دخل‌وخرج خانوارها چقدر است؟

احمد میرخدایی- روزنامه‌نگار

در سال ۱۴۰۱، متوسط درآمد اظهار شده خانوارهای شهری 166میلیون و 964هزار تومان بوده که نسبت به سال قبل 48.5درصد افزایش نشان می‌دهد. این در حالی است که در همین سال، میانگین هزینه کل خالص خانوارهای شهری 137میلیون و 146هزار تومان اظهار شده که شتاب رشد آن 0.2درصد کمتر از شتاب رشد درآمدها بوده و به ذخیره بخشی از درآمدها کمک کرده است.
به گزارش همشهری، مرکز آمار ایران با انتشار نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی، نمایی از دخل‌وخرج خانوارهای کشور ترسیم کرده که البته به‌واسطه میانگین‌گیری در برآورد اعداد، می‌تواند از منظر برخی خانوارها نادرست باشد؛ اما به‌طور میانگین از بهبود وضعیت درآمدی خانوارهای شهری و روستایی و اندکی تعدیل در رشد هزینه‌های خانوار در سال 1401حکایت دارد.

سیاهه درآمد خانوارها
مرکز آمار ایران میانگین درآمد یک خانوار شهری در سال 1401را براساس اظهارات جمع‌آوری شده، معادل 166میلیون و 964هزار و 100تومان اعلام کرده که این 48.5درصد بیش از میانگین درآمد سال 1400است. در این سال، میانگین درآمد اظهار شده خانوارهای روستایی 98میلیون و 638هزار و 300تومان بوده که رشد 54.8درصدی نسبت به سال 1400نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال گذشته، میانگین درآمد خانوارهای شهری کشور 69درصد بیش از خانوارهای روستایی بوده و در بخش هزینه‌ها نیز خانوارهای شهرنشین 74درصد هزینه بالاتری نسبت به روستاییان داشته‌اند. البته از منظر آمار، شتاب رشد هزینه خانوارهای روستایی در سال گذشته تندتر از خانوارهای شهری بوده است؛ چراکه در این سال تورم گروه غذایی و آشامیدنی بالاتر از سایر اقلام مصرفی بوده درحالی‌که این گروه بخش بزرگی از سبد مصرفی روستاییان را تشکیل می‌دهند.

چوب‌خط خرج خانوارها
براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، میانگین هزینه خانوارهای شهری در سال گذشته 137میلیون و 146هزار تومان برآورد شده که 48.3درصد بیشتر از سال 1400است؛ اما همچنان شتاب رشد آن در مقایسه با میانگین درآمد، 0.2واحد درصد کمتر است. براساس این آمارها، خانوارهای شهری در سال گذشته به‌طور میانگین 18درصد از درآمد خود معادل 29.8میلیون تومان را پس‌انداز کرده‌اند. این معادله در مورد خانوارهای روستایی نیز مصداق داشته است. طبق آمار، میانگین هزینه خانوارهای روستایی در سال گذشته، 78میلیون و 859هزار و 400تومان اظهار شده که 51.9درصد بالاتر از هزینه سال 1400بوده است؛ اما بازهم شتاب رشد آن 2.9واحد درصد کمتر از شتاب رشد درآمدها بوده است. در نتیجه این تحولات، در سال گذشته به‌طور میانگین 19.8میلیون تومان از درآمد سالانه خانوارهای روستایی معادل 20درصد آن، مازاد بر هزینه بوده و به‌نوعی ذخیره شده است.