پرده بفرستد، فیلم‌هایی که در زمان اکران خود جزو پرفروش‌های سینمای ایران بودند. مجموعه تلویزیونی «کلاه‌قرمزی» سال‌ها از شبکه دو روی آنتن می‌رفت و در نهایت، همین کشمکش‌ها باعث شد که این برنامه پرمخاطب چند سال در تلویزیون تولید نشود. از سال ۱۳۹۷ که آخرین سری برنامه «کلاه‌قرمزی» پخش شد، متأسفانه دیگر برنامه‌ای تولید نشد و گروه سازنده نتوانست تلویزیون را قانع کند که حق استفاده از عروسک‌ها را بخرد و تلویزیون هم نتوانست گروه را راضی به ادامه ساخت برنامه کند و پس از 30 سال با عروسک‌های کلاه‌قرمزی و پسرخاله وداع کرد. در این دوران تلویزیون از پخش مجموعه جدید با این عروسک‌ها بی‌نصیب مانده بود. البته در میانه دهه 90 سیما تکرار این مجموعه را روی آنتن برد که درنهایت با مخالفت برخی از صداپیشه‌ها روبه‌رو شد. هرچند به لحاظ حقوقی مشخص شده بود که مالکیت شخصیت «کلاه‌قرمزی» برای تلویزیون است.

عروسک‌های قدیمی و جدید
ایرج طهماسب در چند سال اخیر به سراغ شخصیت‌های جدید عروسکی رفت. این هنرمند شناخته‌شده مجموعه «مهمونی» را با عروسک‌های جدید به شبکه نمایش خانگی آورد و این مجموعه هم مانند «کلاه‌قرمزی» گل کرد و توانست مخاطبان خود را داشته باشد و به‌خصوص در فضای مجازی بخش‌های زیادی از این مجموعه وایرال شد. فصل اول این مجموعه نوروز 1401در یکی از پلتفرم‌ها به نمایش گذاشته شد و تا مهر‌ماه همان سال ادامه یافت. فصل دوم نیز به‌طور مشترک از دو پلتفرم پخش شد و تا آبان‌ماه 1402ادامه یافت. امسال اتفاق قابل توجهی در نوروز رخ داد. تلویزیون که در تولید و پخش سریال‌های نوروزی نتوانسته بود موفقیت زیادی داشته باشد با آوردن فصل جدید «مهمونی» توانست بخشی از بینندگانش را راضی نگه دارد. گمان می‌رفت که شاید پلتفرم مورد نظر از آوردن عروسک‌ها به تلویزیون شاکی باشد، اما با پیگیری‌های صورت‌گرفته مشخص شد که مالکیت شخصیت‌های عروسکی برای مجموعه «مهمونی» است و این کارگردان با «مهمونی» به تلویزیون آمده است.

مکث
«جناب‌خان» دردسرساز

ماجرای «جناب‌خان» در تلویزیون حواشی زیادی به پا کرد. «جناب‌خان» نخستین بار سال 93 در یک برنامه تلویزیونی با عنوان «کوچه مروارید» دیده و بعدها قرار شد به صورت استندآپ کمدی در برنامه رامبد جوان یعنی «خندوانه»  حاضر شود. «جناب‌خان» نه به اندازه «کلاه‌قرمزی»، اما توانست جزو پرمخاطب‌های تلویزیون باشد تا وقتی که سعید سالارزهی اعلام کرد که آن را بیرون از تلویزیون می‌برد و بعد این شخصیت در تبلیغ کالاها دیده شد. همین موضوع میان سازمان و تهیه‌کننده کشمکش ایجاد کرد و در نهایت مشخص شد که مالکیت «جناب‌خان» برای تلویزیون بوده و این مالکیت واگذار شده است.