فوتبالی که نمی‌شناختیم

فوتبال برای یک نسل قبل‌تر چیزی کاملا متفاوت بود. تا همین 2‌فصل پیش وقتی 2‌تیم در دیدار رفت و برگشت از لحاظ گل زده و خورده با هم مساوی می‌شدند، تیمی که در زمین حریف بیشتر گل زده بود، برنده می‌شد و صعود می‌کرد. به همین دلیل بسیاری از مسابقات فوتبال در تاریخ به زیان تیمی که شاید شایسته‌تر بود پایان یافت. حالا گل زده در زمین خودی و حریف تفاوتی با هم ندارد. تا 2‌دهه پیش بازیکنان به دروازه‌بان خودی پاس می‌دادند و او توپ را با دست می‌گرفت و سپس می‌خوابید روی زمین و تا توپ دوباره به جریان بیفتد، کلی زمان تلف می‌شد. حالا دروازه‌بان مدت‌هاست که حق ندارد توپ پاس داده شده را با دست جمع کند و حتی اگر بازیکن به عمد توپ را بلند کند و با سر به دروازه‌بان بدهد، باز هم گلر حق استفاده از دستانش را ندارد. قوانین بسیار دیگری هم دستخوش تغییر شده است. در سه، چهار سال اخیر با آمدن تکنولوژی‌های مختلف ازجمله کمک‌داور ویدئویی یا تکنولوژی خط دروازه، نرخ اشتباهات داوری هم کاهش یافته. شاید اگر کسی 20‌سال در کما بوده و حالا به هوش آمده باشد، این فوتبال را به‌جا نیاورد و دوباره به کما برود. فیفا به‌تازگی باز هم تغییراتی اساسی در این رشته ورزشی اعمال کرده که تقریبا شباهت دارد به تغییرات پیوسته و دگرگونی‌های اساسی در قوانین کشتی. قوانین جدید که بیشتر زیرنظر آرسن ونگر تصویب شده، راه‌حل‌هایی است برای رد و بدل شدن بیشتر گل.

آفساید
پارسال قرار بر این شد که اگر بازیکن مهاجم تنها دستش یعنی از بازو به پایین جلوتر از مدافع حریف باشد، آفساید اعمال نشود. حالا فیفا تصمیم گرفته آفساید را زمانی لحاظ کند که همه بدن بازیکن مهاجم از همه بدن بازیکن مدافع جلوتر باشد. مثل رد شدن همه توپ از همه خط در زمان اعلام گل یا اوت. به این ترتیب دو حالت پیش می‌آید؛ یا بازی‌ها پرگل‌تر می‌شود و تعداد آفسایدها کمتر یا تیم‌های ضعیف‌تر برای اینکه اسیر تله آفساید خودشان نشوند، عقب‌تر بازی خواهند کرد و بازی‌ها بسته‌تر از قبل خواهد شد.
    فیفا از این پس درصورتی که یک بازیکن در موقعیت آفساید پس از برخورد توپ با بازیکن همان تیم صاحب توپ شود، در هر شرایطی آن را آفساید نمی‌داند. باید مشخص شود برخورد توپ عمدی بوده یا سهوی.
    اگر مدافع برای دفع توپ تلاش ناموفق داشته باشد و توپ پس از برخورد با او به بازیکن در موقعیت آفساید برسد، آفسایدی در کار نخواهد بود.

بازیکن اضافه
در فینال جام جهانی 2022یکی از گل‌های آرژانتین و یکی از گل‌های فرانسه زمانی به ثمر رسید که بازیکنی اضافه از تیم زننده گل در زمین حضور داشت. بازیکنان ذخیره که در حال گرم کردن هستند اگر وارد زمین شده باشند، گل آن تیم مردود اعلام می‌شود، البته اگر آن بازیکن در روند بازی دخالتی داشته باشد. در این حالت داور دستور شروع مجدد بازی از نقطه ورود فرد خارجی به زمین بازی را صادر می‌کند و توپ را در اختیار تیمی که گل خورده است، قرار می‌دهد. اگر در آن لحظه تماشاگر یا جیمی‌جامپ وارد زمین شده باشد که به‌عنوان بی‌طرف محسوب می‌شود، به فرض تأثیرگذاری روی گل، داور باید گل را مردود اعلام کند اما شروع مجدد بازی با دراپ‌بال از نقطه ورود این فرد بین بازیکنان 2تیم انجام می‌شود. اگر بازیکن اضافه جزو عوامل یا نیمکت‌نشینان تیم دریافت‌کننده گل باشد، گل پذیرفته خواهد شد و اینگونه نیست که کسی بتواند روند گل زدن تیم حریف را به این شکل مختل کند.

تلف شده
زمان تلف شده هر نیمه از این پس در انتهای همان نیمه اعمال خواهد شد؛ ازجمله زمان مربوط به تعویض‌ها، شادی گل‌ها و مصدومیت‌ها و تعویق مسابقه. پیش از این، دقایق تلف شده بازی هنگام شادی گل دقیق محاسبه نمی‌شد اما اکنون به ازای هر گل یا تعویض یا تعویق دقیقا زمان تلف شده در پایان هر نیمه اعمال خواهد شد.

جریمه‌ها
در قانون جدید، شرایطی متفاوت برای جریمه یک بازیکن به‌دلیل رفتارهای غیرورزشی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
    متوقف کردن توپ یا انحراف مسیر آن با استفاده از دست که منجر به توقف یک حمله خطرناک برای حریف شود.
    ارتکاب هرنوع خطایی دیگر که حمله خطرناک حریف را متوقف یا دچار اختلال کند جز زمانی که داور به سود تیم حمله‌کننده پنالتی اعلام کند؛ البته خطای صورت‌گرفته در این مورد صرفاً باید اقدام برای تصاحب یا دفع توپ بوده باشد.
    اگر در محوطه فنی یک تیم حرکت یا تخلفی غیرورزشی صورت بگیرد (از سوی بازیکنان تعویض شده، نیمکت‌نشینان، بازیکن اخراجی یا مسئولان) و فرد خاطی قابل شناسایی نباشد، سرمربی تیم مجازات خواهد شد.

پنالتی‌ها
حرکات ناجوانمردانه امیلیانو مارتینس، دروازه‌بان آرژانتین در جریان پنالتی‌های آخر مسابقه با فرانسه و هلند در جام جهانی قطر باعث ایجاد تغییراتی در این زمینه شد.
    هرگونه رفتار و حرکتی از سوی دروازه‌بان که مصداق بی‌احترامی به بازیکن پنالتی‌زن یا از بین بردن تمرکز او به شیوه‌ای غیرمنصفانه باشد، موجب جریمه دروازه‌بان خاطی خواهد شد.