در شهر
افسردگی 99درصدی؛ دروغ 100درصدی
توضیحات رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران در واکنش به انتشار اشتباه یک پژوهش
سیدمحمد فخار- روزنامه‌نگار
چندی پیش برخی رسانه‌ها، با استناد به گزارش «سنجش و ارزیابی سرزندگی شهری با رویکرد ورزشی - فراغتی در سال 1401» که از سوی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران انجام شده بود، نوشتند: وضعیت سرزندگی شهری در تهران از وضعیت نامطلوبی برخوردار است! آنها حتی پا را فراتر گذاشتند و اعلام کردند 99درصد مردم تهران افسرده هستند!
شهردار تهران دیروز در حاشیه جلسه هیأت دولت به آمارهای مربوط به افسردگی مردم تهران واکنش نشان داد. علیرضا زاکانی در جمع خبرنگاران گفت: اصلا این نوع نگاه که در مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی تهران انجام شده، یک مسیر علمی داشته است. ما به نتایجی رسیده‌ایم که کاملا علمی است، اما متأسفانه این اطلاعات را برعکس کرده‌اند؛ تعریف سرزندگی و حضور و مشارکت مردم اصلا قابل مقایسه نیست با آنچه در رسانه‌ها آمده است. وی تأکید کرد: این گزارش علمی درباره رویکردهایی است که ما در شهرداری دنبال می‌کنیم و رتبه‌بندی امکاناتی که مردم در آن مشارکت می‌کنند، اما اطلاعات این گزارش را برعکس کرده‌اند.
رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران در گفت‌وگو با همشهری به ذکر نکاتی درباره این گزارش و ماهیت متفاوت آن از آنچه در رسانه‌ها عنوان شده، پرداخت. عطاءالله رفیعی‌آتانی در این‌باره گفت: گزارشی در رسانه‌ها درباره یکی از پژوهش‌های ما مطرح شد که 99درصد مردم تهران افسرده هستند! موضوع پژوهشی که ما انجام دادیم اساسا افسردگی نبود. موضوع آن درباره شادابی و سرزندگی بود که بار مثبت دارد و بیانگر زندگی باکیفیت است و طی آن شاخص‌هایی نظیر نشاط اجتماعی، سرزندگی و فراغت اجتماعی یا برگزاری رویدادهای جمعی در آن اندازه‌گیری و بررسی شده بود. این آمارها چه کم باشند و چه زیاد، افسردگی را نشان نمی‌دهند و برای بررسی خمودگی اهالی تهران باید پژوهشی در این‌باره به‌صورت مجزا انجام شود. حتی در بخشی از گزارش آمده که 80درصد مردم از زندگی در تهران لذت می‌برند. بعد این را نادیده گرفته‌اند و حتی شیطنتی هم در جمع و تفریق اعداد صورت گرفته است. بعد قسمت دیگری از اعداد را به جای بررسی المان سرزندگی، منوط به افسردگی دانسته‌اند؛ درحالی‌که اگر همه مردم افسرده هستند باید به دکتر بروند و سؤال این است که آیا میلیون‌ها مردم ساکن تهران چنین هستند؟ اگر نویسنده فرد منصفی بود، باید از خود می‌پرسید که چطور ممکن است همه مردم تهران افسرده باشند؟ او حتی به‌خود و اطرافیانش دقت نکرده که همه افسرده بوده‌اند؟ افسردگی چیزی نیست که بشود یک جمعیتی مدت زیاد با آن کنار بیایند. به‌گفته رفیعی‌آتانی، شعار این دوره مدیریت شهری «شادابی و سرزندگی تهران» است. حتی 2پروژه هم در این‌باره توسط مرکز ما و جهاد دانشگاهی انجام شده که نشان می‌دهد رضایت مردم تهران از مدیریت شهری فعلی نسبت به گذشته افزایش محسوسی داشته است. پس مردم تهران محیط شاد و سرزنده‌ای داشته‌اند که رضایت آنان افزایش یافته است.
آنگونه که رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران به همشهری گفته، نمی‌شود امکانات و سرانه‌های شادابی و سرزندگی مردم را بررسی کنیم و از اعداد مندرج در آن نتیجه بگیریم مردم تهران افسرده هستند! شما ببینید اصلا یک کلمه از افسردگی در این پژوهش آمده یا خیر؟ اصلا از همه اهالی با دقت و کارشناس سؤال می‌کنم که اگر واقعا چنین پژوهشی بر این موضوع تأکید می‌کرد که 99درصد مردم تهران افسرده هستند، می‌شد به آن اعتماد کرد؟ تا چه اندازه چنین موضوعی می‌توانست واقعیت داشته باشد؟
در همینه زمینه :
