گره از بسته اقتصادی اروپا باز شد

 بیانیه کمیسیون مشترک برجام برتداوم صادرات نفت و حمایت از کنشگران اقتصادی در ایران تاکید کرد

دیروز هتل کوبورگ یعنی همان جایی که توافق هسته‌ای در سال 94در آنجا به‌دست آمد میزبان جلسه‌ای مهم درباره برجام بود البته با این تفاوت که آمریکا به‌دلیل خروج از برجام در این نشست جایی نداشت. از آن جمعی که توافق هسته‌ای با حضور آنان به‌دست آمد فقط محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا باقی مانده‌اند. موضوع جلسه روز جمعه در وین، برگزاری کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران بود که به درخواست ایران برپا شد. این مرحله‌ای است که ایران برای خروج از برجام طبق مفاد این توافق باید از آن عبور می‌کرد و حالا اگر ایران تصمیم به خروج از توافق هسته‌ای بگیرد تمام سیر قانونی آن را سپری کرده است. در جلسه هتل کوبورگ بسته پیشنهادی اقتصادی اروپا با هدف تأمین منافع اقتصادی، تجاری و مالی ایران از ادامه اجرای برجام بدون آمریکا ارائه شد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا 18اردیبهشت‌ماه گذشته به بهانه عدم‌پایبندی ایران به برجام و ادعای حمایت تهران از تروریسم، کشورش را از توافق هسته‌ای ایران با 1+5خارج کرد و یادآور شد که تحریم‌ها را بازخواهد گرداند؛ تحریم‌هایی که در 2 بازه زمانی 90و 180روزه اجرایی خواهند شد. ظریف دیروز در پایان نشست کمیسیون برجام گفت: اراده سیاسی از سوی طرف‌های باقیمانده برجام برای تأمین منافع اقتصادی ایران وجود دارد اما باید ببینیم در عمل چقدر می‌خواهند و چقدر می‌توانند.

تعهدات اروپا به ایران

مهم‌ترین بخش بیانیه 10بندی کمیسیون مشترک بند هشتم است. در همین بند اعضای باقیمانده برجام تعهداتی برای منافع اقتصادی ایران از برجام داده‌اند.  نحوه اجرای این تعهدات البته که بسیار مهم است اما انتشار آن بازتاب بسیار بالایی در جمع فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذار داشته است. اصل موضوع در این بند، تضمین تداوم صادرات نفت و میعانات گازی ایران و  همچنین حمایت از کنشگران اقتصادی در سرمایه گذاری‌ها و دیگر فعالیت‌های اقتصادی با ایران است.
  در این بند بر این موارد تأکید شده است:
  حفظ و ارتقای روابط گسترده‌تر اقتصادی در حوزه‌های مختلف با ایران
  حفظ و استمرار کانال‌های مؤثر مالی برای تعامل با ایران
  تداوم صادرات نفت و میعانات گازی، محصولات نفتی و پتروشیمی
  تداوم روابط حمل‌ونقل دریایی (از جمله کشتیرانی و بیمه)، زمینی، هوایی و ریلی 
  تقویت پوشش‌های اعتبار صادراتی
  حمایت روشن و مؤثر از کنشگران اقتصادی که با ایران تجارت می‌کنند  
  تشویق سرمایه‌گذاری‌های بیشتردر ایران
  حمایت از کنشگران اقتصادی در سرمایه‌گذاری‌ها و دیگر فعالیت‌های تجاری و مالی که با، یا در رابطه با، ایران انجام می‌دهند
  گرد هم آوردن کارشناسان بخش دولتی و خصوصی، ازجمله از طریق تقویت شوراهای تجاری
  حمایت عملی از تجارت و سرمایه‌گذاری در ایران
  حمایت از شرکت‌ها در برابر آثار فراسرزمینی تحریم‌های ایالات متحده آمریکا
  اعضای برجام در مورد اقدام اتحادیه اروپا به‌منظور حمایت از شرکت‌های دول عضو اتحادیه، فرایند به‌روزرسانی قانون انسداد و به‌روز‌رسانی مجوز اعطای وام‌های خارجی توسط بانک سرمایه‌گذاری اروپا به ایران را مورد توجه قرار دادند.
رویترز گزارش داد: پیشرفت توافقات نفتی و بانکی، دو محور اصلی مذاکرات در وین است. فروش نفت ایران در اروپا و دسترسی ایران به سوئیفت نیز در توافق ذکر  شده‌اند. این خبرگزاری رایزنی‌های ابتدایی درخصوص فروش نفت را تا حدی موفقیت‌آمیز اعلام کرد.

8 نکته از نشست کمیسیون مشترک برجام

برای نخستین‌بار وزیران خارجه 3 کشور اروپایی اراده‌ای سیاسی را برای مقابله با آمریکا نشان دادند.
 اولین نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران خارجه کشورهای عضو برجام برگزار شد.
ظریف در سخنانش خبر داده که به درخواست اعضای باقیمانده برجام، ایران اقدامات متقابل در برابر خروج آمریکا از برجام را به تعویق انداخته است.
برای نخستین‌بار است که اروپایی‌ها قول‌هایی را به‌صورت تعهد در حوزه خرید نفت ایران و مبادلات مالی مطرح می‌کنند. این تعهدات به این معناست که کشوری مثل چین که خریدار اصلی آسیایی نفت ایران است، نباید در برابر فشارها و مذاکرات آمریکا برای کاهش خرید نفت ایران کوتاه بیاید.
ایران یک زمانبندی ویژه برای اجرای تعهدات اروپا درنظر گرفته است. این زمانبندی به‌صورتی تنظیم شده که تحریم‌های آمریکا را خنثی کند. به این معنا که تعهدات مالی و اقتصادی اروپا پیش از اجرای تحریم‌های آمریکا عملیاتی می‌شود. مثلا قوانین مسدود‌کننده اروپا و فعال‌شدن بانک سرمایه‌گذاری اروپا باید قبل از آغازشدن تحریم‌های اروپا عملیاتی شود.
هنوز مسئله خروج آمریکا در کمیسیون مشترک برجام حل نشده باقی مانده است. به این شکل که جمهوری اسلامی ایران همچنان براساس برجام این حق را قائل است که اقداماتی در برابر خروج آمریکا انجام دهد.
بسته تعهدات اروپا به تهران منتقل شده و احتمالا در روزهای آینده در جلسات سطح بالا درباره آن تصمیم‌گیری خواهد شد.
ایران اقدامات چندمرحله‌ای در مقابل بسته اقتصادی اروپا انجام خواهد داد؛ ‌مرحله اول ایران این فرصت را به اروپا خواهد داد که تعهدات خودشان را عملیاتی کنند. در مرحله دوم درصورتی‌که اروپا نتواند تعهدات خود را اجرایی کند، ایران اقداماتی را درنظر گرفته که این اقدامات را اجرا خواهد کرد.

حذف آمریکا از پروسه مدرن‌سازی اراک و جایگزینی انگلیس

یکی از مهم‌ترین تصمیمات روز گذشته جلسه کمیسیون مشترک برجام حذف آمریکا از پروژه مدرن‌سازی‌ رآکتور اراک و جایگزینی انگلیس به جای آمریکا بود. براساس برجام قرار بود پروژه مدرن‌سازی‌ رآکتور اراک با همکاری مشترک چین و آمریکا انجام شود. در بیانیه‌ای که روز گذشته پس از نشست کمیسیون برجام منتشر شد اعلام شد که انگلستان مسئولیت ریاست مشترک کارگروه اراک را عهده‌دار شده است. در این بیانیه آمده است: اعضای برجام کماکان پروژه مدرن‌سازی‌ رآکتور تحقیقاتی اراک را به‌عنوان بخشی از برجام و طرح تبدیل تاسیسات فوردو به یک مرکز هسته‌ای، فیزیک و فناوری را مورد حمایت قرار خواهند داد. «آلیستر برت»، معاون وزیر خارجه انگلیس در توییتر از اینکه ریاست مشترک گروه کاری پروژه نوسازی رآکتور اراک به این کشور واگذار شده ابراز رضایت کرد.

به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم

حسن روحانی شامگاه پنجشنبه در تماس تلفنی امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با وی، تلاش فرانسه در روند حفظ برجام در ماه‌های گذشته را مثبت دانست و اظهار داشت: بسته پیشنهادی اروپا درباره ادامه روند همکاری‌ها در برجام دربرگیرنده همه خواسته‌های ما نیست. رئیس‌جمهور با اشاره به فعالیت‌های اقتصادی و روابط بانکی و مشکلات به‌وجود آمده برای برخی شرکت‌های اروپایی در پروژه‌های ایران، به واسطه خروج یکجانبه آمریکا از برجام گفت: انتظار ما از اروپا ارائه یک برنامه عملیاتی روشن و دارای زمانبندی است تا بتواند نقشی جبران‌کننده در قبال خروج آمریکا داشته باشد. رئیس‌جمهور فرانسه نیز در این مکالمه تلفنی با اشاره به اراده فرانسه برای پایبندی به تعهدات خود در برجام، بر ضرورت تلاش برای ادامه همکاری‌ها و گفت‌وگوهای فی مابین برای تداوم این توافق مهم تأکید کرد. رئیس‌جمهور فرانسه با بیان اینکه اروپا برای حفظ برجام به تلاش‌های خود ادامه می‌دهد، افزود: نشست وزرای ۵ کشور در وین می‌تواند توازن خوبی میان موضوعات سیاسی و اقتصادی برای ادامه روند همکاری ایجاد کند.

گفت و گو درباره جزئیات

حسن روحانی عصر پنجشنبه همچنین در تماس تلفنی با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، با اشاره به خروج یکجانبه آمریکا از برجام و فرصت محدودی که در اختیار اروپا قرار گرفت تا مواضع خود را به‌طور روشن و صریح درباره چگونگی ادامه برجام اعلام کنند، گفت: پس از خروج آمریکا از برجام مشکلاتی در زمینه اقتصادی، روابط بانکی و نفتی ایجاد شده و شرکت‌های سرمایه‌گذار در ایران برای ادامه فعالیتشان دچار تردید شدند.
رئیس‌جمهور با اشاره به ارائه بسته پیشنهادی 3کشور اروپایی در ارتباط با چگونگی عمل به تعهدات و همکاری‌هایشان در برجام، آن را مایوس‌کننده عنوان کرد و گفت: متأسفانه در بسته پیشنهادی ارائه شده راهکار عملیاتی و شیوه مشخصی برای ادامه همکاری‌ها وجود نداشت و یکسری تعهدات کلی در حد بیانیه‌های سابق اتحادیه اروپا عنوان شده بود. روحانی گفت: بعد از حدود 2‌ماه انتظار ارائه یک برنامه روشن از سوی 3کشور اروپایی داشتیم.
صدراعظم آلمان نیز بیان کرد: در بسته پیشنهادی به ایران موضوعات کلی و اصولی مورد اشاره قرار گرفته و در زمینه جزئیات باید گفت‌وگوها ادامه پیدا کند.

دلخوشی اروپا به این بانک است

برخی منابع می‌گویند عناصر استراتژی اتحادیه اروپا شامل این موارد است: وام بانک سرمایه‌گذاری اروپا که یک اقدام ویژه برای محافظت از شرکت‌های اروپایی از تحریم‌های ثانویه آمریکا به شمار می‌آید و به علاوه پیشنهاد کمیسیون مبنی بر اینکه دولت‌های اروپایی نقل و انتقالات مستقیم پول به بانک مرکزی ایران انجام دهند تا از مجازات‌های آمریکا پرهیز کنند. قانونگذاران اتحادیه اروپا مجوز فعالیت بانک سرمایه‌گذاری اروپا (EIB) در ایران را تصویب کردند؛ اقدامی که به حفظ توافق برجام کمک خواهد کرد. بانک سرمایه‌گذاری اروپا که یک بانک غیرانتفاعی مصوب در لوکزامبورگ است، یکی از قطب‌های کلیدی تلاش‌های اتحادیه اروپا برای حفظ ارتباطات تجاری و همکاری‌ها با ایران در مقابل تصمیم واشنگتن برای اعمال مجدد تحریم‌ها علیه تهران محسوب می‌شود. با این حال این تصمیم قانونگذاران اروپا، بانک سرمایه‌گذاری اروپا را ملزم به همکاری با ایران نمی‌کند؛ اقدامی که می‌تواند توانایی این بانک را برای جذب سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های آمریکایی به خطر بیندازد و پیامدهایی از سوی آمریکا برای این بانک داشته باشد. مدیران بانک سرمایه‌گذاری اروپا نگران توقف سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی دراین بانک درصورت همکاری با ایران هستند. هدف از این تصمیم قانونگذاران اتحادیه اروپا استفاده از بانک سرمایه‌گذاری اروپا برای حفاظت از شرکت‌های اروپایی عضو در برابر تحریم‌های ثانویه آمریکاست. کمیسیون اروپا همچنین درنظر دارد طرحی ارائه دهد که براساس آن دولت‌های اروپایی به‌طور مستقیم به مبادله مالی با بانک مرکزی ایران بپردازند تا بدین وسیله مانع از مجازات‌های شرکت‌ها و مؤسسات مالی این کشورها توسط آمریکا شود.



   حضور یک حقوقدان زن در تیم مذاکراتی ایران

  ترکیب تیم هسته‌ای ایران به نسبت نشست‌های قبلی یک تغییر عمده داشت؛ حضور لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس‌جمهور. جنیدی مسلط به زبان‌های فرانسه و انگلیسی است و فارغ التحصیل حقوق تطبیقی - داوری تجاری بین‌المللی، دانشگاه هاروارد. مجید تخت روانچی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور هم در این مذاکرات حضور داشت و به همراه جنیدی و سیدعباس عراقچی و با سرپرستی ظریف تیم 4نفره ایران را تشکیل داده بودند.



حضور لعیا جنیدی همراه جواد ظریف وتیم مذاکره کننده ایران،رخدادی مهم هم برای زنان ایران، که در جستجوی ایجاد فرصت‌های برابر هستند وهم برای دیپلماسی کشور قلمداد می‌شود.تا پیش از این در یک طرف میز مذاکره هیچ زنی حضور نداشت.

بازگشت به کوبورگ

هتل تاریخی کوبورگ دیروز میزبان مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+4 بود. این هتل علاوه بر قدمت تاریخی، در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 هم تاریخ‌ساز بود و توافق هسته‌ای در نهایت از این هتل به جهان اعلام شد. هتل کوبورگ بنایی است کاخ گونه که در سال1840 توسط یکی از پادشاهان اتریش، ساخته شده است و از سال1970 میلادی به این سو، به‌عنوان هتل مجلل 5ستاره، از آن استفاده می‌شود. سوییت‌های 128 تا 165مترمربعی هتل کوبورگ که با مبلمان آنتیک و فضای بزرگ و طراحی قرن هجدهمی دیزاین شده است،  یکی از سوییت‌های هتل، سوییت 136مترمربعی مشهور به سوییت ویکتوریاست که محل اقامت ملکه ویکتوریا، ملکه پادشاهی اتریش در فاصله سال‌های 1819 و 1901 بود. سوییت شماره101 در این هتل، به سوییت بوریس مشهور است که به بوریس سوم، سزار بلغارستان تعلق داشت. این هتل در گذشته به‌خاطر شکل ستون‌ها و نمای بیرونی‌اش، به «قلعه مارچوبه» معروف بوده است. آخرین مالک خصوصی آن تا سال1970 یک شاهزاده بوده که همراه خانواده‌اش در آن زندگی می‌کرد و پس از آن تبدیل به هتل شده است. این کاخ در یکی از اعیانی‌ترین مناطق وین واقع شده است. قیمت سوییت‌های آن از 595یورو برای هر شب شروع می‌شود و تا 1600یورو نیز می‌رسد.