راز هنرمند مرموز برملا شد؟

جواد نصرتی

بنکسی، یکی از سرشناس‌ترین و در عین حال مرموزترین هنرمندان دنیاست که بخشی از شهرت خود را، مدیون پنهان بودن هویتش است. با این حال، انتشار یک مصاحبه قدیمی از او، بحث درباره هویت او را دوباره داغ کرده است.
اطلاعات کمی از هویت این هنرمند که نقاشی‌های خیابانی او شهرتی جهانی دارد در دست است. چیزهایی که عموم مردم درباره او می‌دانند این است که در بریستول در انگلیس مستقر است، محتوای فعالیت‌های هنری و نقاشی‌های‌ خیابانی‌اش علیه سیستم سرمایه‌داری است و البته در حمایت از افراد مورد ظلم جهان به‌خصوص مردم فلسطینی هم کار می‌کند.
حالا اما انتشار یک مصاحبه قدیمی از او که متعلق به سال 2003است، دست‌کم نام او را آشکار کرده است. این مصاحبه که برای نخستین بار منتشر شده، بخشی از یک برنامه ویژه رادیو 4بی‌بی‌سی است که به بنکسی و دنیای او پرداخته است.
این هنرمند در این مصاحبه با یک کارشناس هنری سابق بی‌بی‌سی صحبت کرده و در پاسخ به اصرار او درباره هویتش، خود را «رابی» معرفی می‌کند.
این کار، برخلاف رویه معمول این هنرمند است که همیشه تلاش کرده هویتش را مخفی نگه‌دارد. او که با کارهای شگفت‌انگیز و سرشناسش به یکی از اثرگذارترین و مشهورترین هنرمندان قرن تبدیل شده، به‌شدت از شهرت و معروفیت فراری است و به همین‌خاطر هم هست که نامش را پنهان کرده است. این مخفی‌کاری البته فایده دیگری هم برای بنکسی دارد و او را از دست پلیس و بازجویی‌هایش دور نگه‌می‌دارد چون کارهای او، جنجال زیادی داشته و به جاهایی کشیده شده که ممکن است نقض قانون هم باشند. همه این رازداری و مخفی‌کاری باعث شده تا نظریه‌های زیادی درباره هویت او مطرح شود. یکی از گزینه‌های مطرح شده، بنیانگذار یک گروه موسیقی انگلیسی است که اتفاقا مهارت زیادی در کشیدن گرافیتی دارد؛ برخی هواداران، تاریخ‌های برگزاری کنسرت او و کشیده شدن برخی گرافیتی‌ها را کنار هم گذاشته‌اند و به این شکل حکم قطعی داده‌اند که رابرت دل نایا همان بنکسی است. اما این تنها گزینه نیست و این اسامی هم به‌عنوان بنکسی مطرح هستند: جیمی هیولت موسیقیدان؛ رابین گانینگهام ساکن بریستول؛ نیل بوکانان مجری برنامه‌های کودک که در بیانیه‌ای این ارتباط را
رد کرده است. برخی هم می‌گویند بنکسی یک نفر نیست و گروهی از هنرمندان هستند که به‌صورت جمعی فعالیت می‌کنند.
خیلی‌ها می‌گویند این هنرمند، چنان به هویتش حساس بوده که حتی نمی‌توان به اینکه واقعا نامش راب بوده هم اطمینان کرد. چه بسا او این اسم را برای گمراه کردن برده باشد.
هواداران او تأکید می‌کنند پنهان ماندن هویت او بهترین اتفاق است چون در غیراین صورت، غیرقابل‌پیش‌بینی بودن کارهای او از بین می‌‎رود. از نظر آنها، بنکسی می‌تواند هر کسی باشد و همین مسئله این هنرمند ناشناس را جذاب‌تر می‌کند.