انکار سد راه ترک اعتیاد

میترا شکری/ خبرنگار
قبل از رسیدن به راه‌های ترک اعتیاد و درمان آن باید گام‌های بزرگ‌تری برداشت و به مسئله‌ای توجه کرد که خیلی هااعتقاد دارند اگر در زندگی فرد معتاد، این مسئله حل نشود او حتی بعد از ترک اعتیاد هم ممکن است دوباره به سمت مواد‌مخدر برگردد و تمام تلاش‌هایش را نادیده بگیرد. انکار، مشکل جدی‌ای است که می‌تواند باعث بازگشت به اعتیاد شود. اکثر مشاوران و درمان‌گران هر روزه با مددجویانی سر و کار دارند که دچار انکار سرسختانه بوده و در مقابل درمان مقاومت می‌کنند. بعضی از این مددجویان به‌خاطر مشکلات جدی زندگی مجبور به درمان شده‌اند، بعضی دیگر به‌دلیل ایجاد مشکلات قانونی بازداشت شده‌اند. برخی دیگر هم به سبب مشکلات ناشی از مصرف مواد‌مخدر یا مشکلات روانی به دکتر و بیمارستان‌ها مراجعه کرده و یا شاید از ترس از دست‌دادن شغل خود، طلاق یا هر عامل دیگری مجبور به اقدام برای درمان شده‌اند. عده‌ای دیگر سخت درگیر مصرف مواد یا اختلال‌های ذهنی و شخصیتی هستند که آنها را دچار انکار سرسختانه و گاهی غیرقابل مدیریت می‌کند. کارکردن با این مددجویان بسیار سخت است، زیرا در انکار رابطه میان مصرف دارو و الکل با مشکلات موجود زندگی‌شان استاد شده‌اند و در عوض همه حواس‌شان را معطوف به مسائل حاشیه‌ای کرده‌اند. برای اینکه بتوانید انکار را از بین ببرید باید تمریناتی انجام بدهید؛ تمریناتی که به شما کمک می‌کند نسبت به انکار، درک درستی به‌دست بیاورید. اول اینکه قبول کنید انکار یک وضعیت بشری است. هر انسانی با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود. زمانی که این مشکلات به او آسیب می‌رساند این فرد سعی می‌کند آن ‌را انکار کند تا لطمه‌هایی که از آن می‌خورد کمتر و کمتر شود. اما این انکار نه‌تنها به بهبود وضعیت کمک نمی‌کند بلکه برعکس باعث بروز مشکلات زیادی خواهد شد. در این وضعیت فرد به‌خودش و دیگران دروغ می‌گوید و آن‌قدر روی دروغ‌هایش متمرکز می‌شود که رفته‌رفته احساس می‌کند راست می‌گوید.

انکار در اعتیاد به همین شکل است. وقتی فرد متوجه اعتیاد می‌شود شروع می‌کند به انکارکردن. او درباره وضعیت خود به دیگران و البته خودش دروغ می‌گوید و این‌قدر این دروغ‌ها را تکرار می‌کند که خودش هم باور می‌کند اعتیاد ندارد. شاید این جمله «من معتاد نیستم» را خیلی زیاد شنیده باشید یا خودتان هم آن ‌را به‌کار برده باشید. انکار در واقع یک بی‌توجهی و نگاه اعتراضی به واقعیت‌هایی است که نمی‌توانیم آنها را بپذیریم. معتادان به‌دلیل اعتیادی که دارند به دیگران آسیب وارد می‌‌کنند و برای اینکه بگویند این آسیب زیر سر آنها نیست راه‌حلی بهتر از انکار را سراغ ندارند.در مرحله انکار اطرافیان فرد معتاد باید تصمیم بگیرند به او کمک کنند تا دوران بحرانی انکار را پشت سر بگذارد؛ چرا که انکار، جزو اصلی بیماری است و در وجود همه افراد مبتلا به بیماری اعتیاد وجود دارد و می‌توان آن‌ را بُعد ویرانگر اعتیاد نامید.