بازگشت به عصر بادبانها
هزاران سال، حرکت در سطح دریاها و اقیانوسها به باد وابسته بود تا اینکه سوختهای فسیلی، جای باد را گرفتند. چند دهه دریانوردی به روش جدید اما چنان بلای جان محیطزیست شده که بازگشت به عصر بادبانها کلید خورده و کشتیهای عظیم، دوباره با بادبانهایی عظیم در دریاها سیر خواهند کرد.
ایده استفاده از انرژی باد برای به حرکت درآوردن کشتیهای باری اقیانوسپیما، سالهاست مطرح شده است اما حالا برای نخستین بار یک کشتی تجاری بزرگ، واقعا از انرژی باد برای یک سفر آزمایشی استفاده کرده و قرار است بهزودی نخستین سفر واقعی تجاری خود را آغاز کند؛ هدف این است که مهار و استفاده از باد و اثر آن بر کاهش استفاده از سوختهای فسیلی بررسی شود.
دریانوردی، مسئول حدود 3درصد از انتشار گاز دیاکسید کربن در دنیاست و بهشدت از سوی سرمایهگذاران و گروههای محیطزیستی تحت فشار است تا به روند کربنزدایی سرعت ببخشد. رجعت به عصر بادبانها، یکی از راهکارهای ابتکاری این صنعت در کنار مواردی مثل استفاده از سوختهای پاکی مثل متانول است و حالا با انجام نخستین سفر عملی، بهنظر میرسد افقهای روشنی در این صنعت نمودار شده است.
شرکت آمریکایی که این کشتی را به خدمت گرفته، مدتهاست روی استفاده از نیروهای محرکه بادی بهعنوان یک گزینه انرژی پاک، کار میکند. به هر حال هر چه باشد، بیشترین جا به جایی کالاها در بیشتر تاریخ بشر در عصر انسان متمدن، با استفاده از همین انرژی انجام میشده است. این کشتی 80هزار تنی که مخصوص حمل غلات و محصولات مشابه است، نخستین سفر خود را با استفاده از بادبانهای فولادی و کامپوزیتی، از شانگهای در چین به سنگاپور انجام داده و برای نخستین سفر بینقارهای تجاری خود، از چین به برزیل آماده میشود. این نخستین بار خواهد بود که از فناوریهای نوین بادبانی، در یک سفر تجاری واقعی استفاده میشود. البته بخشی از این سفر تحقیقاتی است و عملکرد بادبانها به دقت ثبت میشود.
این بادبانها، وقتی که کشتی ها در بندر هستند، بهاصطلاح کشیده میشوند اما در دریا، باز میشوند. آنها 37.5متر ارتفاع دارند و برای اینکه عمر طولانی داشته باشند، از همان جنس توربینهای بادی هستند که در خشکی و دریا استفاده میشوند.
استفاده از انرژی باد در کنار قدرت موتورها در این کشتیها، باعث خواهد شد که انتشار گازهای گلخانهای آنها، درمجموع 30درصد کاهش پیدا کند. شرکتی که این فناوری را در این کشتی پیاده کرده، گفته است که هیچ چیزی تضمین شده نیست و باید دید در آینده تا چه میزان این فناوری مورد استقبال قرار خواهد گرفت. با این حال، رئیس این شرکت گفته تا همین 6-5 سال پیش، کربنزدایی در صنعت دریانوردی امری بسیار سخت تلقی میشده اما تغییرات شروع شده است.
سفر این کشتی 6 هفته طول خواهد کشید و نقطه عطفی در تاریخ مدرن دریانوری خواهد بود. پیشبینی میشود که از سال2025 میلادی، نیمی از کشتیها با بادبانهایی مثل این ساخته شوند. یک دلیل آن، بازدهی اقتصادی است؛ استفاده از هر کدام از این بادبانها، باعث صرفهجویی یک و نیم تن سوخت در روز میشود و در نتیجه، تولید دیاکسید کربن هم به شدت افت خواهد کرد.