پایان دستفروشی در تئاتر شهر

زینب زینال‌زاده- روزنامه‌نگار

طرح ساماندهی دستفروشان تهران از تئاترشهر کلید خورد. جایی که بساط‌گستری در آن برای خیلی‌ها آرزو شده بود و برای تحقق آن باید توسط لیدرها و سرشبکه‌ها تأیید می‌شدند. جمع‌آوری و ساماندهی دستفروشان این محور که ازجمله نقاط طلایی بساط‌گستری پایتخت محسوب می‌شود، پایان امپراتوری مافیا خواهد بود. کسانی که از نبود نظارت‌های کافی بهترین بهره را بردند و فضاهای مناسب دستفروشی را شناسایی کردند و بساط قلدری و باج‌گیری به راه انداختند و سال‌ها برای خودشان حکمرانی کردند. در این میان برخی از طریق باج‌گیری امرارمعاش می‌کردند. کسی که نامش چون داروغه ناتینگهام لرزه بر اندام بساط‌گستران می‌انداخت و شهرداری تهران با اجرای طرح ساماندهی دستفروشان بساط‌شان را جمع‌آوری و به امپراتوری آنها پایان دادند.

عزم مدیریت شهری برای اجرای طرح
طبق ماده 55قانون شهرداری‌ها: « اشغال معابر عمومی که منجر به سد معبر و اختلال در عبور و مرور عابران پیاده شود، تخلف است.» با استناد به این ماده‌قانونی بساط‌گستری در معابر عمومی تخلف محسوب می‌شود و شهرداری تهران موظف به برخورد با متخلفان است و ازاین‌رو طرح جمع‌آوری دستفروشان و آزادسازی فضاهای عمومی شهر در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت. طرحی که در ادوار مختلف اجرایی شد اما وجود امپراتوری‌هایی اجازه ندادند این طرح‌ها تداوم داشته باشند. به یمن وجود مافیا، لیدرها و سرشبکه‌های قلدر در حوزه دستفروشی، نه‌تنها این معضل ساماندهی نشد بلکه هر روز دامنه آن گسترده‌تر شد و امروز وضعیت آشفته معابر عمومی نتیجه مدیریت مافیاست. شهرداری تهران در این دوره عزم خود را برای اجرای طرح ساماندهی دستفروشان و پایان‌دادن به حکمرانی مافیا جزم کرده است. اقدامی که توسط عده‌ای خاص به‌گونه‌ای بیان شد که گویا شهرداری قصد بیکار کردن دستفروشان را دارد و... اما واقعیت امر آن است که در این طرح، دستفروشانی که از این طریق امرارمعاش می‌کنند با ثبت‌نام در سامانه «سامان بازار» شناسایی و شناسنامه‌دار می‌شوند. در نهایت هم با استقرار در فضاهای مناسب می‌توانند در شرایط بهتری به کسب‌وکار خود ادامه دهند. علاوه بر این، در طرح ساماندهی دستفروشان دیگر خبری از لیدرها و سرشبکه‌های قلدر و باج‌گیر نیست. چرا که شهرداری تهران معابری چون میدان هفتم تیر، چهارراه ولیعصر، میدان هفت‌حوض، خیابان 15خرداد، میدان تجریش و... را به‌عنوان نقاط طلایی که در قرق دستفروشان است شناسایی کرده و قصد دارد تحول کالبدی در شهر ایجاد کند.

پایان دستفروشی در تئاتر شهر
به‌گفته یکی از مقامات مسئول شرکت شهربان و حریم‌بان، عوامل شهرداری با همکاری مأموران پلیس به‌مدت یک ‌ماه در چهارراه ولیعصر حضور دارند و مانع از دستفروشی و بساط‌گستری در این محدوده می‌شوند. همچنین از طریق هماهنگی با نیروی انتظامی و دستگاه قضایی، قلدرها، لیدرها و... شناسایی و به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. همچنین پس از ساماندهی چهارراه ولیعصر، این طرح در ضلع غربی خیابان ولیعصر و در نهایت ضلع شمالی و امتداد آن تا میدان ولیعصر اجرا می‌شود.

آزادی تئاترشهر از تصرف مافیا
حضور دستفروشان در تئاترشهر علاوه بر نارضایتی شهروندان، گلایه و اعتراض هنرمندان را هم در پی داشته است. به‌گفته علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران با اجرایی‌شدن طرح ساماندهی دستفروشان، این محور آزادسازی و برای حضور خانواده‌ها و هنرمندان مهیا می‌شود. مدیریت شهری تصمیم دارد با اجرای رویدادهای فرهنگی، هویت این محور را بازگرداند.

نقطه‌گذاری مناسب برای استقرار بساط‌گستران
میدان تجریش و خیابان شهرداری ازجمله نقاط جذاب برای بساط‌گستری است. به‌گفته احسان صفایی، معاون خدمات شهری شهرداری منطقه یک طی 4تا 5سال گذشته این معبر به‌طور کامل در تصرف و قرق بساط‌گستران بود و این طرح باهدف نظم‌بخشی به این محور اجرا می‌شود. فضاهای مناسبی در ضلع شمال و جنوب میدان تجریش جانمایی شده‌اند که دستفروشان واقعی (کسانی که از این راه امرارمعاش می‌کنند) شناسایی و تا پایان مرداد در آنها مستقر می‌شوند. به‌گفته حسن اختردانش، معاون خدمات شهری شهردار منطقه 6 هم جانمایی برای استقرار بساط‌گستران به‌گونه‌ای انجام می‌شود که هم برای مراجعه مردم جذاب باشد و هم دستفروشان رغبت حضور و فعالیت در آنها را داشته باشند.