گزارش
خوبی‌ها را منتشر کنیم
ماه محرم بهترین فرصت برای شروع نشر خوبی‌ها در جامعه است
مریم باقرپور-روزنامه‌نگار
«خبر خوب اینکه محرم امسال هم زنده‌ایم.» این متن کوتاه، اما درگیرکننده ذهن را راننده‌ای روی شیشه در ورودی ون به همراه پرچم مشکی زده بود. میانه‌های راه هم وقتی فهمید مسافر پول همراهش ندارد، راننده گفت: «اینم از نذر اول. درسته به مجالس می‌رویم، اما حسینی بودن تنها به شرکت در روضه‌ها نیست.» در ایستگاه پایانی حال بیشتر مسافرها با شنیدن این حرف‌ها خوب بود. این یک برش از کارهای خوب آدم‌های نیک‌سرشتی است که از هر فرصتی برای خوبی کردن بهره می‌برند و تعدادشان هم در کشور کم نیست؛ آدم‌هایی که مروجان خوبی هستند و در خلوت و بدون هیاهوی رسانه‌ای و در سکوت خبری کارهایی اجرا می‌کنند و قدم‌های برای پیشرفت این سرزمین در ابعاد مختلف برمی‌دارند، اما چه خوب که در این ایام با تأسی از شهدای کربلا، علاوه بر ادای رسم عزاداری، برای شناخت و کسب معرفت قدم برداریم و خوب‌های زمانه را بشناسیم و بشناسانیم و مُبلغ خوبی‌ها باشیم. در این میان انتشار خبرهای خوب هم مستثنی نیست.
خیرخواهی در کنار هیئت و روضه
محرم که می‌آید کوچه‌های شهر رنگ ماتم می‌گیرد، اما همراه این غم، شوری در دل مردم می‌افتد که در ماه‌های دیگر کمتر دیده می‌شود؛ زن و مرد، پیر و جوان بیشتر حواسشان به افراد بیمار و سالمندان اطرافشان هست و چه‌کسی نیاز به کمک دارد یا چه‌کسی فوت کرده و باید به خانواده‌اش سر بزنند. در این میان یکی از رسم‌های ویژه بسیاری از هیئتی‌ها در دهه اول محرم، کمک‌‌های انسان‌دوستانه به نیازمندان است؛ حتی برای این موضوع طرح‌هایی مانند هر هیئت، یک جهیزیه و یک درمان را با هدف تأمین جهیزیه نوعروسان نیازمند و تأمین هزینه درمان بیماری‌های خاص اجرایی کرده‌اند و کم نیستند هیئت‌هایی که در این زمینه‌ها فعالند؛ درست مثل همین‌ها:
«خانه طلاب جوان» تشکلی حوزوی و خودجوش است که از سال ۱۳۸۸ فعالیت خود را با این مأموریت آغاز کرده و بانی اصلی شکل‌گیری طرح هر هیئت یک جهیزیه و یک درمان است.
نذر هیئت دل‌سوختگان قمربنی‌هاشم برای تأمین جهیزیه زوج‌های محروم. این هیئت علاوه بر عزاداری، هر سال با اعطای۲۰دست جهیزیه، شرایط زندگی ۲۰زوج جوان را فراهم می‌کند.
برنامه‌های مذهبی هیئت رزمندگان اسلام غرب تهران از 3دهه قبل در مهدیه امام حسن مجتبی(ع) خیابان آزادی در ماه‌های محرم، صفر و ماه مبارک رمضان به‌عنوان یکی از محافل مورد توجه جوانان شناخته شده است. فعالان این هیئت هنگام بحران‌ها و در حوادث ناگوار مانند سیل، زلزله، کمک به بازسازی عتبات‌عالیات و حتی کمک به نیازمندان پیشتاز هستند.
مؤسسه خیریه نیکان ماموت ازجمله خیریه‌هایی است که کمک به همه ابعاد زندگی خانواده را هدف خود می‌داند. نیکان در هر زمانی تلاش می‌کند یاور خانواده‌ها باشد و در سال‌های فعالیتش، انجام کار خیر در مناطق محروم را نیز فراموش نکرده است. این مؤسسه خیریه در سال‌های گذشته توانسته است خیران را با خود همراه کند.
مهربانی از منبر دینی تا اردوی جهادی
چند سالی است که عبارت «اردوهای جهادی» جای خودش را در دنیای دانشجویان، دانش‌آموزان و بسیاری از آدم‌های دغدغه‌مند باز کرده است؛ افرادی که کنار همه روزمرگی‌های شخصی و کاری خودشان تصمیم می‌گیرند برای چند روز و هفته هم که شده منیت‌هایشان را کنار بگذارند و سراغ مردمان اقلیم‌هایی بروند که شاید بین هیاهوی روزمره مسئولان و محرومیت‌های همیشگی کمی فراموش شده‌اند. اما نکته جالب این اردوهای جهادی، حضور آدم‌های سرشناس است؛ آدم‌هایی که در ماه‌های محرم و صفر در منبرها و جلسه‌های دینی می‌بینیم، اما در روزهای دیگر سال از کوچک‌ترین فرصت برای خدمت‌رسانی به همنوعان غافل نمی‌‌مانند.
دکتر «میثم مطیعی» عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، علاوه بر مدیحه‌سرایی برای اهل‌بیت(ع) دستی هم در فعالیت‌های اجتماعی و جهادی دارد. او به واسطه فعالیت‌های دانشگاهی‌اش در امور و فعالیت‌های جهادی حضور یافته و حتی در مناطق محروم کلاس‌های آموزشی احکام برای کودکان دایر و با راه‌اندازی خیریه مجازی میثاق، زمینه خدمت‌رسانی مختلف به منطقه زلزله‌زده کوهبنان در استان کرمان به همراه ساخت چند واحد مسکونی را فراهم می‌کند.
«حاج محمود کریمی» از مداحان صاحب سبک، سال‌ها در بارگاه ملکوتی امامزاده علی‌اکبر(ع) چیذر افراد بسیاری ازجمله جوانان را به این پایگاه معنوی پایتخت کشانده است. وی سال‌ها در اردوی جهادی نهبندان در خراسان جنوبی شرکت کرده و در روند خانه‌سازی برای مناطق کم‌برخوردار مشارکت داشته؛ تا جایی که میثم مطیعی در واکنش به حضور محمود کریمی در اردوهای جهادی نوشته: «معتقدم حضور حاج محمود کریمی در اردوی جهادی شهرستان نهبندان یک پیام مهم داشت؛ اینکه فعال‌فرهنگی باید فعال‌اجتماعی باشد.»
حجت‌الاسلام «غلامرضا قاسمیان» از مداحان اهل‌بیت(ع) که در کنار درس حوزوی خود، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی عمران از دانشگاه شریف هم هست و حتی گاهی در دانشگاه‌های امیرکبیر، شریف و علم و صنعت هم تدریس می‌کرد. او در اردوهای جهادی زیادی و ازجمله منطقه نهبندان خراسان جنوبی حاضر شد و علاوه بر کلاس‌های درس و بحث خود، در قالب یک مهندس عمران هم حضور پیدا و فعال در بخش‌های عمرانی به بچه‌های جهادی کمک کرده است.
حجت‌الاسلام «بی‌آزار تهرانی» جزو وعاظ معروف تهران است، اما بسیاری او را به‌خاطر فعالیت‌هایش در زمینه فعالیت جهادی و عمرانی برای مناطق محروم کشور می‌شناسند؛ کسی که توانسته با استفاده از فضای مجازی افراد داوطلب را در نقاط مختلف کشور دورهم جمع کند و در حوادثی مانند زلزله سرپل ذهاب کرمانشاه، زلزله کوهبنان کرمان و مشکل بی‌آبی در استان‌های خوزستان و سیستان‌وبلوچستان یاری‌رسان ساکنان این مناطق کم‌برخوردار باشد.
درخشش تا آن سوی مرزها
در کشور ما تاکنون استارت‌آپ‌های زیادی ایجاد و راه‌اندازی شده‌اند و در این میان تعدادی توانسته‌اند با عملکرد موفق‌شان، علاوه بر شهرت و محبوبیت در میان مردم، افراد زیادی را مشغول به کار کنند و حرفی برای گفتن حتی در کشورهای خارجی و مجله‌های دنیا داشته باشند.
دیجی‌کالا، بزرگ‌ترین شرکت خرده‌فروشی اینترنتی ایران سال ۲۰۰۶ راه‌اندازی شد، اما حجم بالای تراکنش مالی این شرکت و محبوبیتش در بین کاربران، توجه نشریات خارجی را به این مجموعه جلب کرد؛ تا جایی که مجله Economist در مطلبی ارزش دیجی‌کالا را به‌عنوان یک استارت‌آپ ایرانی، در اواخر دهه 90نزدیک به ۱۵۰میلیون دلار اعلام کرد. همچنین واشنگتن‌پست از موفقیت‌های دیجی‌کالا در زمینه کارآفرینی نوشت. اکنون دیجی‌کالا، پربازدید‌ترین سایت در خاورمیانه و بزرگ‌ترین سایت فروش محصولات دیجیتال و الکترونیکی در ایران است.
کافه بازار؛ بزرگ‌ترین بازار از انواع نرم‌افزاهای گوشی‌های هوشمند در ایران است. مؤسسان این استارت‌آپ توانسته‌اند میلیون‌ها کاربر، تبلیغات‌کنندگان اینترنتی و برنامه‌نویسان گوشی‌های هوشمند را از طریق بسترهایی مانند آپ‌استور و بازار به یکدیگر متصل کنند و حتی پس از آنکه شرکت گوگل برای ایرانی‌ها در فروشگاه گوگل (گوگل پلی) محدودیت ایجاد کرد، با بومی‌سازی برنامه‌ای مشابه برنامه گوگل‌پلی توانستند تا حد قابل‌قبولی خلأ ایجاد شده برای کاربران اندرویدی را از بین ببرند.
اپلیکیشنی که شهرام شاهکار، دانشجوی مهندسی برق دانشگاه فردوسی مشهد به‌عنوان نخستین استارت‌آپ ایرانی در زمینه حمل‌ونقل عمومی با نام اسنپ معرفی کرد، تنها 3سال بعد چند میلیون یورو سرمایه یک شرکت بین‌المللی را جذب کرد! جالب اینجاست که اسنپ از سال ۱۳۹۳ تاکنون با میانگین رشد ماهانه ۱۰۰درصدی توانسته به یکی از بازیگران اصلی تجارت الکترونیک در ایران تبدیل شود. این اپلیکیشن ده‌ها هزار کاربر به‌عنوان راننده و صدها هزار کاربر به‌عنوان مسافر دارد.
8سال از زمان شروع به فعالیت وب‌سایت آپارات می‌گذرد. این سایت درواقع بومی‌سازی شده سایت یوتیوب است که توانسته جایگزین مناسبی برای این وب‌سایت در داخل کشور باشد؛ پایگاهی اینترنتی که سال 1380تأسیس شد و در سال 1393رسماً وارد دنیای پخش ویدئوی آنلاین شد.
اسم «جابینجا» وقتی سر زبان‌ها افتاد که محمدرضا خانی، مدیرعامل و مؤسس این استارت‌آپ موفق شد در هشتمین جشنواره وب و موبایل ایران، تندیس بهترین سایت اشتغال و کاریابی ایران را دریافت کند. درواقع جابینجا شروع به‌کار کرد تا بتواند کارجویان را به موقعیت‌های شغلی موردعلاقه‌شان برساند. با جست‌وجو در آگهی‌های استخدام جابینجا می‌توان رزومه خود را برای 3هزار شرکت معتبر ایرانی فرستاد. این استارت‌آپ رتبه 567جهانی را در اختیار دارد.
آدم حسابی‌ها نه به درآمدهای دلاری
«هیچ‌جا ایران نمی‌شود.» این جمله مشترک زنان و مردانی است که سال‌ها در کشورهای دیگر درس خوانده، کار کرده و زندگی داشته‌اند، اما در نهایت از درآمدهای دلاری گذشتند و بازگشت به‌خود کشور را ترجیح داده‌اند. تعداد این افراد کم نیست؛ به‌طوری‌که براساس آخرین آمار بنیاد ملی نخبگان، بیش از 3هزار نفر از نخبگان ایرانی مقیم خارج از کشور، غالباً از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی به ایران برگشته و به‌عنوان اعضای هیأت‌علمی مشغول به فعالیت شده‌اند یا در‌حال انجام فرایند تأسیس شرکت دانش‌بنیان هستند.
دکتر الهام یاوری، دارنده مدال طلای کشوری المپیاد کامپیوتر و فارغ‌التحصیل مقطع دکترای رشته مهندسی صنایع از دانشگاه برکلی و صاحب 2مدرک فوق‌لیسانس در رشته‌های مدیریت و شرق‌شناسی، پس از ۸ سال سکونت در ایالت کالیفرنیای آمریکا به کشور بازگشت و حالا رئیس بنیاد سمپاد است.
دکتر نوشین زندی، دکترای نانو فناوری از دانشگاه شریف دارد. او پذیرش دانشگاه هاروارد را داشت، اما پس از یک سال به کشور بازگشت.
دکتر مهدی شادنام، بدون کنکور و با طلای المپیاد ریاضی، کارشناسی صنایع شریف خواند، با رتبه 3کنکور ارشد، کارشناسی ارشد MBA آن دانشگاه را گرفت و بعد هم برای دکترا به کانادا رفت و مدت‌ها به‌عنوان هیأت علمی در فرانسه، کانادا و چین مشغول بود، اما در نهایت پس از 17سال به ایران بازگشت و اکنون در دانشگاه صنعتی شریف فعالیت می‌کند.
محمدصادق‌الحسینی که بعد از چندسال تحصیل در آمریکا با تولد پسرش به ایران بازگشت و اکنون در یکی از شرکت‌های فناورانه کشور در حال خدمت است.
حقوق مترقی برای بانوان
اسلام، حقوق اقتصادی، سیاسی، قضایی و خانوادگی زنان را به رسمیت شناخته است و در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران قوانینی هست که از حقوق زنان دفاع می‌کند و در بخش‌های حقوق مالی، خانوادگی و سیاسی دیده می‌شود؛ درحالی‌که مغفول مانده است و خیلی از بانوان هم از آن بی‌خبرند؛ چه رسد به دیگران!
نظام حقوق مالی زن: در اسلام به‌معنای طرح امتیازات مالی است که مکتب اسلام برای زنان و برای تأمین حمایت از آنان فراهم کرده است. در این نظام، شایستگی، حق تمتع و استیفا در دارایی خود را درست مانند مردان دارند. همچنین زنان می‌توانند استقلال مالی داشته باشند و حق دارند اموال خود را به دور از هرگونه سلطه اداره کنند. مصادیق حقوق مالی زن در اسلام، مالکیت بر دارایی، مهریه، نحله، نفقه، ارث، حق درخواست مزد در برابر کار در خانه و حق درخواست مزد در برابر شیر دادن به فرزند است.
حسن معاشرت: ماده۱۱۰۳ قانون مدنی می‌گوید: «زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند» حسن معاشرت به‌معنای خوشرویی و ایجاد بستری مناسب برای آرامش و رشد زوجی است و زن و شوهر حق دارند هر دو از این فضا بهره داشته باشند. ایراد ضرب و جرح و عسر و حرج زن، ناقض این موضوع است و اگر سوءرفتار مرد ثابت شود 2راهکار تعیین مسکن علیحده برای زن و در نهایت طلاق وجود دارد.
وفاداری زن و شوهر: با توجه به جریمه سنگینی که در اسلام و حقوق جزا برای این نوع از تخلف وضع شده است، ارتکاب آن، بسیار مذموم به‌نظر می‌رسد و در اسلام نیز تعدی به حدود‌الله علاوه بر مجازات اخروی، غرامت سنگین دنیوی نیز دارد؛ به همین دلیل در قوانین کیفری برای رابطه نامشروع زن و مردی که همسر دارد، مجازات سنگینی وضع شده است.
اختیار تعیین مسکن: مطابق ماده ۱۱۱۴ قانون مدنی زن باید در منزلی که شوهر تعیین می‌کند زندگی کند، اما اگر اجازه اختیار تعیین منزل در عقدنامه به زن داده شده باشد و حق تعیین مسکن داشته باشد یا اینکه بودن زن و شوهر در یک منزل برای زن خطر جانی یا مالی یا شرافتی داشته باشد، در این صورت زن می‌تواند مسکن جداگانه‌ای برای خودش انتخاب کند و اگر به این علت زن مسکن جداگانه‌ای اختیار کرده باشد باز هم نفقه او برعهده شوهر است.
مناصب خاص: در برخی از مناصب خاص محدودیت‌هایی برای اشتغال زنان موجود است که مانع دسترسی به آن شغل برایشان می‌شود؛ ازجمله رهبری، ریاست‌جمهوری و عضویت شورای نگهبان. اما براساس قانون، بانوان حق حضور در سایر مناصب را دارند و آمار حضور زنان در مجلس شورای اسلامی و دیگر شوراهای شهر، دلیلی بر این موضوع است.
نذرهای خوب محرمی
نذری یکی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر مناسبت‌های مذهبی به‌ویژه‌ماه‌محرم است که زیبایی‌های خودش را دارد؛ یکی نان و غذا نذر و دیگری خون خود را اهدا می‌کند و برخی هم از دیه و قصاص نزدیک‌ترین عضو خانواده‌شان می‌گذرند. نمونه‌های این نذری‌های متفاوت هم کم نیست.
«نذر ترجمه» شاید عجیب باشد، اما بسیاری از مترجمانی که به زبان‌های مختلف مسلط هستند، ماه محرم و در مجالس با ایستادن کنار توریست‌هایی که از تماشای شکوه و عظمت عزاداری انگشت به دهان مانده‌اند، از اباعبدالله(ع) می‌گویند. این مترجمان را گاه روحانیان و طلبه‌های مسلط به زبان‌های زنده دنیا تشکیل می‌دهند و گاهی هم جوان‌هایی که به زبانی تسلط دارند.
سازمان انتقال خون ایران برای امسال پویش نذر خون را با شعار «اهدای خون، فرهنگ حسینی، نذر عاشقان» پیش‌بینی کرده تا براساس آموزه‌های عاشورای حسینی و تأکید اهل‌بیت(ع) بر ضرورت کمک‌رسانی به مردم، این حرکت بزرگ را در ایام ماه محرم و صفر ترویج دهد و صحنه‌ای از ایثار، نوع‌دوستی و انسجام ملی را به تصویر بکشد.
ده‌ها زندانی در سال‌های گذشته با پویش «به عشق حسین(ع) می‌بخشم» در ماه محرم آزاد شدند. این افراد محکوم به قصاص بودند و برخی هم باید مبالغی را برای دیه پرداخت می‌کردند، اما با وساطت خیران، قضات و گاه افراد شناخته‌شده و رأفت خانواده‌های مقتولان به خانه بازگشتند؛ مثل همین شهروندی که سال گذشته در شهر قدس با رضایت اولیای دم به خانه‌اش بازگشت.
مهربانی با همنوع و شهر
گاهی کارهایی در شهر و کشور انجام می‌شود که شاید به چشم نیاید و حتی شنیده هم نشود و در کارهای روزمره نهادها و حوزه‌های مختلف گم شود؛ مثلاً همراهی کتابفروشی‌ها در اهدای کتاب و جانمایی کتابخانه در کنار هیئتها یا قرار دادن آب سردکن‌ها برای رفع عطش مردم در هوای گرم و...
مؤسسه انتشاراتی سدید به هیئتها برای برپایی نمایشگاه کتاب، کتاب امانت می‌دهد. این طرح چند سال است به‌مدت 2ماه در محرم و صفر و در بازه زمانی برگزاری عزاداری‌ها و هیئتها اجرا می‌شود و آنها می‌توانند کتاب‌های پرفروش را امانت بگیرند و بعد از پایان هیئت و نمایشگاه کتاب گزارش فروش خود را ارائه دهند.
«نذر هوای پاک» با شعار مهربانی با هم، مهربانی با شهر، ازجمله طرح‌هایی بود که شهرداری تهران در ماه‌های محرم و صفر اجرا کرد. در این طرح دوچرخه‌سواران بالای ۱۴ سال می‌توانستند با نصب اپلیکیشن «دوچرخه» در این پویش شرکت و مسافت ۹۶۰کیلومتر (معادل مسافت تهران تا حرم امام حسین(ع)) را در محدوده شهر تهران از روز تاسوعا تا اربعین حسینی با دوچرخه تردد کنند و جایزه بگیرند.
اطعام و احسان حسینی، عنوان 2طرحی است که کمیته امداد امام خمینی (ره) مجری آن است. در طرح اطعام، آشپزخانه‌هایی در ایام عزاداری امام حسین(ع) با طبخ غذای گرم و توزیع در میان خانواده‌های نیازمند بی‌صدا گام برمی‌دارند. در طرح احسان حسینی هم این مردم هستند که پای کار می‌آیند و با تهیه اقلام خوراکی و بسته‌های غذایی به خانواده‌های محروم کمک می‌کنند.
دورزدن تحریم با بومی‌سازی
وقتی دست و پای فردی بسته می‌شود، آن فرد یا تلاش می‌کند تا راه فراری پیدا کند یا به انتظار می‌نشیند تا شاید کمکی برسد، اما در کشور ما متخصصان در شرایطی که با تحریم‌های کوچک و بزرگ مواجه بودیم، راه نخست را انتخاب کرده‌اند و با تلاش و پیشتکار تجهیزاتی ساخته‌اند که توانسته رقیبی برای کشورهای پیشرفته باشد؛ درست مثل این چند مورد که تنها برشی از نمونه‌های شاخص این بومی‌سازی‌ها در 15ماه اخیر است:
بومی‌سازی فناوری‌های موردنیاز تجهیزات راهبردی و گلوگاهی حفاری تا کاتالیست‌های مورد استفاده در پالایشگاه‌ها
بومی‌سازی واقعیت افزوده مبتنی بر هوش مصنوعی
تولید نسل جدید دستگاه اکسیژن‌ساز در کشور
بومی‌سازی نسل جدید کنتورهای هوشمند گاز
بومی‌سازی تولید کود مایع ارگانیک از ضایعات کشاورزی در کشور
بومی‌سازی محفظه‌های نگهداری سلول‌های بنیادی
خودکفایی دانشمندان هسته‌ای در تولید 2سامانه پرکاربرد (تشخیص جریان تفنگ بالا و اندازه‌گیری الکترومغناطیس تیوپ‌های شتاب‌دهنده فرکانس‌های رادیویی)
بومی‌سازی یک فناوری پیشرفته در نیروگاه‌سازی با ساخت توربین‌های کلاس F در ایران
بومی‌سازی داروی بهبود سندروم متابولیک در کشور توسط یک شرکت دانش‌بنیان
کاهش واردات فیلتر هواپیما با بومی‌سازی محصول خارجی
بومی‌سازی قطعه‌ای کاربردی در خودروهای برقی کشور برای جلوگیری از واردات آن
بومی‌سازی تجهیزات شارژینگ و بیلینگ به‌عنوان پیچیده‌ترین زیرساخت شبکه‌های ارتباطی موبایل
بومی‌سازی ساخت توربین با اتکا به دانش‌بنیان‌ها و قرار گرفتن ایران جزو ۱۴سازنده توربین‌های بادی بزرگ‌مقیاس دنیا
بومی‌سازی ۹۱۵محصول نانو در ۱۵حوزه صنعتی
بومی‌سازی ماشین‌آلات برش و تراش چوب و سنگ
