فناوری
کاربرد صنعت هستهای در زندگی
با تلاش دانشمندان هستهای، ایران در عرصه‌های مهمی مانند پزشکی و صنعت در سال‌های اخیر به توانمندی رسیده است
زهرا خلجی-روزنامه‌نگار
لزوم جاری بودن انرژی هستهای به شکل فناوری در زندگی روزمره غیرقابل انکار است. این یعنی استفاده صلح آمیز از انرژی‌ای که می‌تواند بسیاری از امور ساده و پیچیده را برای انسان تسهیل کند. رهبر انقلاب اسلامی نیز روز گذشته در بازدید از نمایشگاه دستاوردهای هستهای بر ضرورت سرریز دانش هستهای در بخش‌های مختلف زندگی مردم تأکید داشتند. فناوری هستهای شاید بدون آنکه بدانیم طی سال‌های گذشته باعث شده زندگی و رفاه مردم کشور بیشتر شود.
انقلاب در پزشکی
شاید بتوان ادعا کرد که پزشکی پرکاربردترین حوزه فناوری هستهای است. تولید رادیوداروها در کشور هم از مهم‌ترین حوزه‌های تشخیص و درمان پزشکی است که به مدد تلاش دانشمندان داخلی در آن به‌خودکفایی رسیده‌ایم. در حال حاضر سالانه یک میلیون بیمار از خدمات رادیودارویی سازمان انرژی‌هسته‌ای ایران بهره‌مند می‌شوند. همچنین 190مرکز پرتودهی از خدمات رادیودارویی این سازمان استفاده می‌کنند. همینطور سانتریفیوژ توبولار و سانتریفیوژ زونال پیوسته برای تولید انبوه واکسن، سانتریفیوژ بانک خون و اولترا سانتریفیوژ از دستاوردهای دانشمندان ایرانی است. تنوع لیزرهای مورد استفاده در جراحی و درمان از دیگر عرصه‌های خودنمایی دانشمندان هستهای است. تولید پودر بندآوردن خون با استفاده از این فناوری نیز از تولیدات مهمی است که به‌گفته مقامات سازمان در شرف صادرات نیز هست. فناوری هستهای در شاخه‌های مختلف پزشکی مانند انکولوژی، قلب و عروق، نورولوژی، پنومولوژی و اطفال نقش پررنگی دارد.
در خدمت محیط‌زیست
استفاده از تکنیک‌های هستهای برای حل مشکلات آلودگی هوا که از معضلات مهم کشور است، کاربردی‌ترین رویکرد این فناوری در حوزه محیط‌زیست است. شرایط اقلیمی ایران نیز دست دانشمندان و اقلیم شناسان را باز گذاشته است تا داده‌های قابل‌اعتمادتری در مورد تغییرات آب‌و‌هوایی جمع‌آوری کنند و تأثیر رویدادهای آینده آب‌و‌هوایی را تخمین بزنند.
رشد کشاورزی
در حوزه کشاورزی که مهم‌ترین منبع تامین خوراک است، انرژی هستهای کاربرد مهمی دارد. دانشمندان ایرانی قادر به کنترل آفات گرم گلوگاه انار در باغ‌ها، کنترل مگس میوه مدیترانه و قارچ‌کش بیولوژیک هستند. این در حالی است که اصلاح نباتات هم بخشی از نتایج توسعه فناوری هستهای محسوب می‌شود. تکنیک‌های ایزوتوپ رادیویی و تشعشع برای بهبود کیفیت غذا از طریق القای جهش در گیاهان و دانه‌ها با هدف به‌دست آوردن ارقام محصول مورد‌نظر بدون نیاز به انتظار برای فرایند طولانی جهش طبیعی استفاده می‌شود.همچنین القای پرتو برای ماندگاری بهتر محصولات در انبار بدون ایجاد خطر برای مصرف‌کننده نیز از دیگر موارد استفاده از فناوری هستهای است. این فناوری برای پایان دادن به استفاده از کودهای شیمیایی و کمک به حفظ محیط‌زیست نیز کاربرد دارد. جلوگیری از زاد‌و‌ولد حشرات در گندم و جو، باردهی بیشتر گندم، برنج و پنبه، جلوگیری از جوانه زدن پیاز و سیب‌زمینی در انبار و استفاده از خاک و آب‌شور در کشاورزی بخشی دیگر از خدمات فناوری هستهای به صنعت کشاورزی است.
کلید طلایی انرژی
استفاده نکردن از سوخت‌های فسیلی برای تولید برق در جهان در حال تبدیل به یک رویکرد جدید است. این دقیقا همان جایی است که انرژی هستهای به خوبی می‌تواند نقش بازی کند. در حال حاضر کشورها استفاده از انرژی هستهای برای تولید برق را جدی‌تر گرفتند. همیشه از انرژی‌هایی مانند گاز، آب و سایر عناصر موجود در طبیعت برای تولید برق استفاده می‌شد، حالا انرژی هستهای به‌عنوان یک منبع تجدیدپذیر باید جایگزین آن شود. حالا دانشمندان ایرانی با تولید برق از انرژی هستهای تلاش می‌کنند تا سوخت‌های فسیلی برای نسل‌های بعد باقی بماند.
خودنمایی در عرصه صنعت
صنعت را پس از حوزه درمان و پزشکی می‌توان پر کاربردترین حوزه در استفاده از فناوری هستهای نامید. گواه این مدعا نیز تولید انواع لیزرهای صنعتی و کاربردهای آن در صنایع خودروسازی، راه‌آهن و دفاعی توسط دانشمندان ایرانی است. شیرین کردن آب شور که از مهم‌ترین خواسته‌های بخش عظیمی از جمعیت کشور است نیز به واسطه استفاده از این فناوری ممکن شده است. تولید انواع سانتریفیوژهای صنعتی و کاربرد آن در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، پزشکی، آزمایشگاهی، داروسازی و غذایی هم در شمار سانتریفیوژهایی به شمار می‌آیند که صرفا برای تولید ثروت و سلامت مردم کاربرد دارند. تکنیک‌های هستهای همچنین برای شناسایی حوزه‌های آب زیرزمینی، هدایت آب‌های سطحی و زیرزمینی، کشف و کنترل نشت و ایمنی سدها کاربرد دارد.
190مرکزپرتودهی از خدمات رادیودارویی سازمان انرژی هستهای استفاده می‌کنند
شیرین کردن آب شور که از مهم‌ترین خواسته‌های بخش عظیمی از جمعیت کشور است نیز به واسطه استفاده از فناوری هستهای ممکن شده است