پذیرایی از ناصرالدین شاه با انجیرهای یوسف‌آباد

نام: درخت انجیر
محدوده فراوانی: محله‌های تجریش، کن و یوسف‌آباد
ویژگی گونه: دارای خواص درمانی

کسی نمی‌داند چرا تهران‌نشین‌های قدیم به کاشت درختان انجیر علاقه وافری داشته‌اند اما در منابع مکتوب تاریخی آمده که انجیر میوه اعیان و درباری‌های قاجار بوده و به همین سبب کاشت درخت انجیر در پایتخت در آن دوره تاریخی حسابی رواج پیدا کرد.
کن یکی از معدود مناطقی است که از قدیم درختان انجیر زیادی داشته و مردم پایتخت در فصل تابستان و موعد رسیدن انجیر به باغ‌های کن می‌رفتند تا قبل از رسیدن خرمالو، مزه انجیرهای تازه این منطقه را بچشند. محدوده اطراف «قلع ایرمونی» جایی است که درختان انجیر زیادی داشت اما بخش قابل اعتنایی از این درخت‌ها در مسیربزرگراه شهید همت قرار گرفت و بخش دیگری به‌دلیل توسعه محله کن و افزایش ساخت‌وسازها از بین رفت اما معدود درختانی هنوز در خانه‌های مناطق 5و 22تهران باقی مانده که یادگار آن دوران است.
یوسف‌آباد یکی دیگر از محله‌های قدیمی تهران به شمار می‌آید که در روزگار قدیم، باغ‌های سرسبز و پرمیوه‌ای داشت و در بیشتر این باغ‌ها درخت انجیر هم یافت می‌شد. انجیرهای یوسف‌آباد شهرت و آوازه بسیاری داشت و خیلی‌ها این محله را کانون اصلی برداشت انجیر در فصل تابستان می‌دانستند. چیدن انجیر از باغ‌های یوسف‌آباد یکی از سنت‌های دربار قاجار هم بود؛ چنان که برخی منابع مکتوب تاریخی نقل کرده‌اند که ناصرالدین‌شاه تابستان‌ها به یوسف‌آباد می‌رفت و برایش انجیر نورَس می‌بردند. بسیاری از درباری‌ها و خدمتکاران ناصرالدین‌شاه در این سفر یک روزه او را همراهی می‌کردند و نقل است که بعد از رفتن آنها هیچ میوه‌ای روی درختان انجیر یوسف‌آباد باقی نمی‌ماند. مرغوب‌بودن انجیرهای این منطقه بی‌دلیل هم نبود. یوسف‌آباد در دوره قاجار سه قنات پرآب داشت که همه آنها به باغ‌های این منطقه به‌ویژه به باغ‌های مستوفی‌الممالک سرازیر می‌شد و علاوه بر انجیر، انار و انگور این منطقه هم شهرت زیادی داشت.
وقتی صحبت از درختان انجیر تهران به میان می‌آید نمی‌توان به راحتی از کنار باغ‌های معروف و سرسبز شمیران در دوره قاجار عبور کرد. شمیران گیلاس‌های معروفی داشت و برخی قدیمی‌ها این ادعا را مطرح می‌کنند که بهترین گیلاس ایران در باغ‌های این منطقه برداشت می‌شد اما انجیر هم میوه پرطرفداری بود و بیشتر باغ‌های تجریش در دوره ناصری مملو از درختان انجیر بوده که با گذشت زمان و به واسطه تغییرات آب و هوایی از بین رفته‌اند. در کتاب «جغرافیای تاریخی شمیران» هم آمده که در این منطقه انواع انجیر برداشت می‌شده که عبارت بوده از انجیر تابستانی، جُمی، زرچه، سیاهک، یزدی و بی‌دانه که انجیر تابستانی مشتریان پرو پاقرصی داشته است.