بدبینی؛ آفتی برای سلامت روان

بدبینی و سوءظن در زندگی، آثار مخربی دارد که گاه جبران ناشدنی هستند. فردی که همواره نگاه منفی به دیگران دارد، همین امر عاملی می‌شود تا هیچ وقت احساس آرامش نکند. چرا که فشارهای عصبی، لحظه‌ای رهایش نمی‌کند و او را تا جایی پیش می‌برد که به هیچ‌کس اعتماد ندارد. اما چرا افراد، دچار بدبینی می‌شوند؟ اغلب آنها به‌دلیل مسائل ژنتیک گرفتار این بیماری هستند و البته عوامل بیرونی مثل جدایی، از دست دادن شغل و آسیب‌روحی در تشدید آن مؤثرند.
کسانی که بدبین هستند جایگاه خوبی در جامعه ندارند چون نه مسئولیت پذیرند و نه اشتباهات خود را قبول می‌کنند. مدام به‌دنبال مقصر هستند تا خطاهای خود را به گردن او بیندازند. این افراد بسیار پرخاشگرند و با کوچک‌ترین ناملایمتی از کوره در رفته و مشاجره می‌کنند. به ندرت به دیگران اعتماد می‌کنند چون زمینه ذهنی خوبی درباره دیگران ندارند. همیشه منتظر وقوع یک اتفاق بد هستند و به سختی از اشتباه دیگران می‌گذرند.
بدبینی، عارضه‌ای است که فرد مبتلا به آن همواره نگاه خود را روی ابعاد منفی زندگی و نیمه خالی لیوان معطوف می‌کند. این دسته از آدم‌ها فقط نیمه‌خالی لیوان را می‌بینند و فراموش می‌کنند که نیمه‌پری هم وجود دارد. بدبینی در شکل کنترل نشده و شدیدش می‌تواند منجر به بیماری «پارانویا» شود. بیمار بدبین بیش از آنکه با جهان بیرون در ارتباط باشد، در ذهن خود زیست می‌کند. او به جای اینکه پدیده‌های اطراف خود را ببیند، با توهمات خود زندگی می‌کند. مسائل پیش آمده را با داده‌های ناقصش کنکاش کرده و قضاوت می‌کند. همواره فکر می‌کند دیگران پشت سر او حرف می‌زنند. اغلب اوقات حالت تدافعی دارد. حتی گفته‌ها و ایده‌های نامربوط دیگران را به‌خود ربط می‌دهد.
آنچه مسلم است، هیچ‌کس به اندازه خود فرد بدبین نمی‌تواند کمکش کند و او را از این گرفتاری نجات دهد. بهترین راه برای رهایی از سوءظن این است که به بهترین‌ها امیدوار باشید و برای بدترین‌ها برنامه‌ریزی کنید. بدانید هر اتفاقی خوب یا بد گذراست و سعی کنید روی مسائل مهم تمرکز کنید. با این سه روش از مزایای خوش‌بینی بهره‌مند می‌شوید بدون اینکه خودتان را در وضعیت آسیب‌پذیر و بدون آمادگی قرار دهید. همچنین به چیزهایی فکر کنید که ممکن است اشتباه پیش بروند. سعی کنید برنامه‌های پشتیبان و احتمالی را برای مقابله با حوادث غیرمنتظره پیدا کنید.  
برگرفته از کتاب بدبینی یا پدیده‌ای اجتماعی نوشته سیدمهدی صمیمی‌اردستانی