یکی از بازارهایی که می‌تواند مورد توجه سرمایه‌گذاران باشد سرمایه‌گذاری در صندوق‌های کالایی است. صندوق کالایی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که منابع مالی آن به جای اینکه صرف سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها یا اوراق با درآمد ثابت شود، در اوراق بهادار مبتنی بر سپرده کالایی سرمایه‌گذاری می‌شود و به افراد این امکان را می‌دهد که فقط با دریافت کد سهامداری، در کالاهایی از قبیل طلا و زعفران سرمایه‌گذاری کنند. سرمایه‌گذاران در واقع می‌توانند به جای خرید فیزیکی کالاها، از ابزارهایی مانند صندوق کالایی استفاده کنند.
صندوق‌های کالایی برای نخستین بار در سال 2004 در بورس لندن معرفی و عرضه شد. این صندوق‌ها مبتنی بر طلا بودند و پس از آن، دیگر صندوق‌های کالایی با طیف وسیعی از انواع کالا راه‌اندازی شدند و شروع به‌کار کردند؛ ازجمله کالاهای پایه صندوق‌های کالایی می‌توان به محصولات کشاورزی، فلزات صنعتی، حامل‌های انرژی مانند نفت و گاز و سایر فلزات گرانبها اشاره کرد.
در ایران نیز از سال 1396صندق‌های کالایی راه‌اندازی شدند. در حال حاضر صندوق‌های کالایی موجود در بازار سرمایه ایران مبتنی بر طلا و محصولات کشاورزی هستند، اما بخش عمده صندوق‌های کالایی در حال حاضر صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سکه طلا هستند.
صندوق‌های کالایی طلا همانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس، سرمایه‌های سرمایه‌گذاران خرد را جمع‌آوری می‌کنند و این منابع مالی را صرف خرید گواهی سپرده سکه طلا و سایر اوراق مبتنی بر طلا می‌کنند.
با این روش سرمایه‌گذاری، ارزش منابع مالی سهامداران این صندوق‌ها همگام با نوسان قیمت سکه تغییر می‌کند؛ به این معنا که با رشد قیمت طلا و سکه دارایی سرمایه‌گذاران هم افزایش می‌یابد. نکته مهم این است که چون قیمت طلا تابعی از تورم است، سرمایه‌گذاران می‌توانند با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها دارایی‌های خود را در مقابل تورم بیمه کنند. حتی به زعم برخی فعالان بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها می‌تواند جایگزینی برای سرمایه‌گذاری در بازار ارز یا استفاده از ارز به‌عنوان پوشش تورمی باشد چرا که نوسان‌های قیمت طلا در ایران بیشتر از آنکه تابعی از قیمت اونس جهانی طلا باشد متأثر از نوسان قیمت ارز است و بازده این صندوق‌ها نیز متناسب با قیمت ارز دچار تغییر می‌شود؛ به این معنا که افرادی که قصد خرید ارز دارند می‌توانند با خرید واحدهای این صندوق‌ها از نوسان‌های ارز سود ببرند و خود را در برابر افزایش تورم بیمه کنند. این یعنی اینکه سرمایه‌گذار لازم نیست به‌صورت فیزیکی طلا یا ارز بخرد و صرفا می‌تواند با خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا از نوسان‌های این دو بازار سود ببرد.
نکته مهم در مورد این صندوق‌ها این است که سرمایه‌گذاران علاوه بر اینکه از تحلیل‌های مدیران صندوق که از تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری در بازار‌های مالی برخوردارند استفاده می‌کنند ریسک نگهداری فیزیکی این کالای گرانبها را نیز نخواهند داشت. یعنی اینکه هزینه‌های نگهداری یا خسارت‌های احتمالی ناشی از نگهداری طلا که می‌تواند حتی به سرقت منجر شود، حذف می‌شود. درواقع با خرید اوراق مالکیت یک صندوق سرمایه‌گذاری طلا، سرمایه‌گذار در عین داشتن مالکیت کالای موردنظر، مسئولیت نگهداری آن کالا را ندارد.
با خرید واحدهای صندوق کالایی، فرد، دارنده آن کالا محسوب می‌شود و زمانی که تمایل داشته باشد، واحدهای صندوق را به فروش می‌رساند. همه این فرایند در بورس، امکان‌پذیر است. کافی است یک سرمایه‌گذار کد سهامداری داشته باشد و از طریق درگاه‌های معاملاتی خود یا کارگزاری‌ها اقدام به خرید کند. خرید و فروش واحدهای صندوق‌های طلا نیز همانند سهام عادی بوده و فرایند معاملات آنها تفاوتی با هم ندارد. کافی است نام نماد مورد نظر را جست‌وجو کرده و تعداد و قیمت مدنظر را در بخش مربوطه وارد کنیم.
ابزاری برای سرمایه‌گذاری بدون خرید طلا
در همینه زمینه :
