گزارش
ژست جنگ در غزه؛ جیب خالی در تل آویو
جنگ در غزه باعث شده تا صهیونیست‌ها ناگزیر به تعطیلی برخی نهادهای رسمی برای جبران کسری بودجه شوند
رضا عمویی-روزنامه‌نگار
جنگ و بمباران اسرائیل علیه غزه در حال نزدیک شدن به پایان ماه سوم خود است، اما واکنش‌ها در 2طرف جنگ به‌شدت متفاوت است. با وجود آنکه نیروهای مقاومت فلسطینی از آمادگی خود برای ادامه جنگ و مقابله با اشغالگران سخن می‌گویند، اما در تل آویو شرایط برای ادامه جنگ به‌ویژه در حوزه اقتصادی بسیار نامساعد است. جنگ در غزه فشار اقتصادی بسیار سنگینی را روی صهیونیست‌ها وارد کرده و این دشواری‌ها و چالش‌ها باعث شده کفگیر بودجه تل‌آویو به ته دیگ بخورد. در این گزارش، فشار اقتصادی جنگ غزه روی تل آویو را به روایت نهادهای رسمی تل‌آویو مورد بررسی قرار خواهیم داد.
چندوزارتخانه در آستانه تعطیلی
وزارت دارایی اسرائیل که از قضا در اختیار بتسالل اسموتریچ، از تندروترین‌چهره‌های کابینه نتانیاهوست، از کابینه خواسته است برای جبران کسری بودجه، فعالیت چند وزارتخانه همزمان با جنگ متوقف شود تا هزینه‌های کابینه در زمان جنگ غزه کاهش یابد. براساس گزارش کانال 12اسرائیل، وزارت شهرک‌‌سازی، وزارت
بیت‌المقدس و سنت یهود، وزارت اطلاعات و فرهنگ، وزارت توسعه نقب، وزارت همکاری منطقه‌ای، وزارت امور مهاجران و برابری اجتماعی، وزارت امور استراتژیک، وزارت میراث و وزارت امور زنان از جمله مهم‌ترین وزارتخانه‌هایی هستند که به دلیل کسری بودجه در تیررس تعطیلی قرار گرفته‌اند.
با تعطیلی چندوزارتخانه چقدر پس انداز می‌شود؟
آنگونه که تایمز اسرائیل به نقل از وزارت دارایی تل آویو گزارش داده، تعطیلی چند وزارتخانه پیشنهادی باعث خواهد شد تا حداقل 5میلیارد شکل (پول واحد اسرائیل) برابر با 4.1میلیارد دلار پس انداز شود. با این حال این پس انداز همچنان بحران کسری بودجه تل آویو را حل نخواهد کرد و در میانه جنگ، صهیونیست‌ها همچنان درگیر دخل و خرج هستند. دخلی که خرجش به دلیل جنگ بیشتر شده است.
مالیات بیشتر، یارانه کمتر
وزارت دارایی اسرائیل گفته است که برای جبران کسری بودجه فقط تعطیلی 10وزارتخانه کافی نیست، بلکه باید میزان مالیات‌ها را هم افزایش دهیم. در همین ارتباط کابینه تل آویو درصدد است تا با افزایش مالیات بر سیگار و حتی گرفتن مالیات از بورسیه‌های تحصیلی دانشجویی بخش دیگری از هزینه ماشین جنگ در غزه را تامین کند. همچنین افزایش مالیات بر ارزش افزوده تا 17درصد، در صدربرنامه وزارت دارایی برای افزایش مالیات قرار دارد. تل‌آویو حتی در نظر دارد برای جبران هزینه‌های جنگ، یارانه بر سوخت و بنزین را بردارد تا با کاهش هزینه‌ها بتواند به جنگ در غزه ادامه دهد.
احتمال تعطیلی سفارتخانه‌ها
کسری بودجه تل آویو کار را به جایی رسانده که حتی برخی منابع گزارش داده‌اند که وزارت دارایی علاوه بر درخواست تعطیلی چند وزارتخانه، همچنین خواستار تعطیلی برخی از سفارتخانه‌ها شده است. اسامی این سفارتخانه‌ها اعلام نشده است.
فاکتور هزینه‌های جنگ
براساس گزارش تایمز اسرائیل، مقامات تل آویو تاکنون فقط 7.85میلیارد دلار برای جنگ در غزه بودجه کنار گذاشته‌اند و این بودجه سنگین قرار است از طریق حذف هزینه در دیگر حوزه‌ها مانند تعطیلی برخی نهادهای دولتی تامین شود. اما این بودجه برای همه هزینه‌های ناشی از جنگ در غزه کافی نیست، چون فاکتور هزینه‌ها بسیار بیشتر از بودجه فعلی است. گفته شده در حال حاضر 4.7میلیارد دلار برای هزینه‌های امنیتی مانند تهیه تسلیحات و پرداخت برای نیروهای ذخیره ارتش اسرائیل لازم است و 3.3میلیارد دلار نیز برای تامین هزینه‌های میدانی جنگ ضروری است. همچنین 1.6میلیارد دلار نیز هزینه تل آویو در طول جنگ برای ترتیبات امنیتی غیرنظامی در داخل ازجمله بودجه اضافی برای پلیس، خدمات زندان، آتش‌نشانی مرتبط با جنگ، تجهیزات اضطراری برای مقامات محلی و ساخت پناهگاه‌ها خواهد شد. 1.6میلیارد دیگر نیز برای کمک به آسیب‌ها در بخش کشاورزی، مراقبت کودکان و پرداخت غرامت برای مؤسسات و نهادهایی مانند کشتیرانی و هوانوردی در نظر گرفته شده و حدود 300میلیون دلار نیز برای تقویت سیستم بهداشتی، ازجمله خدمات سلامت روان، خرید دارو و تقویت بیمارستان‌ها در برابر حملات راکتی پیش‌بینی شده است.
کسری بودجه چقدر است؟
تا پیش از جنگ بودجه سال 2024اسرائیل حدود 141میلیارد دلار پیش‌بینی شده بود، اما اکنون که تل آویو در غزه مشغول جنگ است، بودجه موردنیاز برای سال آینده 155میلیارد دلار پیش‌بینی شده است. وزارت دارایی اسرائیل نیز روز دوشنبه گذشته اعلام کرد که جنگ اسرائیل با حماس در غزه حداقل 14میلیارد دلار دیگر در سال 2024هزینه خواهد داشت و این هزینه سرسام آور به 3 برابر شدن کسری بودجه منجر خواهد شد. بر این اساس، کسری بودجه تل آویو در سال 2024به 5.9درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید؛ در حالی‌که قبل از جنگ کسری بودجه روی عدد 2.25درصد پیش‌بینی شده بود.
ضربه تحریم اسرائیل به شرکت‌ها
جنگ در غزه نه تنها هزینه‌های گسترده‌ای را روی دست اشغالگران گذاشته است، بلکه فراتر از آن، جنبش جهانی تحریم اسرائیل (BDS) باعث زیاندهی بسیاری از شرکت‌های غربی شده است. از جمله براساس گزارش وبگاه کرادل، شرکت استارباکس مستقر در سیاتل بیش از 11میلیارد دلار از ارزش خود را در 3 ماهه اخیر به دلیل تحریم توسط حامیان فلسطین و اعتصابات کارکنان از زمان آغاز جنگ غزه از دست داده است. حتی دیگر شرکت‌های غربی مانند مک‌دونالد و کی‌اف‌سی نیز به دلیل تحریم از سوی حامیان فلسطین با زیاندهی مشابهی مواجه شده‌اند. حسام محمود، از اعضای جنبش بایکوت اسرائیل، تحریم شرکت‌های غربی را به دلیل تجاوز گسترده به نوار غزه عنوان کرده است.
بیش از ۳۳۰ میلیون دلار؛ هزینه یک روز جنگ
گزارشهای دیگری نیز وجود دارد که حتی ورشکستگی اقتصادی تل آویو به دلیل جنگ را پیش‌بینی کرده است. یوسی یوشوا، خبرنگار حوزه جنگ در روزنامه یدیعوت آحارانوت چاپ تل آویو، درباره هزینه‌های سنگین جنگ علیه غزه برای رژیم صهیونیستی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس اعلام کرده است که هزینه جنگ غزه فقط برای ارتش اسرائیل، روزی ۱.۲ میلیارد شکل (۳۳۱.۵ میلیون دلار) است. ایتی تیمکین، معاون و مسئول بودجه وزارت دارایی رژیم صهیونیستی نیز در جلسه‌ای با اعضای کنست (پارلمان) گفت که انتظار می‌رود جنگ حداقل 2ماه دیگر در سال ۲۰۲۴ ادامه داشته باشد که ۳۰ میلیارد شکل برای امنیت و ۲۰ میلیارد شکل برای امور غیرنظامی و سایر هزینه‌ها صرف خواهد شد. همچنین در گزارشی که هفته گذشته از سوی بانک «جی پی مورگان چیس» منتشر شده، آمده که حجم اقتصاد رژیم اسرائیل به‌خاطر جنگ غزه، در 3 ماهه آخر سال جاری، ۱۱ درصد کوچک‌تر شده است.
