آداب به دارکشیدن ابن‌ملجم
شب 27ماه مبارک رمضان در تهران قدیم آداب و رسوم خاص خودش را داشت. از بار گذاشتن کله‌پاچه تا به دارکشیدن ابن‌ملجم. آنطور که در منابع تاریخی آمده همزمان با ۱۹ماه مبارک رمضان و ضربت خوردن حضرت علی(ع)، مراسم احیای شب قدر و عزاداری در طهران برپا می‌شد و تا شب هفتم شهادت مولا علی(ع) ادامه داشت. اما رسم خاصی در شب 27ماه رمضان انجام می‌شد که به «مرادکشون» یا «ابن ملجم‌‌کشون» معروف بود.
این مراسم برای ساکنان تهران قدیم اهمیتی ویژه داشت و برای انجام این آیین از یکدیگر پیشی می‌گرفتند. اردشیر آل عوض، محقق فرهنگ عامه در این‌باره می‌گوید: «روزه‌داران در شب قدر هنگام خواندن دعای جوشن کبیر، نخ بلندی در دست می‌گرفتند و با خواندن هر‌بند از دعا، یک گره به نخ می‌زدند. سپس با جمع‌کردن نخ‌ها، طنابی درست می‌کردند و با آن، آدمکی را به‌دار می‌کشیدند و سپس آتش می‌زدند. این آدمک، نماد ابن‌ملجم مرادی، قاتل حضرت علی(ع) بود و مردم با بغض و بیزاری از او، آدمکش را آتش می‌زدند و سپس در کنار هم افطار می‌کردند. در این شب باید «کله‌پاچه» طبخ می‌کردند و این مراسم به کله‌پاچه‌خورون نیز معروف شده بود. در حقیقت، مردم شب ۲۷ماه مبارک رمضان را شب به‌درک واصل‌شدن ابن‌ملجم مرادی می‌دانستند و در این شب کنار هم شادی می‌کردند.» آل عوض درباره رسم زنانه دیگر در این شب می‌گوید:« علاوه بر این در دوره قاجار، برگزاری مراسم تعزیه زنانه در این شب بسیار مرسوم بود. به همین‌خاطر جامه‌های سرخ رنگ بر تن بانوی جوان نازیبایی می‌کردند و او را در نقش قطام معشوقه ابن‌ملجم می‌آراستند و قاصدی نیز پیاپی از ابن‌ملجم برای وی پیغام می‌آورد. سرانجام سر بریده ابن‌ملجم را که در پارچه‌ای پیچیده بود در برابر وی می‌گذاشتند و حاضران در مجلس به شادی می‌پرداختند. از دیگر رسم‌های رایج در این شب برپایی مراسم حنابندان بود. مردم حاجتمند با نیت برآورده‌شدن حاجات خود نذر می‌کردند تا در این شب میان دیگران حنا پخش کنند و خود نیز حنا ببندند.»
رسم خوردن کله‌پاچه و گرفتن حنا هنوز در برخی محله‌های تهران پابرجاست.
در همینه زمینه :
