یادداشت
خودروهای فرسوده اصلی‌ترین منبع آلودگی هوا
سیدجعفر تشکری‌هاشمی؛ رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران
اینکه در بحث آلودگی هوا بگوییم صرفا خودروهای غیراستاندارد یا صرفا سوخت‌های بی‌کیفیت مقصر هستند، حرف درستی نزده‌‌ایم. هر دو موضوع در معضل آلودگی هوای تهران تأثیرگذار است؛ جدا از آنکه کیفیت سوخت در این امر بسیار مؤثر است و هرچه سوخت پاک‌تر استفاده کنیم میزان آلایندگی کمتر خواهد بود، استاندارد بودن خودروها نیز در این خصوص تأثیرگذار است.
اما آنچه مشخص است، اینکه سالانه بیش از یک‌میلیون خودرو به خودروهای کشور اضافه می‌شود و متأسفانه در مقابل، خودروهای فرسوده خارج نمی‌شوند. نتیجه این شده که خودروهایی که با تکنولوژی ده‌ها سال قبل ساخته شده‌اند همچنان در شهر تردد می‌کنند و بر میزان آلایندگی شهر می‌افزایند.
بنابراین خودروهای فرسوده و نسل قدیم به‌عنوان یکی از منابع آلایندگی هوای تهران مطرح هستند که باید نسبت به از دور خارج کردن آنها اقدام شود اما این خودروهای جدید که تولید می‌شوند، به شدت خودروهای قدیمی ایجاد آلایندگی نمی‌کنند و مجهز به استانداردهای یورو 4 یا 5 هستند و آلودگی آنها نسبت به‌خودروهای قدیمی کمتر است، اما به‌هرحال این خودروها هم به‌دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی تولید آلایندگی دارند، ولی شدت آن کمتر است و صفر نیست.
آنچه بیشتر از هرچیزی به معضل آلودگی هوا دامن می‌زند خودروهای فرسوده‌ای است که هنوز در شهر هستند. این خودروهای بیکیفیتی ازجمله منابعی بوده‌اند که در شهر ایجاد آلایندگی می‌کنند. جدا از این موارد، ضروری است که شرکت کنترل کیفیت هوا به موضوع وضعیت سوخت ورود کند و به‌صورت برنامه‌ای آزمایش‌هایی روی انواع سوخت‌های سبک و سنگین انجام و گزارش آن را ارائه دهد تا بدانیم وضعیت فعلی پایتخت در بحث کیفیت سوخت در چه شرایطی قرار دارد.
سهم آلودگی اتوبوس‌های مسافری شهری 2.5 تا 4درصد اعلام شده است و حرکت شهرداری در راستای برقی‌سازی این ناوگان اقدام بسیار خوبی است و کاهش همین رقم هم می‌تواند در بهبود وضعیت کیفیت هوا تأثیرگذار باشد،اما مسئله اصلی این است که ابتدا باید به موضوع موتورسیکلت‌ها ورود داشته باشیم؛ چراکه بین 20 تا 30درصد از آلایندگی هوای تهران به این منابع متحرک اختصاص دارد و نوسازی و جایگزینی آنها با موتورهای برقی می‌تواند در این امر تأثیرگذار باشد.
بعد از موتورها باید به‌سمت خودروهای شخصی حرکت کنیم. هرچند که اتوبوس‌های شرکت واحد هم باید نوسازی شوند، اما سهم این اتوبوس‌ها در ایجاد آلایندگی کم بوده و حتی اگر کل این اتوبوس‌ها نوسازی یا برقی شوند باز هم تأثیر زیادی در کاهش آلودگی هوا نخواهد داشت. باید به سمت نوسازی خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها برویم.
در حال حاضر تاکسی‌ها نیز در وضعیت خوبی قرار ندارند و استانداردهای آنها پایین است. تاکسی‌ها 4برابر خودروهای شخصی در شهر تردد داشته اند و نیاز به نوسازی و برقی شدن دارند، اما اگر در بحث آلودگی هوا بخواهیم اولویت‌بندی کنیم در ابتدا باید خودروهای فرسوده و موتورسیکلت‌های بنزین‌سوز جایگزین موتورهای برقی شوند و بعد از آن تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها را نوسازی کنیم. در نهایت نیز نسل جدید خودروها باید به سمت برقی شدن بروند.
