گزارش
نجات با پرتوهای هسته‌ای
فناوری هسته‌ای ایران انقلاب بزرگی در حوزه پزشکی چه در بخش تشخیص بیماری و درمان به پا کرده است
زهرا خلجی-روزنامه‌نگار
پزشکی هسته‌ای شاخه‌ای از تصویربرداری پزشکی، فیزیک پزشکی و پرتونگاری مولکولی است که از خواص هسته‌ای مواد مانند رادیوایزوتوپ‌ها برای تشخیص و درمان بیماری‌ها استفاده می‌کند. در این بین داروسازی هسته‌ای نیز به این شاخه از علوم پایه پزشکی کمک می‌کند. بروز و نفوذ این فناوری همپا با پیشرفت‌های روزمره هسته‌ای، بیشتر در زندگی ما حس می‌شود. امروز روز ملی فناوری هسته‌ای است. در کشورمان بومی‌سازی این فناوری مهم توانسته است انقلاب بزرگی در حوزه پزشکی چه در بخش درمان چه تشخیص به‌پا کند.
کاربردهای پزشکی هسته‌ای
شاید بسیاری از مردم از نفوذ روزافزون انرژی هسته‌ای در زندگی ما و بهتر کردن آن اطلاعی نداشته باشند اما فناوری هسته‌ای و پرتوها در حوزه پزشکی 3کاربرد مهم دارد.
تشخیص انواع بیماری‌های خاص و سرطانی: اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) نمونه‌ای از روش پزشکی هسته‌ای است که برای تشخیص بیماری استفاده می‌شود. در این نوع اسکن، یک ماده رادیواکتیو وارد جریان خون می‌شود و به اندام مورد‌نظر می‌رود. پزشکان از یک دوربین مخصوص برای تماشای نحوه حرکت ردیاب و عکسبرداری از اندام خاص استفاده می‌کنند. این امکان در تمام مراکز پزشکی هسته‌ای در ایران فراهم است.
پرتوهای درمانی: دومین کاربرد مؤثر و شاید جذاب‌ترین مورد استفاده فناوری هسته‌ای در پزشکی فاز درمانی است. رادیوایزوتوپ‌ها می‌توانند برای درمان برخی انواع سرطان یا بیماری‌های تیروئیدی استفاده شوند. البته درمان با فناوری هسته‌ای به 2 روش است. در روش اول پرتوها از بیرون بدن به موضع تابیده می‌شود. در روش دوم پرتوها درون بدن به‌وجود می‌آیند یا کاشته می‌شوند که در این روش از رادیو داروها استفاده می‌شود. در این روش به نام براکی‌تراپی، چشمه‌های پرتو داخل تومور و مناطق سرطانی به‌اصطلاح کاشته شده و مواد پرتوزا باعث نابودی سلول‌های سرطانی و تومورها می‌شود. تولید پودر بندآورنده خون با استفاده از این فناوری نیز از تولیدات مهمی است که به‌گفته مقامات سازمان انرژی هسته‌ای در شرف صادرات قرار دارد.
استریل با اشعه: سومین کاربرد فناوری هسته‌ای استریل کردن تجهیزات پزشکی است. در بحث استریل به روش پرتودهی، میکروارگانيسم‌ها و یا باکتری‌های کوچک روی تجهیزات پزشکی نابود شده و تجهیزات به بهترین شکل ضدعفونی و استریل می‌شوند.
رادیوداروهای ایرانی در بازار
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پیش از این درباره تولید انواع رادیوداروها در این سازمان گفت: «با توجه به برخورداری از اورانیوم و غنی‌سازی آن توانسته‌ایم به تولید انواع رادیوداروهای تشخیصی، درمانی و تسکینی دست یابیم. باید بدانید که کیفیت رادیوداروهای ایرانی آنچنان خوب است که این داروها در رتبه‌های اول تا سوم جهان قرار دارند. تولید رادیوداروها در ایران سبب نجات جان یک میلیون بیمار شده و اکنون این داروها به کشورهای مختلف جهان صادر می‌شود. جمهوری اسلامی ایران تبدیل به یکی از قطب‌های تولید رادیودارو در جهان شده است.»
آینده پزشکی هسته‌ای
با پیشرفت‌های فناوری، پزشکی هسته‌ای در حال گسترش و توسعه است. بهبود تکنیک‌های تصویربرداری و توسعه رادیونوکلئیدهای جدید، امکانات بیشتری برای تشخیص دقیق‌تر و درمان مؤثرتر بیماری‌ها فراهم می‌آورد.
