گزارش
زورگیری 30هزار تومانی در روز روشن!
چرا با فروشندگان پارک حاشیه‌ای به مردم برخورد نمی‌شود؟
مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار
معضل جای پارک در شهر تهران فقط به کمبود و نبود فضای پارک خودرو در معابر محدود نمی‌شود، اگر گذرتان به خیابان‌های شلوغ در اطراف مراکز تجاری و تفریحی شهر افتاده باشد، حتما با افرادی برخورد کرده‌اید که به‌صورت اکیپی و تیمی اقدام به ایستادن و اشغال حاشیه خیابان و فروش جای پارک می‌کنند. هرچند شغل کاذب فروش جای پارک اتفاق چندان تازه‌ای نیست و چند سالی می‌شود که شاهد رواج این پدیده در برخی از نقاط شهر هستیم، اما از آنجا که این موضوع کاملا به حال خود رها شده و هیچ نهاد، سازمان و ارگانی زیر بار مسئولیت ساماندهی و برخورد با این هنجارشکنی و بی‌قانونی نمی‌رود و آن را گردن نمی‌گیرد، چنین عملی درحال فراگیر شدن است.
باند‌های فروش جای پارک
گروه‌های معمولا 5تا 15نفره که دربین آنها از نوجوان‌های 16- 15گرفته تا مردان 50- 40ساله و حتی بیشتر به چشم می‌خورند، در راسته‌هایی مانند پانزده خرداد یا دربند بلافاصله هر فضای پارکی که خالی می‌شود را اشغال کرده و از رانندگان برای در اختیار گذاشتن این فضای پارک طلب مبالغی معمولا از 50تا 150هزار تومان می‌کنند. پولی که طلب می‌کنند با توجه به روز و ساعت متفاوت است؛ مثلا در روزهای آخر هفته و ساعت‌های پیک، این مبلغ افزایش می‌یابد و به بالاترین حد خودش می‌رسد. البته در برخی مواقع پارک دوبل با نرخ‌های کمتر مثلا حدود 30هزار تومان هم به رانندگان فروخته می‌شود! خلاصه برای خودشان نرخ مصوب دارند و بدون هیچ ترس و واهمه‌ای و کاملا آشکارا سرگرم تلکه کردن مردم هستند؛ تا جایی که حتی عبور ماشین پلیس هم باعث نمی‌شود کمی خودشان را جمع و جور کنند. اگر کسی زیر بار پرداخت پول زور نرود، باید سرش را پایین انداخته و برای پیدا کردن 2متر جای خالی در این شهر بنزین بسوزاند و اگر هم خدایی ناکرده مقابل این قانون‌شکنان برای مطالبه حق قانونی‌اش مقاومت و نافرمانی کند، آن‌وقت باید داد و بیداد و شنیدن الفاظ رکیک و درصورت مقاومت بیشتر کتک خوردن احتمالی و در بهترین حالت ممکن، تهدید به تخریب و پنچر شدن ماشین را به جان بخرد!
فروش جای پارک غیرقانونی است
سرهنگ علی‌اصغر شریفی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور ضمن تأکید بر این موضوع که فروش جای پارک عملی غیرقانونی است، به همشهری می‌گوید: «اگر وسیله نقلیه‌ای در محل توقف ممنوع یا دیگر نقاطی که تابلو‌ها و علائم راهنمایی و رانندگی منع کرده پارک کند یا توقف دوبله داشته باشد، آن‌وقت پلیس راهور وظیفه دارد ورود کرده و طبق قانون با وسیله نقلیه متخلف برخورد کند، اما بحث ساماندهی و نگهداری از فضای شهر مانند بحث دستفروشان با شهرداری است.»
اگر وقت و حوصله تماس با پلیس 110را داشته باشید هم شاید به‌صورت مقطعی بتوانید وسیله نقلیه خودتان را پارک کنید؛ البته شاید، اما نمی‌توانید از بابت اینکه در زمان برگشت خودروی شما پنچر نباشد یا آسیبی ندیده باشد، چندان مطمئن شوید و بعد از آن هم بعید است دستتان برای شناسایی و پیدا کردن فرد خاطی و گرفتن خسارت به جایی بند باشد؛ تازه باز هم اگر حال و حوصله معطلی را داشته باشید. در نتیجه این گزینه هم چندان معقول به‌نظر نمی‌رسد که بخواهید با اکیپ فروشندگان جای پارک که اغلب به‌صورت گروهی و خانوادگی که گاهی از شهرستان‌های مختلف به تهران کوچ کرده‌اند به اصطلاح درگیر و سرشاخ شوید!
تا اجرای کامل مدیریت پارک حاشیه‌ای صبر کنید
مسعود رنجبریان، مدیرعامل شرکت شهربان و حریم‌بان شهرداری تهران هم در این رابطه به همشهری می‌گوید: «در سال‌های گذشته که بحث پارکبان‌ها را داشتیم، آنها زیرنظر شرکت شهربان و حریم‌بان فعالیت می‌کردند، اما این شرکت مسئولیتی در زمینه ساماندهی پارک حاشیه‌ای ندارد و این موضوع به معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری واگذار شده است.» عمار سعیدیان‌فر، معاونت بهره‌برداری از سیستم‌های حمل‌ونقل سازمان حمل‌ونقل و ترافیک، چندی قبل در رابطه با اجاره جای پارک توسط افراد متفرقه در برخی از معابر و نقاط شهر تهران تأکید کرده بود که با اجرای کامل مدیریت پارک حاشیه‌ای این مشکل هم به‌خودی خود حل و فصل خواهد شد: «زمانی که مدیریت پارک حاشیه‌ای به‌صورت کامل در شهر تهران اجرایی شود، قطعا اقدام به اجاره جای پارک توسط افراد متفرقه از حیز انتفاع خارج خواهد شد. در منطقه 2شهرداری تهران که مدیریت پارک حاشیه‌ای به‌صورت پایلوت اجرا شد، آمار اجاره جای پارک حاشیه‌ای توسط افراد متفرقه به‌شدت کاهش یافت. درصورت اجرای کامل مدیریت پارک حاشیه‌ای در شهر تهران و افزایش آگاهی شهروندان، دیگر شاهد اجاره دادن غیرقانونی فضای پارک حاشیه‌ای با مبلغ‌های گزاف توسط افراد متفرقه نخواهیم بود.»
پولی که هر روز از جیب شهر به جیب دلالان می‌رود
احتمالا با اجرای کامل طرح ساماندهی بخش زیادی از این معضل برطرف خواهد شد، اما مسئله اصلی اینجاست که اولا اجرای کامل این طرح زمان‌بر خواهد بود و همچنین برای برخورد با بی‌قانونی و گسترش یک شغل کاذب به شهر و شهروندان لطمه وارد می‌کند. مشکل اصلی درحال حاضر، نبود متولی و مسئول برای برخورد روتین با چنین تخلفاتی است. از طرف دیگر اگر با چنین شغل‌های کاذبی برخورد سریع و بموقع صورت نگیرد و باعث گسترش آن و البته عادی شدنش به چشم مردم شویم، شاید مانند بسیاری از مشاغل کاذب و غیرقانونی دیگر امکان جمع‌آوری آن وجود نداشته باشد و مردم و مسئولان ناچار به کنار آمدن با آن شوند. جدا از بحث حق و حقوق شهروندی و اعمال قانون، پارک حاشیه‌ای فرصتی برای شهرداری است تا برای نگهداشت و توسعه تهران منابع مالی خود را افزایش دهد، اما در این بخش هم سود هنگفتی به جیب دلالان و باند‌های مافیایی می‌رود و مقابله با آنها بسیار سخت و پرهزینه شده است. کاملا مشخص است گروه‌هایی که از فروش روزانه جای پارک در محدوده‌هایی چون خیابان پانزده خرداد، میرداماد، دربند و... پول‌های هنگفتی به جیب می‌زنند به همین سادگی پا پس نخواهند کشید و ساماندهی این موضوع تعامل، هماهنگی و همکاری دستگاه‌های ذیربط را می‌طلبد.
