من غم مهر حسین با شیر از مادر گرفتم

مهدیه تقوی‌راد؛ روزنامه‌نگار

حضور در محافل و هیئت‌های مذهبی فرصت خوبی برای آشنایی کودکان با معارف و آموزه‌های دینی است. چرا‌که آنها به‌دلیل فطرت پاکی که دارند راحت‌تر تحت‌تأثیر محیط اطراف خود قرار می‌گیرند. با این حال حضور در آنجا درصورت توجه نکردن به مواردی، ممکن است برای فرزندتان خسته‌کننده باشد و حتی دلزدگی به همراه بیاورد، برای اینکه کودکان هنگام حضور در هیئت‌ها و مراسم‌ مذهبی خسته نشوند و بتوانند با محیط انس بگیرند بهتر است این چند راهکار ساده رعایت شود تا آنها در‌ ماه محرم با حسین زیستن و از حسین آموختن و مهربانی و همدلی را زیر پرچم و لوای اهل‌بیت(ع) بیاموزند.

چند سالی است که در برخی هیئت‌ها، محلی را برای بازی و نگهداری کودکان اختصاص می‌دهند اما هنوز هم هستند هیئت‌هایی که جای اختصاصی برای کودکان ندارند و بچه‌ها در تمام زمان برگزاری هیئت باید در کنار والدین خود بمانند و همین موضوع باعث خستگی آنها می‌شود و والدین را مجبور می‌کنند تا هیئت را نیمه کاره رها کنند و به منزل بازگردند. بنابراین اگر فرزند خردسال دارید که درکی از شرایط هیئت و عزاداری‌ماه محرم ندارد بهتر است هیئتی را انتخاب کنید که نزدیک به منزل‌تان باشد.

تهیه کردن وسایلی مانند شال عزا، لباس مشکی و کتاب‌های داستانی مرتبط با ‌ماه محرم و زندگی اهل‌بیت(ع) می‌تواند راهکار خوبی برای آشنایی کودکان باشد. در مراسم‌ خانگی یا هیئت‌های کوچک برای مشارکت دادن کودکان بهتر است که کارهایی از قبیل پخش کردن کتاب دعا، تعارف دستمال کاغذی، خرما و قند یا نذری‌های ساده را به آنها بسپارید تا هم در امور هیئت هم مشارکت داشته باشند و هم نیکی کردن به دیگران را در این‌ماه یاد بگیرند.

بچه‌ها با دیدن گریه کردن والدین خصوصا مادرشان، غصه‌دار می‌شوند، چرا که کودکان به‌ویژه در سنین پایین فرق گریه برای امام‌حسین(ع)‌ و گریه‌های دیگر را درک نمی‌کنند بنابراین بهتر است علت گریه کردن‌تان را برای فرزندتان به‌سادگی توضیح دهید. اگر به احساسات کودک‌تان در مراسم‌ مذهبی توجهی نداشته باشید باعث می‌شوید تا تصویری منفی از مجالس مذهبی در ذهن کودک‌تان شکل بگیرد و نسبت به حضور در آن محافل بی‌توجهی نشان دهند.

اگر در هیئتی که حضور دارید، محلی برای کودکان در نظر گرفته نشده، بهتر است برای نشستن جایی را انتخاب کنید که کودکان دیگر هم حضور دارند تا کودکان با همدیگر بازی کنند و سرگرم شوند. برای اینکه بچه‌ها بتوانند زمان ماندن شما در هیئت را به‌راحتی سپری کنند و حوصله‌شان سر نرود، همراه خودتان وسایلی همچون دفتر نقاشی، کتاب رنگ‌آمیزی و مداد رنگی، عروسک، خمیر بازی و ماشین یا اسباب‌بازی‌های بی‌صدا که مزاحم حاضران در هیئت نمی‌شوند، همراه‌تان ببرید. یادتان باشد کودکان در هر حالتی نیاز به توجه والدین دارند؛ حین برگزاری مراسم از کودک خود غافل نباشید. گاهی با او صحبت و به فرزندتان توجه کنید تا احساس نکند که حضور در روضه مانع توجه شما به او شده است.

کودکان خیلی سریع تحت‌تأثیر احساساتی همچون گرسنگی، تشنگی و خواب‌آلودگی قرار می‌گیرند، هنگام حضور در هیئت حتما مقداری خوراکی سالم همراه خود داشته باشید، بهتر است در خانه میوه‌ پوست بگیرید و با قراردادن در ظرف مناسب، همراه خود ببرید.مقداری بیسکوئیت، شیرینی، شیشه آب یا شربت و لیوان پلاستیکی هم می‌تواند کمک خوبی برای‌تان باشد تا ناچار نباشید برای تهیه آب و خوراکی مراسم را ترک کنید یا از جای‌تان بلند شوید.

اگر هنگام گوش دادن به سخنرانی یا عزاداری فرزندتان سؤالاتی را درباره ماجرای شهادت امام حسین(ع) پرسید، بدون اینکه جواب او را به پایان هیئت موکول کنید با زبانی ساده و کودکانه و بدون ذکر جزئیات ماجرا را برایش توضیح دهید. توضیح دادن مهربانی‌های امام حسین(ع)‌ و حضرت زینب(س) با کودکان و اطرافیان، تعریف کردن داستان‌هایی از کودکی امام‌حسین(ع) و اینکه در نهایت انسان‌های بد ایشان را به شهادت رساندند می‌تواند راهکار خوبی برای آشنایی کودک با این واقعه باشد.

در بیشتر هیئت‌ها رسم بر این است که زمان عزاداری، چراغ‌ها را خاموش می‌کنند این موضوع ممکن است برای برخی کودکان آزاردهنده باشد و باعث ترس آنها از تاریکی شود، بهترین راه برای مادرانی که فرزندشان از تاریکی می‌ترسد این است که به بیرون هیئت و جایی که چراغ‌ها روشن است بروند یا مسئولان هیئت تدابیری را بیندیشند که در قسمت بانوان که حضور بچه‌ها بیشتر است، تعدادی از چراغ‌ها روشن بگذارند.

برای اینکه زودتر به مراسم عزاداری برسید بهترین راه این است که کودک‌تان را زودتر برای لباس پوشیدن و آماده شدن ترغیب کنید تا مجبور نباشید با عجله یا دعوا کردن او را مجبور به پوشیدن لباس کنید. برخورد تند و تحکم‌آمیز شما در ذهن کودک ثبت و با این کار از رفتن به هیئت دلزده می‌شود. اینکه فرزند شما شاهد این باشد که رفتار شما در این ایام بهتر از زمان‌های دیگر است تأثیر بسیار مثبتی روی او خواهدگذاشت.

اگر کودک‌تان را تازه از پوشک گرفته‌اید، حتما جایی را برای نشستن انتخاب کنید که نزدیک به سرویس بهداشتی باشد تا مجبور نباشید چندین بار برای رفتن به سرویس مسیر طولانی را تردد کنید.

استمرار داشتن برای حضور در برنامه‌های مذهبی اهمیت زیادی در رشد شخصیت دینی کودکان دارد و حضور در آنجا نباید به دهه اول محرم یا برخی روزهای خاص محدود شود. در روزهای مختلف سال می‌توانید علاوه برحضور در هیئت‌ها، برای اقامه نماز در مسجد محل هم حضور پیدا کنید تا فرزندتان با محیط‌های مذهبی بیشتر مانوس شود. البته که متولیان مسجد نیز باید محیط مسجد را برای حضور کودکان آماده کنند تا تصویری دلپذیر در ذهن آنها باقی بماند.