ورزشگاه جدید در دود

سیدمحمد فخار- روزنامه‌نگار

اگرچه کار مطالعاتی ساخت ورزشگاهی به‌عنوان جایگزین ورزشگاه آزادی هنوز به پایان نرسیده، اما دسترسی‌های بزرگراهی و حمل‌ونقل عمومی متعدد نشان می‌دهد ممکن است محل آن در جنوب غرب تهران به‌زودی نهایی شود.
البته علیرضا فخاری، استاندار تهران اعلام کرده «هنوز مشخص نیست ورزشگاه جدید پایتخت کجا ساخته می‌شود، اما تمرکز روی جنوب تهران است.» این محل در جوار نمایشگاه شهرآفتاب در حاشیه جنوبی تهران هم‌اکنون محتمل‌ترین گزینه برای این کار است. طبق اعلام شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی مجموعه فرهنگی ورزشی شهر جدید در فضای ۳۷۰هکتاری در ۲فاز اجرا خواهد شد و اجرای کامل آن دست‌کم 3سال زمان خواهد برد. از مهرماه فرایند اجرایی این کار آغاز و بیش از ۶جلسه با طرف چینی در تهران برگزار شده است. البته علاوه بر زمینی که در شهر آفتاب برای موضوع به‌عنوان اولویت نخست پیشنهاد شده، یکی دو زمین دیگر هم به‌عنوان گزینه مطرح است اما شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی اعلام کرده فعلا گزینه اصلی زمین شهر آفتاب است که کار مطالعه آن آغاز شده‌است.
پیمانکار چینی طرح یعنی شرکت IPPR به‌تازگی از زمین پروژه ورزشی شهر آفتاب تهران بازدید کرد و نمونه‌هایی را از سایت این پروژه برداشت کرده و مشغول بررسی مطالعات خاک و جغرافیای منطقه است. این مطالعات البته درباره خبرهایی است که از روی گسل‌بودن و فرونشست محل اعلامی منتشر شده است اما اطلاعات همشهری نشان می‌دهد این محل از نظر کیفیت هوا نیز هیچ تناسبی با یک محل عمومی برای برگزاری مسابقات ورزشی ندارد.



اهمیت میدان باد
یکی از نقاط قوت ورزشگاه آزادی که در غرب تهران ساخته شد، قرار گرفتن در محل میدان باد غرب تهران بود که موجب می‌شد اگر مشکلات آلودگی هوایی در شهر ایجاد می‌شد یا شرایط برای اینورژن فراهم می‌شد، باد از غلظت آلاینده‌های محل بکاهد و به این ترتیب ورزشکاران و تماشاگران کمتر دچار مشکلات تنفسی ناشی از آلودگی هوا شوند. نکته جالب اینکه در دهه‌های 70 و 80 برای جانمایی شهرک‌های صنعتی تهران نیز شاخص میدان باد با اهمیت بوده که در میدان باد غرب دشت تهران ساخته شده‌اند و بخشی از آلودگی هوای امروز تهران ناشی از بادی است که از آن شهرک‌ها به سمت شهر روانه می‌شود. حالا درباره ورزشگاه ملی جدید نیز عنصر میدان باد و مسائل محیط‌زیستی باید بیش از هر چیز درنظر گرفته شود.

خطری برای ریه ورزشکاران
ورزشکاران در فهرست گروه‌های حساس در برابر آلودگی هوا هستند و حساسیت برای آنها هم‌اندازه کودکان، سالمندان و بیماران قلبی ریوی است. دستگاه تنفسی آنها به‌علت سال‌ها فعالیت ورزشی رشد قابل‌توجهی می‌یابد و از این‌رو دربرابر آلاینده‌های جوی حساس هستند. طبق استاندارد کیفیت هوای کشور، وقتی شاخص‌های هوایی از 100بالاتر می‌رود و از کیفیت قابل‌قبول عبور می‌کند، هوا برای گروه‌های حساس آلوده می‌شود و باید فعالیت‌های طولانی‌مدت و ورزشی در فضای باز برای گروه‌های حساس تعطیل شود. حال توجه به این نکته موجب تردیدهای اساسی در مسیر ساخت ورزشگاهی در نزدیکی شهر آفتاب می‌شود که طی 72درصد روزهای پاییز 2سال اخیر هوای این منطقه آلوده بوده و در سال‌های گذشته نیز شرایط بهتر نبوده است. حتی در ماه‌های دیگر سال نیز شرایط در این منطقه برای فعالیت‌های ورزشی مناسب نبوده و نیست. بنابراین باید بازبینی جدی برای ساخت ورزشگاه در یکی از آلوده‌ترین نقاط هوایی تهران صورت گیرد.