سرعت واگذاری زمین 2.4برابر شد

احمد میرخدائی- روزنامه‌نگار

زمین، اصلی‌ترین عامل در جهش قیمت مسکن محسوب می‌شود و دولت سیزدهم تاکنون با واگذاری زمین به متقاضیان نهضت ملی مسکن و طرح جوانی جمعیت، خنثی‌سازی این عامل را در دستور کار قرار داده است. طبق آمار رسمی، در 2سال اخیر 320هزار قطعه زمین به افراد واگذار شده که در مجموع بیش از 2.4برابر کل زمین واگذار شده در دهه 90است. به گزارش همشهری، به‌طور میانگین 50درصد هزینه ساخت مسکن شهری در کشور مربوط به تأمین زمین است و در کلانشهرها و مناطق اعیان‌نشین، این رقم به 80تا 90درصد نیز می‌رسد.‌ دولت سیزدهم، برای خنثی‌سازی همین عامل مشکل‌ساز، اجرای نهضت ملی مسکن با حذف قیمت زمین را در دستور کار قرار داد و در ادامه با اعطای زمین به‌عنوان مشوق در طرح جوانی جمعیت، عرضه زمین را برای متقاضیان بالقوه بازار نیز افزایش داد که به‌تدریج در حال متناسب‌سازی عرضه و تقاضای زمین در کشور است.

سیاهه واگذاری زمین
براساس آخرین آمار ارائه شده از وزارت راه و شهرسازی، تاکنون علاوه برزمین‌های تأمین شده برای پروژه‌های نهضت ملی مسکن، 319هزار و 865قطعه زمین نیز در اختیار مردم قرار گرفته است که از این میزان 296هزار و 906قطعه در قالب متقاضیان زمین نهضت ملی مسکن و 22هزار و 959قطعه نیز در راستای اجرای قانون جوانی جمعیت واگذار شده است. همچنین بررسی اطلاعات واگذاری زمین با کاربری مسکونی در دولت سیزدهم حاکی از این است که در بخش نهضت ملی مسکن، 93هزار و 903قطعه به‌صورت انفرادی و 202هزار و906قطعه به‌صورت و گروهی به متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن واگذار شده و در بخش متقاضیان قانون جوانی جمعیت نیز 14هزارو 868قطعه زمین به‌صورت انفرادی و 8هزارو 370قطعه زمین به‌صورت گروهی به متقاضیان اختصاص داده شده است.
این عملکرد دولت سیزدهم در 2 سال اخیر، در حالی است که طبق گفته ارسلان مالکی، رئیس سازمان ملی زمین و مسکن در کل دهه ۹۰، فقط ۱۳۳ هزار خانواده زمین دریافت کرده‌اند و عملکرد 2 سال اخیر بیش از 2.4برابر کل عملکرد 10سال قبل است.

تأمین زمین برای نهضت ملی مسکن
رئیس سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به اهمیت تأمین زمین طرح نهضت ملی مسکن، گفت: دولت سیزدهم برای اجرای نهضت ملی مسکن و ایجاد شهرک‌های جدید ۵۱ هزار هکتار زمین تأمین کرده است. ارسلان مالکی، اظهار کرد: امسال تمرکز تمام ادارات راه و شهرسازی استان‌ها و سازمان ملی زمین و مسکن بر آماده‌سازی زمین، فراهم کردن زیرساخت‌ها و امکانات زمین‌های خارج از محدوده حریم شهرها بوده و تلاش برای الحاق این زمین‌ها به شهر ادامه دارد. مالکی با اشاره به طرح دولت برای تأمین مسکن خانواده‌های کم‌درآمد گفت: تلاش داریم تا امسال دهک‌های اول تا سوم را هم تحت پوشش خدمات خود در حوزه تأمین زمین مسکونی قرار دهیم.

افزایش سهم فضای مسکونی از مساحت کشور
درشرایط فعلی فقط‌یک درصد از کل مساحت کشور به ساخت‌وساز اختصاص پیدا کرده درحالی‌که 15درصد از وسعت کشور قابل سکونت است و به عقیده کارشناسان با اختصاص 2درصد از کل مساحت به حوزه ساخت‌وساز، به‌راحتی می‌توان ساخت خانه‌های ویلایی و یک طبقه را اجرایی کرد. در همین زمینه مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی گفت: واقعیت این است که ما به لحاظ زمین در مضیقه نیستیم و دولت زمین‌های زیادی دارد که بلااستفاده هستند و با تغییر کاربری می‌توان از آنها برای ساخت مسکن استفاده کرد. مرتضی افقه معتقد است: فروش این زمین‌ها برای دولت منبع درآمد ایجاد می‌کند و در مرحله بعد بستری مهیا می‌شود که شهروندان بتوانند زمین را با قیمت مناسب‌تر در اختیار داشته باشند.

کمربند شهرها باز می‌شود
در سال‌های متمادی، به‌واسطه محدودیت‌های تحمیلی به حوزه زمین در قالب طرح‌های جامع شهری و طرح‌های هادی روستایی، عملاً عرضه زمین به‌شدت محدود بوده و به همین واسطه، در دوره‌های شوک اقتصادی، همواره قیمت زمین بیش از قیمت مسکن رشد کرده است؛ موضوعی که وزیر راه و شهرسازی نیز اخیرا به آن واکنش نشان داد و گفت: توسعه محدوده‌های شهری که بعضاً یک کمربند بسیار نامناسبی دور شهرها را بسته بود و منجر به اتفاقات بدی ازجمله گرانی قیمت زمین و مسکن در سال‌های متوالی شده بود، به همین منظور درصدد حل مشکل آن هستیم.
 با توجه به جهت‌گیری دولت و حرکت به‌سوی ساخت واحدهای مسکونی با محوریت افزایش عرضه زمین باید منتظر ماند و دید این سیاست چه کمکی به بهبود وضعیت بازار مسکن می‌کند. هرچند نگاهی به موج کاهش قیمت مسکن می‌تواند برخی از آثار جهت‌گیری جدید دولت در این حوزه را هویدا سازد.