یادگارماندگار صبار در شمیران

یادگار ماندگار صبار فرمانفرماییان هنوز در حوالی میدان تجریش و در دل شمیران باقی است. روزهای اوج ویروس کرونا، ساختمان قدیمی انستیتو پاستور شمیران، یکی از مراکز مهم تشخیص و انجام آزمایش‌های کرونا بود؛ مرکزی که یادگار یکی از معروف‌ترین پزشکان معاصر ایران است. این مرکز به‌عنوان یکی از مراکز تابعه انستیتو پاستور تهران اما یادگار سنت حسنه وقف در خدمت‌رسانی به مردم در حوزه درمان بیماری‌هاست. صبار فرمانفرماییان نه به این دلیل که یکی از اعضای خاندان معروف فرمانفرماییان بود، بلکه به‌دلیل خدماتی که در این حوزه با توسل به سنت وقف انجام داده چهره‌ای ماندگار است.

 پس از آنکه عبدالحسین فرمانفرماییان به‌عنوان یکی از رجال نامدار دوره قاجار در سال 1303زمین و ساختمانی را به انستیتو پاستور تهران وقف کرد، سال‌ها بعد فرزند او دکتر «صبار فرمانفرماییان» هم زمین و ساختمانی را در تجریش به‌عنوان یکی دیگر از موقوفات انستیتو پاستور به یادگار پدرش افزود. علیرضا زمانی تهران‌‌پژوه می‌گوید: «اگر در دوران اوج کرونا، میراث ماندگار او یکی از مراکز مهم تشخیص و آزمایش درباره این ویروس بود، چند دهه پیش خود او نیز به‌عنوان پزشکی حاذق خدمات ارزنده‌ای در حوزه مبارزه با بیماری مالاریا انجام داد. در گذشته جنگل‌های انبوه شمال کشور محل مناسبی برای پشه مالاریا و انتقال این بیماری واگیردار بود. پس از ساخت مسیرهای دسترسی به شمال کشور در دوره پهلوی اول، مثل جاده چالوس و...، شیوع این بیماری بیش از پیش دامنگیر شد. اما در این دوران بود که دکتر صبار فرمانفرما که مدرک دکتری پزشکی‌اش را از سوئیس و فرانسه گرفته بود مأمور مبارزه با بیماری مالاریا شد و تلاش‌های بسیاری هم برای ریشه‌کن‌کردن این بیماری انجام داد.» دکتر فرمانفرماییان که از سال 1350تا 1356رئیس مرکز انستیتو پاستور ایران بود بعد از 28مرداد 1332در سازمان بهداشت جهانی استخدام شد و در کشورهای آفریقایی و جنوب شرقی آسیا هم تلاش‌های موفقیت‌آمیز بسیاری برای مقابله با مالاریا انجام داد. دکتر فرمانفرماییان به سبب همین تلاش‌ها به‌عنوان یکی از 8مالاریاشناس برتر جهان انتخاب و معرفی شد.اعتقاد دکتر صبار فرمانفرماییان به سنت حسنه وقف در حوزه درمان تا جایی بود که او یک سال پیش از فوتش، در سال 1384خانه شخصی خود در جنوب میدان قدس را وقف انستیتو پاستور کرد. اکنون در مرکز وقفی که از این پزشک حاذق در شمیران به جا مانده، کارهای عام المنفعه بسیاری انجام می شود.