یادداشت
ابعاد سفر رئیس‌جمهور به آمریکای لاتین
ابوالفضل ظهره‌وند؛ کارشناس مسائل بین‌الملل
گسترش روابط با کشورهای آمریکای لاتین از دولت دهم آغاز شد و تفاهمنامه‌های خوبی در حوزه‌های مختلف مثل انرژی و مبادلات تجاری منعقد شد. اما در دولت یازدهم و دوازدهم به‌دلیل توجه افراطی به کشورهای اروپایی و ایالات متحده، به حوزه آمریکای جنوبی آنچنان که باید توجه نشد و تقریبا 7سال روابط ایران با این کشورها رو به تیرگی رفت. با روی کار آمدن دولت سیزدهم و در پیش گرفتن سیاست گسترش روابط با همسایگان، ارتباط جمهوری اسلامی با همسایگان و کشورهایی که کمتر مورد توجه دولت‌های قبلی قرار گرفته بودند، بهبود یافت. در حقیقت آقای رئیسی، در سال‌های اولیه دولت خود تلاش کرد روابط حسنه‌ای را با کشورهای همسایه و کشورهای آسیایی برقرار کند. امروز نتایج تلاش‌های دولت سیزدهم را در سیاست خارجی می‌توان در توافقات مهم جمهوری اسلامی با عربستان، امارات و عمان مشاهده کرد. اما پس از گذشت حدود 2 سال از عمر دولت فعلی علاوه بر سیاست نگاه به شرق، ارتباط با کشورهای آمریکای لاتین نیز در دستور کار سیاست خارجی کشور قرار گرفته است. البته سال‌گذشته نیز نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا در صدر هیأتی عالی رتبه به ایران سفر کرد و 2کشور سند جامع همکاری 20ساله با یکدیگر امضا کردند.
در مجموع سفر اخیر رئیس‌جمهور کشورمان به آمریکای لاتین را باید از چند جهت حائز اهمیت دانست:
نخست، کشورهایی که در برنامه سفر آقای رئیسی قرار دارند، یعنی ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه ازجمله کشورهای مهم در حوزه جبهه پایداری در آمریکای لاتین هستند. این 3 کشور پس از انقلاب اسلامی روابط حسنه‌ای با کشورمان برقرار کردند و تا حد زیادی نیز از انقلاب اسلامی الگوبرداری کردند؛ مانند کشور کوبا که پرچمدار مبارزه با ایالات متحده در آمریکای جنوبی است. از طرف دیگر نیکاراگوئه و ونزوئلا نیز همراه کوبا آرمان‌های انقلاب اسلامی در آمریکای لاتین را دنبال می‌کنند. از این جهت سفر رئیس دولت سیزدهم به 3 کشور یادشده، کمک خواهد کرد تا روابط میان کشورهای استکبارستیز از قبل محکم‌تر شود.
دوم، نمونه اغتشاشاتی که در سال گذشته در کشور اتفاق افتاد، در نیکاراگوئه و کوبا نیز رخ داد. این اتفاق از تلاش آشکار غرب و مستکبرین برای دخالت در امور داخلی کشورهایی که با هژمونی ایالات متحده در حال مقابله هستند، خبر می‌دهد. پس لازم است جمهوری اسلامی با متحدین منطقه‌ای و غیرمنطقه‌ای خود روابط مستحکمی را برقرار کند و اینگونه مانع موفقیت دشمنان در امر سلطه‌جویی شود.
سوم، در حال حاضر نظام بین‌الملل در حال‌گذار از فضای تک‌قطبی به محیط چند قطبی است. ایران اسلامی همواره تلاش کرده تا خود را به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم در جهان معرفی کند و در این بین هم پیمانان خود را در کنارش داشته باشد. حضور چین و روسیه در کنار ایران به‌عنوان متحدان قاره‌ای و منطقه‌ای یکی از عوامل مهم در ناموفق بودن نظام سلطه برای یکجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل بوده است. بنابراین جمهوری اسلامی باید تلاش کند تا متحدانی فراقاره‌ای در کنار خود داشته باشد.
بلافاصله پس از حضور رئیس‌جمهور در ونزوئلا، مقام‌های آمریکایی درباره این سفر واکنش نشان دادند و جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید از ایران خواست که تا اهداف سفر به آمریکای لاتین را توضیح دهد. همین واکنش سریع کاخ سفید نشان می‌دهد ایالات متحده تا چه اندازه از اتحاد جمهوری اسلامی با کشورهای آمریکای جنوبی ترس دارد. درحقیقت خود آمریکایی‌ها متوجه این شده‌اند که دوره رهبری بی‌چون و چرای آنها در جهان به پایان رسیده است.
در همینه زمینه :
