مافیا ی کم سن و سال

رابعه تیموری-روزنامه‌نگار

بازی‌های نقطه بازی، حدس بزن و ادابازی دیگر برای نوجوانان جذابیتی ندارند در عوض بازی مافیا «خوراک»‌شان است  یک سرگرمی همه‌پسند، جذاب و تازه که برنده شدن در آن چندان هم سخت نیست و در رقابت با حریفان هم سن و سال خود و حتی بازی با بزرگ‌ترها کم نمی‌آورند. اگر در بازی نقش یک شهروند ناآگاه راستگوی بی‌شیله پیله را داشته باشند باید به همه برچسب و اتهام بزنند تا بی‌گناهی خودشان را ثابت کنند و اگر شانس و اقبال آنها را در جایگاه یک مافیای دورو و پنهانکار بنشاند، باید هر لطایف الحیلی در آستین دارند، رو کنند تا کسی پی نبرد در تاریکی شب شهروندان را ناجوانمردانه و یکی یکی از میدان به در می‌کنند. شرکت‌کنندگان مافیا فقط کودکان و نوجوانان نیستند، اما آسیب‌پذیرترین مخاطب و طرفدار این بازی به‌شمار می‌آیند: جمع‌شان دوستانه است و شوخی‌هایی که میان آنها رد و بدل می‌شود نشان می‌دهد حسابی با هم جورند. کافه دنجی در خیابان ولیعصر(عج) را برای دورهمی‌شان انتخاب کرده‌اند و بعد از یک قهوه تلخ و کیک شکلاتی، بازی مافیا حسابی می‌چسبد. سیاوش از اینکه گادفادر و سردسته مافیا شده، کیفور است. خوب هم بازی می‌کند و برای اینکه نقشش لو نرود، از داد و هوار و جار و جنجال ابا ندارد. سیاوش 13سال دارد و می‌گوید: «این بازی جهانی است و در همه دنیا از بچه‌ها گرفته تا میانسالان طرفدار آن هستند. هیچ ایرادی هم ندارد و فقط چند ساعتی با هم خوش هستیم.» سیاوش فکر می‌کند باید «هر» کاری از دستش برمی‌آید انجام دهد تا او و دارو دسته مافیایی‌اش برنده بازی باشند.


جنبه‌‌های  منفی را نمی‌بینم
ثریا کریمی از مادرانی است که چند‌ماه پیش با تهیه بلیت 700هزار تومانی و همراه 2 دختر 14ساله و 11ساله‌اش بازی مافیای بازیگران را در سالن تئاتر پردیس کورش تماشا کرده است. امروز هم همراه خانواده و تعدادی از اعضای فامیل در بوستان گفت‌وگو دور هم جمع شده‌اند. هیجان بازی گروهی مافیا چای عصرانه آنها را از دهان انداخته و اگر چه مادر جزو مافیا است، اما دلش نمی‌خواهد دختران شهروندش بازنده بازی باشند! کریمی می‌گوید: «اوایل با این بازی موافق نبودم و از اینکه در تمام لحظات بازی مشغول راستی‌آزمایی نزدیکانم هستم لذت نمی‌بردم، ولی وقتی شور و شوق بچه‌ها را برای این بازی می‌بینم سعی می‌کنم جنبه‌های منفی آن را درنظر نگیرم.»جاذبه بازی مافیا سبب شده دخترهای کریمی از حضور در دورهمی‌های خانوادگی طفره نروند. او می‌گوید: «بچه‌ها دوست ندارند اوقات فراغت‌شان را کنار بزرگ‌ترها بگذرانند، ولی وقتی قرار است با هم مافیا بازی کنیم، زودتر از ما برای آمدن به پارک حاضر می‌شوند. این بازی اعضای خانواده را دور هم جمع می‌کند.»

پاسخی به هیجان‌طلبی نوجوانان
فریده یکتا معتقد است فراگیرشدن بازی مافیا جنبه‌های مثبت و منفی قابل توجهی دارد. این روانشناس و روان درمانگر می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث شده نوجوانان به بازی مافیا علاقه پیدا کنند، شور و هیجان نهفته در مراحل مختلف بازی است. از سوی دیگر بازیکنان مافیا وقتی بازی را با موفقیت پشت سر می‌گذرانند، از همگروه‌های خود پاداش و تأیید آنی دریافت می‌کنند. این ویژگی‌های مسابقه مافیا سبب افزایش اعتماد به نفس شرکت‌کنندگان می‌شود و به هیجان‌طلبی نوجوانان پاسخ می‌دهد.» او افزایش قدرت استدلال و تمرکز فرد و تقویت مهارت سخنوری را از دیگر تأثیرات مثبت بازی مافیا بر نوجوانان ذکر می‌کند اما می‌گوید:«در کنار این محاسن نباید از معایب فراگیر شدن بازی مافیا غافل شویم.»  یکتا، ریختن قبح دروغگویی، تزویر و دورویی را از آسیب‌های جدی بازی مافیا برمی‌شمرد و می‌گوید: «استدلال و منطقی که در این بازی مورد استفاده قرار می‌گیرد بر پایه حقیقت و راستگویی نیست. شرکت‌کنندگان در تمام مراحل بازی به‌سادگی دروغ می‌گویند و برای انکار واقعیت از سوی همگروه‌های خود پاداش می‌گیرند. همه شرکت‌کنندگان برای بقای خود یکدیگر را در مظان اتهام قرار می‌دهند و هر قدر در کتمان حقیقت توانایی بیشتری نشان دهند، شانس برنده شدن بیشتری دارند.» این روانشناس بازی را یک ابزار یادگیری خلاق می‌داند و بر این باور است که بازی مافیا بر ارزش‌های اخلاقی نوجوانان تأثیر منفی باقی می‌گذارد.