پر سریال، کم بیننده

فهیمه پناه‌آذر-روزنامه‌نگار

فروردین‌ماه سال‌جاری بود که به رسم دیرینه، مرکز تحقیقات صداوسیما آمار بینندگان سریال‌ها و مجموعه‌ها را اعلام کرد؛ آماری که نشان می‌داد مخاطبان بهاری تلویزیون به نسبت سال گذشته‌اش (1401) کاهش داشته؛ ارائه آماری که تقریبا به شکل فصلی اعلام می‌شود، اما آنچه در آمار و ارقام وجود دارد، کاهش قابل توجه مخاطبان تلویزیون است؛ موضوعی که صدای برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را هم درآورده و به‌طور حتم در اختصاص بودجه به سازمان مؤثر خواهد بود.
موضوع کاهش بینندگان تلویزیون از یک‌سو و از سوی دیگر مطالبات مدیران سازمان مبنی بر افزایش بودجه رسانه ملی باعث شده، خیلی از نمایندگان مجلس نسبت به افزایش بودجه نقد داشته باشند. برخی از نمایندگان مجلس ازجمله جبار کوچکی‌نژاد (عضو کمیسیون تلفیق) عنوان کرده که صداوسیما با توجه به بودجه‌ای که دریافت می‌کند نتوانسته انتظار مردم و مسئولان را برآورده کند و به‌نظر این درخواست بودجه درست نیست؛ حتی برخی عنوان کردند که رسانه ملی مرجعیت رسانه‌ای خود را از دست داده است.
ناگفته نماند که این وضعیت فقط مربوط به ریاست پیمان جبلی نبوده؛ از دوره‌های پیشین شروع شده و در دوره جبلی اوج گرفته  است. در شرایطی که آمار بینندگان پرمخاطب‌ترین سریال‌های سیما در کمترین درصد قرار گرفته این پرسش به‌وجود می‌آید که وضعیت برنامه‌های ترکیبی چگونه است؟ این بی‌مخاطبی تا جایی است که در برخی از آمارهای اعلام شده گاهی یک برنامه تنها 5درصد مخاطب دارد.
این وضعیت رسانه ملی در حالی است که شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در سایت خود وظایف سازمان را اعلام کرده و مصوباتش درباره وظایف رسانه ملی و همچنین شبکه نمایش خانگی مدتی است که سروصدا به پا کرده است.

تابستان پرسریال، اما کم‌بیننده
تابستان1402 در حالی به پایان رسید که در بهترین حالت 8سریال روی آنتن رفته، اما همین سریال‌ها هم با کمترین میزان مخاطب روبه‌رو شده‌اند؛ به‌طور مثال طبق نتیجه نظرسنجی منتشرشده مرکز تحقیقات، بازپرس در جایگاهی بالاتر از عشق کوفی قرار گرفت. در آمار تلوبیون پس از این دو اثر، «نیکان» با میانگین 83هزار بازدید، «سوران» با میانگین 69هزار بازدید و «عاشورا» با میانگین 42هزار بازدید در رتبه‌های سوم تا پنجم قرار گرفتند.«رحیل»، «همه‌گیری» و «جرس» نیز با جذب کمتر از 30هزار بازدید به ازای هر قسمت آمارهایی بسیار ضعیف به‌جا گذاشتند. با مجموع حدود 11میلیون بازدید برای 157قسمت پخش‌شده از این سریال‌ها میانگین 70هزار بازدید برای هر قسمت از سریال‌های جدید ایرانی تلویزیون در تابستان1402 ثبت شد. نکته قابل‌توجه آنکه این رقم از میانگین ثبت‌شده در مدت زمان مشابه سال گذشته به شکل قابل‌توجهی کمتر است؛ موضوعی که در نوروز امسال و مناسبت‌هایی چون ‌ماه رمضان و محرم تکرار شده است.

مکث
یک رقیب برنده
حالا دیگر رقیب جدی و حتی برنده تلویزیون، شبکه نمایش خانگی است؛ شبکه‌ای که با وجود سکوهای نمایش متعدد توانسته مخاطب امروز را راضی نگاه دارد؛ به‌طور مثال زمانی مردم برای تماشای مسابقات ورزشی، مخاطب سرسخت شبکه سیما بودند، اما حالا همین مسابقات در پلتفرم‌ها دنبال می‌شود.