حیات شبانه و تغییر ساعت کار مشاغل
مشاغل در ماه مبارک رمضان در تهران قدیم 2دسته می‌شدند؛ مشاغلی که رونق می‌گرفتند و مشاغلی که تا آخر این ماه تعطیل بودند. حتی ساعت فعالیت کاسبان هم در این ماه تغییر می‌کرد و برخلاف امروز، مغازه‌داران روز استراحت و شب کار می‌کردند.
همایون عبدالرحیمی، نویسنده و محقق، در این‌باره می‌گوید: «اغلب کاسبان غیر از بقال و قصاب و خباز، به‌دلیل شب زنده‌داری، تا ظهر روز بعد خواب بودند. شغل‌هایی مثل غذاپز، چلو برای ناهار، شیربرنج‌پزی و حجامت هم تعطیل بودند و مطرب‌ها هم به حرمت‌ماه رمضان کسب‌وکاری نداشتند. در عوض کسب‌وکار وصیتنامه‌نویس، کتاب دعا‌فروش، قرآن‌فروش، بره‌کشان حمامی، ساعت‌ساز، معرکه‌گیر و مسئله‌گو، فروشندگان سجاده و جانماز و.... رونق می‌گرفت. ماه رمضان آن سال‌ها به‌دلیل نبود رسانه و ضعف اطلاع‌رسانی به‌گونه دیگری اتفاق می‌افتاد. در واقع حیات شبانه شکل می‌گرفت. روزها تلاش و تکاپوی زیادی از سوی مردم صورت نمی‌گرفت. حتی ساعت مکتبخانه‌ها هم کم می‌شد. بچه‌ها صبح‌ها 2ساعت و عصرها 3ساعت به مکتب می‌رفتند و به جای درس احکام یاد می‌گرفتند. صاحب‌کارها بر کارگر خود آسان می‌گرفتند و تا نیمه روز از آنها کار می‌خواستند. هنگام غروب همه گوش‌به‌زنگ بودند تا توپ شلیک شود و بتوانند افطار کنند.»
جعفر شهری در کتاب طهران قدیم می‌نویسد: «... تعطیلی کسب و تجارت مخصوصاً در نصفه اول روزهای ماه رمضان و خاصه تعطیلی کامل پزنده‌های ناهار بازاری از قبیل چلویی، دیزی‌پز، یخنی‌پز، شیربرنج پز، قهوه‌چی، مطرب و لوطی و امثال آن و کسادی کار حکیم و دوافروش و زالویی و حجامت‌چی و دلاک و رگ‌زن و دندان‌ساز و سلمانی و مشاطه و در مقابل، خلاف اینگونه کسبه، کسبه‌ای بودند که این ماه، ماه کسب‌وکار و بره‌کشانشان بود، مانند حمامی‌ها، ساعت‌سازها و علما و وعاظ، معرکه گیرها، مسئله‌گوها، فروشندگان قرآن و کتاب دعا و عکس و شمایل پیغمبر و امام و فروشندگان سجاده و جانماز و مقنعه و... رواج کامل وصیت و وصیتنامه و تعیین وصی و قیم و ناظر و اقدام به امور خیریه و تهیه موقوفات و تصفیه محاسبات و حلال کردن دارایی و اموال شبهه‌ناک و... .»
در همینه زمینه :
