پشت پرده تبادل زندانی میان ایران و آمریکا
«مذاکرات غیرمستقیم آمریکا با جمهوری اسلامی ایران درخصوص آزادی زندانیان آمریکایی در جریان است.» این بخشی از اظهارات چند روز پیش «جیک‌سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید، است که در گفت‌وگو با شبکه «صدای آمریکا» اظهار کرد و موج خبری به راه انداخت. داستان تبادل احتمالی زندانی میان ایران و آمریکا مدتی است که نقل محافل سیاسی است؛ اما قضیه دقیقا از چه قرار است؟
اواخر خرداد‌ماه «متیو میلر» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته بود که دوست دارد پشت تریبون بایستد و بگوید توافقی برای بازگرداندن شهروندان آمریکایی به خانه حاصل شده اما این اتفاق رخ نداده و مسئله‌ای است که کماکان روی آن کار می‌کنند. پیش از اذعان چند روز پیش سالیوان دیپلمات ارشد آمریکایی به مذاکره با تهران برای آزادی زندانیان آمریکایی برخی رسانه‌های‌غربی مدعی شده بودند که واشنگتن و تهران در این خصوص به توافق رسیده‌اند که مقام‌های آمریکایی این ادعاها را رد کردند. ظاهرا گره کار آنطور که وب‌سایت المیادین نوشته این بوده که «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا، قصد آزاد کردن اموال ایران در جریان مذاکرات را نداشته اما موفق به پیشبرد خواست خود نشده چون طرف ایرانی بر ضرورت آزادسازی بخشی از اموال ایران اصرار کرده است.
اما گمانه‌زنی‌ها درباره حصول توافق بر سر آزادی زندانیان آمریکایی زمانی قوت گرفت که «بدر البوسعیدی» وزیر خارجه عمان، ضمن اشاره به نزدیک شدن ایران و آمریکا به توافقی برای تبادل زندانیان گفته بود که تهران برای دستیابی به توافق در موضوع هسته‌ای نیز جدی است. وی ضمن اجتناب از تأیید میانجیگری عمان در توافق احتمالی تبادل زندانیان یا سرنوشت امول بلوکه‌شده ایران، گفت که کشورش با حسن نیت اماکن دیپلماتیک خود، چه در خاک عمان و چه در هر جای دیگری را برای کمک به هر دو طرف پیشنهاد کرده است.
«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز دو‌شنبه (دیروز) در واکنش به اظهارات سالیوان با اعلام اینکه «تلاش‌های دیپلماتیک ادامه دارد» گفته که تهران از تمام مسیرهای دیپلماتیک ازجمله گفت‌وگوهای با واسطه و تبادل پیام با واسطه برای احقاق حقوق مردم ایران ازجمله در موضوع رفع انسداد دارایی‌های بلوکه شده ایران، آزادی زندانیان و مذاکرات رفع تحریم‌ها استفاده می‌کند.
به نوشته وب‌سایت عرب‌نیوز، سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی3 شهروند ایرانی‌آمریکایی هستند که مذاکرات برای تبادل آنان در جریان است. سیامک نمازی، از شهروندان ایرانی - آمریکایی است که به اتهام جاسوسی و همکاری با دولت آمریکا به 10سال حبس محکوم شده است. مراد موشه طاهباز نیز یک یهودی با تابعیت سه‌گانه ایرانی-آمریکایی-انگلیسی است که از جاسوسان مراکز حساس نظامی ایران در پوشش پروژه زیست‌محیطی بود که در سال ۹۶ دستگیر شد. عماد ادوارد شرقی نیز که در پوشش فعالیت‌های تجاری در سال2016 وارد ایران شده بود به اتهام جاسوسی از مراکز نظامی ایران دستگیر شده است.