شلیک به نمایندگان افکارعمومی

نيلوفر ذوالفقاري-روزنامه‌نگار

آمارها می‌گویند تعداد خبرنگارانی که از ابتدای عملیات طوفان‌الاقصی در غزه توسط رژیم صهیونیستی به‌شهادت رسیده‌اند، بیش از تمام خبرنگارانی است که در جنگ جهانی دوم کشته شده‌اند. وائل الدحدوح تنها یکی از خبرنگارانی است که تعدادی از اعضای خانواده خود را در غزه از دست داده اما هنوز صحنه روایتگری و گزارش‌حقیقت را ترک نکرده است. جنایات اسرائیل علیه مردم بی‌گناه، با حمله به خبرنگاران در حال انجام وظیفه و نقض پروتکل‌های قانونی، ابعاد تازه‌تری پیدا کرده است. غلامحسین اسلامی‌فرد، استاد ارتباطات و رسانه از چرایی این قانون‌شکنی و نقش مهم خبرنگاران در آگاهی افکارعمومی درباره جنایات اسرائیل می‌گوید.

آیا پروتکل‌های مشخصی برای رفتار با خبرنگاران در جنگ‌ها وجود دارد؟
در همه دنیا، چارچوبی برای فعالیت خبرنگاران در عرصه‌های مختلف درنظر گرفته شده است. خبرنگاران به‌عنوان افرادی که مسئولیت حضور در بحران‌ها را دارند و حضور میدانی آنها در صحنه‌های حساس لازم است، باید مصونیت داشته باشند. وظیفه اطلاع‌رسانی برعهده خبرنگاران است و هر دو طرف جنگ‌ هم از این موضوع آگاهی دارند. خبرنگاران با پوشش و نشانه‌های مشخص در مناطق جنگی حاضر می‌شوند، مثل نیروهای پزشکی و امدادی. همانطور که گروه‌های امدادی وظیفه نجات جان انسان‌ها را برعهده دارند، خبرنگاران هم به‌عنوان نمایندگان افکارعمومی، وظیفه اطلاع‌رسانی را برعهده دارند. شرایط بحرانی منطقه جنگی تنها با روایتگری خبرنگاران به اطلاع بقیه مردم دنیا می‌رسد. مقررات و پروتکل‌های مشخصی هم برای مصونیت جان خبرنگاران در مناطق جنگی وجود دارد.

پروتکل‌های مصونیت جان خبرنگاران در جنگ، در غزه نقض شده است؟
رژیم صهیونیستی به هیچ‌کدام از این قوانین پایبند نبوده و بررسی عملکرد اسرائیل نشان می‌دهد در تمام جبهه‌ها رسوا شده و شکست خورده است. رژیم صهیونیستی کمترین معیار و اصول را برای حفظ حقوق افراد و جان خبرنگاران رعایت نکرده است. به‌نظر می‌رسد اسرائیل پیش‌بینی‌ای از آنچه رخ داده نداشته است. رژیم صهیونیستی قدرتی را برای خود متصور بوده و تصور می‌کرده که به‌راحتی می‌تواند در برابر هر حمله‌ احتمالی بایستد. آنها با خیال راحت به جنایات خود ادامه می‌دادند و خود را قدرت برتر می‌دانستند. در حال حاضر اسرائیل تلاش می‌کند شروع جنگ را، 7اکتبر اعلام کند، درحالی‌که جنایات آنها مدت‌ها قبل با برخورد خشونت‌آمیز، کشتن و آواره کردن مردم بی‌گناه شروع شده بود. تلنبار شدن این جنایت‌ها به طوفان‌الاقصی منجر شد، عملیاتی که رژیم صهیونیستی را غافلگیر کرد. کارشناسان نظامی معتقدند طوفان‌الاقصی با آمادگی و تدارک چندین‌ماهه صورت گرفته و چنین عملیاتی ادعای اسرائیل را درباره کنترل‌داشتن روی اوضاع منطقه رد کرد. با وجود ادعای اسرائیل درباره حضور جاسوسان و سیستم قوی جمع‌آوری اطلاعات، عملیات طوفان‌الاقصی انجام شد و این غافلگیری شکست و رسوایی اسرائیلی‌ها بود.

به‌نظر شما چرا اسرائیل تن به چنین رسوایی بزرگی درباره خبرنگاران داده است؟
اسرائیل ناگهان در موقعیتی قرار گرفت که با وجود ادعاهای پوچ درباره گنبدآهنی، حمایت‌شدن از طرف غربی‌ها و همسو بودن جریان رسانه‌ای با سیاست‌های آنها، چشم باز کرد و دید نه‌تنها مسلمانان دنیا، بلکه بقیه آزادی‌خواهان سراسر جهان حتی در پایتخت‌های کشورهای غربی، جنایات اسرائیل را محکوم و از مردم فلسطین حمایت می‌کنند. در این شرایط سازمان ملل با ادعای نمایندگی کشورهای جهان و حفاظت از صلح، کمترین اقدام را برای محکوم کردن و جلوگیری از ادامه جنایات رژیم صهیونیستی انجام داده است اما اتفاقی که در دنیا افتاده متفاوت است. نهضتی جهانی برای حمایت از فلسطین شکل گرفته است. اگر در گذشته اقلیت‌هایی در غرب با ماهیت رژیم صهیونیستی آشنایی داشتند، حالا این شناخت عمومیت پیدا کرده است. بدون هیچ هماهنگی قبلی، تظاهرات در واکنش به جنایات رژیم صهیونیستی در جهان فراگیر شده است. در چنین موقعیتی، اسرائیل خود را نه‌تنها در صحنه نظامی و سیاسی، بلکه در صحنه تئوری افکارعمومی هم شکست‌خورده می‌بیند. آنها فکر می‌کنند با هدف‌قراردادن خبرنگاران، می‌توانند صورت مسئله را پاک کنند تا دنیا از جنایات آنها بی‌خبر بماند.

 جنایت علیه اهالی رسانه، دستاوردی هم برای صهیونیست‌ها داشته است؟
با اینکه اسرائیل ده‌ها خبرنگار را به شهادت رسانده و از این نظر هم نامش در بین جنایتکاران دنیا ثبت شده، هیچ موفقیتی در هدایت افکارعمومی دنیا نداشته است. با شهادت هر خبرنگار در غزه، محکوم کردن جنایات اسرائیل در صحنه جهانی شدت بیشتری می‌گیرد و اتفاقا مردم دنیا با ابعاد دیگری از جنایات این رژیم آشنا می‌شوند. رژیم صهیونیستی بر هیچ‌کدام از مقررات بین‌المللی و پروتکل‌های جهانی پایبند نبوده است. حرمتی که برای خبرنگاران در دنیا وجود دارد، توسط اسرائیل زیرپا گذاشته شده است و این نشانه‌ای از رسوایی و شکست صهیونیست‌ها در همه عرصه‌هاست. چنانکه رهبر معظم انقلاب به فروپاشی زودهنگام اسرائیل اشاره کردند، جنایات اسرائیل در غزه بعد از طوفان‌الاقصی، صاحب‌نظران و تحلیلگران را به این نتیجه رسانده که روند فروپاشی اسرائیل تسریع شده است. بسیاری از اعتراضات و تظاهرات‌ها‌ حتی در داخل سرزمین‌های اشغالی علیه حاکمان اسرائیل شکل‌گرفته و همه اینها مهر تأییدی بر شکست و آغاز فروپاشی این رژیم جنایتکار است. امیدواریم این شکست در تمام عرصه‌ها، به فروپاشی هرچه سریع‌تر رژیم صهیونیستی منجر شود.

آمارها نشانگر این است که تعداد خبرنگاران به‌شهادت‌رسیده در غزه بعد از طوفان‌الاقصی، از کل خبرنگاران کشته شده در جریان جنگ جهانی دوم بیشتر است. ابعاد این جنایت را چطور تحلیل می‌کنید؟
اسرائیل در ارتکاب جنایت خیلی از آمارها را به نام خود ثبت کرده است. در کشتار کودکان بی‌گناه، حمله به بیمارستان‌ها و مردم غیرنظامی، اسرائیل رکورددار جنایت در جنگ‌های نظامی دنیاست. در به شهادت رساندن خبرنگاران هم اسرائیل جنایتکاری بی‌مثال و بی‌رقیب است. در همه جنگ‌های پیش از این در دنیا، کمتر اتفاق افتاده نیروی نظامی با علم به خبرنگار بودن افراد و مشاهده نمادها و نشانه‌های مشخص این گروه، آنها را مورد هدف قرار دهد.

شما فکر می‌کنید خبرنگارانی مانند الدحدوح، چه جایگاهی برای این حرفه قائل‌اند که با وجود شهادت اعضای خانواده و ازدست‌دادن همکارانشان، همچنان به انجام وظیفه در این صحنه پرخطر مشغول هستند؟
واقعیت این است که خبرنگاران حاضر در صحنه، با آگاهی از اینکه رژیم صهیونیستی به پروتکل‌های جهانی پایبند نیست، هنوز منطقه را ترک نکرده‌اند. بسیاری از این خبرنگاران شاهد شهید شدن همکاران خود بوده‌اند. با علم به بحرانی و پرخطر بودن شرایط غزه، خبرنگاران زیادی مشغول انجام وظیفه و آگاه‌کردن افکارعمومی هستند. من معتقدم اگر برخی محدودیت‌های بین‌المللی برداشته شود، خبرنگاران بیشتری هم برای حضور و انجام‌وظیفه در غزه اعلام آمادگی خواهند کرد. با اینکه اسرائیل خبرنگاران زیادی را به شهادت رسانده اما این جنایت حتی باعث نشده تعداد خبرنگارانی که در مناطق پرخطر غزه حضور دارند کاهش یابد. ازجان‌گذشتگی خبرنگاران بسیار ارزشمند است و نشان می‌دهد که نمایندگان افکارعمومی، چه جایگاه مهمی در موقعیت‌های حساس دارند. فضای اطلاع‌رسانی در دنیا با وجود چنین خبرنگارانی تغییر می‌کند و صاحبان قدرت و ثروت می‌فهمند که نمی‌توانند رسانه‌ها را کنترل کنند و تحت فشار قرار دهند. به لطف حضور خبرنگاران فداکار در غزه، دیگر تنها روایت صاحبان قدرت نیست که به گوش جهانیان می‌رسد. گزارش عینی خبرنگاران حاضر در میدان جنگ، به بهای جانشان تمام می‌شود اما خبرنگاران بدون هیچ هراسی، به روایت جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم مظلوم فلسطین ادامه می‌دهند. این فداکاری جایگاه خبرنگاران را بیش‌ازپیش برای مردم دنیا قابل احترام کرده است.