دانشآموزان تعطیلند، پدر و مادرها نه!
جای خالی طرح حمایت از مادران شاغل در قانون جوانی جمعیت
مژگان مهرابی-روزنامهنگار
در روزهایی که تعطیلی مدارس بهعلت آلودگی هوا اعلام میشود، غمی به دل مادر و پدر مینشیند که چه باید بکنند؛ بهخصوص بچههایی که در کلاس اول و دوم درس میخوانند و به تنهایی از پس اداره کلاس آنلاین برنمیآیند. تعطیلی مدارس و مهدکودکها شاید به حفظ سلامت دانشآموزان کمک کند اما مادران شاغل را با دردسر مواجه میکند. اینکه مجلس شورای اسلامی برای همراهی کردن با مادران شاغل تصمیمی گرفته یا خیر، موضوع گزارش ماست.
خیلی از مواد قانون جوانی جمعیت اجرا نشده است
«در قانون جوانی جمعیت 23امتیاز برای مادران درنظر گرفته شده است. اهدای سبد تغذیهای و بهداشتی به مادران باردار، شیرده و کودکان زیر 5سال تا اعطای دورکاری به مادران باردار حداقل بهمدت 4ماه درصورت امکان، تامین مهدکودک در هر دستگاه برای نگهداری کودکان مادران شاغل در دستگاه، عدمجواز تعدیل فرد دارای 3فرزند، مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار، مرخصی یک نیمسال تحصیلی بدون احتساب در سنوات برای مادر باردار دانشجو یا طلبه و موافقت با کاهش نوبت کاری شب مادران دانشجوی دارای فرزند زیر 2سال ازجمله مواردی است که میتوان به آن اشاره کرد. اما نکته حائز اهمیت اینکه با توجه به معضل همیشگی آلودگی هوا، برای حمایت از مادران شاغل هیچ تدبیری اندیشیده نشده است.» اینها گفتههای فاطمه محمدبیگی، رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده و سخنگوی فراکسیون محیطزیست است که عقیده دارد متأسفانه هیچکدام از مواد به جز درچند دستگاه محدود اجرایی نشده است.
بازتاب خوب دورکاری در زمان کرونا
محمدبیگی در اینباره میگوید: «اگر در طول 2سال گذشته این مواد اجرا میشدند میتوانستیم در بحرانها به خوبی از ظرفیتهای این قانون برای تقویت کانون خانوادهها استفاده کنیم. در واقع میشد هم از تجربه مدیران شاغل بهرهمند شویم و هم به اقتصاد خانواده کمک کنیم.» او میگوید: «اکثر روسای سازمانها و مدیران دستگاهها التزام عـمـلـی و نگرش مناسبی نسبت به حمایت از مادران شاغل ندارند. درحالیکه در پاندمی کرونا مشخص شد با دورکاری و استفاده از فضای مجازی هم میتوان به خوبی نسبت به انجام کارها در منزل اقدام کرد.»
دولت برای مادران شاغل فکری کند
فاطمه قاسمپور، رئیس فراکسیون زنان و خانواده هم معتقد است دولت باید فکری به حال مادران شاغل دارای فرزند کمتر از 6سال و کودک دبستانی کند و حداقل برای آنها دورکاری درنظر بگیرد. او متذکر میشود: «بارها این مسئله را به دولت تذکر دادهایم که فکری برای مادران شاغل بکنند. متأسفانه با مجازی شدن کلاسهای درس شرایط مادران شاغل خیلی لحاظ نمیشود.» او انتظار دارد دغدغههای مادران شاغل در بحران آلودگی هوا در مصوبات قید شود. بد نیست بدانید دورکاری مادران شاغل در سال1392 از سوی معاونت زنان و خانواده ریاستجمهوری مطرح شد که البته نتیجهای در بر نداشت. حتی سال گذشته هم مرخصیدادن به مادران شاغل در آلودگی هوا عنوان شد که باز هم ابتر ماند.
بخشهای خصوصی همکاری نمیکنند
تا اینجای ماجرا، همهچیز به ضرر مادران شاغل است اما زهرا میرزاآقا، مدیر گروه برنامه توسعه اجتماعی وزارت ورزش و جوانان میگوید از قرار معلوم نهادهای دولتی طبق بخشنامهای که مصوب شده، نهایت همکاری را با مادران شاغل انجام میدهند. او میگوید: «مادرانی که فرزند دبستانی یا خردسال دارند میتوانند با توافق مدیر مجموعه از شرایط دورکاری استفاده کنند. البته این فقط خاص نهادهای دولتی است. بعضی از شرکتهای خصوصی هم پیرو ادارههای دولتی هستند و مراعات میکنند.» اما باید گفت بخش خصوصی الزامی برای رعایت بخشنامهها ندارد مگر اینکه قانون بهصورت کلی و برای همه مراکز اداری، خدماتی، آموزشی و خصوصی لازمالاجرا شود. مصداق گفته میرزاآقا، گله مینا دینمحمدی است؛ خانمی که در یک شرکت خصوصی کار میکند. او یک دختر 5ساله و یک پسر 8ساله دارد. در این چند روزه که مدارس و مهدکودکها تعطیل شده مستاصل مانده و نمیداند چه کند؟ او میگوید: «از شنبه تا الان هر روز بچههایم را با خود به سرکار آوردهام چون مدیر شرکت با دورکاری موافقت نکرده و کسی هم نیست از فرزندانم نگهداری کند. چند روز پشت سرهم نمیتوانم مرخصی بگیرم چون عذرم را میخواهند.»