تیتر یک
تورنمنت مربی‌کش
امیر قلعه‌نویی خواهان عقد قرارداد تا جام‌جهانی است، اما کیست که نداند سرنوشت او را نتایج تیم ملی در جام‌ملت‌های آسیا روشن می‌کند؟
بهروز رسایلی
در شرایطی که ماه‌ها از حضور و آغاز به‌کار امیر قلعه‌نویی روی نیمکت تیم ملی ایران می‌گذرد، گویا هنوز قرارداد رسمی با این مربی بسته نشده است. در مورد چرایی این اتفاق، حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد، اما شایعه غالب این است که طرفین بر سر مدت این همکاری توافق ندارند. گویا فدراسیون فوتبال اصرار دارد قرارداد امیر در مرحله اول تا پایان جام‌ملت‌های آسیا باشد، اما خود این مربی منتظر امضای قرارداد تا جام‌جهانی2026 است. اینطور به‌نظر می‌رسد که در نهایت قلعه‌نویی موفق خواهد شد حرفش را به کرسی بنشاند و قرارداد طولانی‌تری با فدراسیون ببندد، اما حقیقت آن است که درنهایت این اوراق اعتبار چندانی نخواهند داشت، چرا‌که اگر تیم ملی در جام‌ملت‌های آسیا موفق نباشد و نتیجه نگیرد، حتی قرارداد 100ساله هم نمی‌تواند امیر را روی این صندلی نگه دارد.
جام‌ملت‌ها؛ قتلگاه مربیان
شاید بیراه نباشد اگر از جام‌ملت‌های آسیا به‌عنوان تورنمنت مربی‌کش یاد کنیم؛ مسلخی برای سرمربیان پرشمار تیم ملی که بعد از لغزش در این مسابقات موقعیت خود را از دست داده‌اند. همین امیر قلعه‌نویی دوره قبلی حضورش در تیم ملی، به‌خاطر ناکامی در جام‌ملت‌های آسیا2007 شغلش را از دست داد. 4سال بعد همین اتفاق برای افشین قطبی رخ داد و سرمربی شیرین‌بیان تیم ملی هم پس از آنکه در جام‌ملت‌های2011 به موفقیت خاصی دست نیافت، از این تیم کنار گذاشته شد. کارلوس کی‌روش اگرچه بعد از شکست در جام‌ملت‌های2015 بر مسند خود باقی ماند، اما 4سال پس از آن در پی ناکامی در مرحله نیمه‌نهایی جام‌ملت‌های آسیا2019 سرانجام ناچار به ترک ایران شد و دوره اول سرمربیگری‌اش در این تیم به پایان رسید. او البته از هر نظر یک استثنا برای فوتبال ایران بود و پس از رقم‌زدن بزرگ‌ترین شکست تاریخ تیم ملی در جام‌ملت‌ها، برگشت تا بدترین باخت تاریخ تیم ملی در جام‌جهانی را هم به نام خودش سند بزند. حالا اما به جام‌ملت‌های آسیا 2023 رسیده‌ایم و نوبت بخت‌آزمایی امیر قلعه‌نویی است؛ کسی که شاید هرگز تصور نمی‌کرد دوباره در این موقعیت قرار بگیرد، اما روزگار بازی دیگری داشت.
موفقیت یعنی چه؟
برداشت‌ها از عبارت «موفقیت» یا نتیجه‌گرفتن در جام‌ملت‌های آسیا تا حدودی کیفی و سلیقه‌ای است. با این حال، هم‌اکنون متر و معیاری در دست داریم که می‌توانیم با استناد به آن به جمع‌بندی برسیم. نکته کلیدی این است که تیم ملی در جام‌ملت‌های قبلی تا نیمه‌نهایی پیش رفت و آنجا پس از شکست برابر ژاپن اوت شد. این نتایج اما برای افکار عمومی قانع‌کننده نبود و کارلوس کی‌روش در قامت یک «بازنده» تیم ملی را ترک کرد. بنابراین بدیهی است که هواداران فوتبال در این دوره هم به چیزی کمتر از راهیابی به فینال رضایت نخواهند داد. نکته مهم دیگر اینکه طی چند‌ماه گذشته و پس از آغاز به‌کار امیر قلعه‌نویی، مطلقا خبری از «تغییر نسل» نبوده است که قرار باشد بازیکنان جدید در جام‌ملت‌ها کسب تجربه کنند. در نتیجه به‌نظر می‌رسد امیر برای اینکه جام‌جهانی را ببیند، چاره‌ای جز لمس فینال جام‌ملت‌های آسیا ندارد.
