آسمان زیر پایمان است
دنیایی از تحریمهای گوناگون و پیچیده، کشور را در جنگ تحمیلی احاطه کرده بود. هرقدر صدام و ارتش بعث، مجهز به تسلیحات پیشرفته شرقی و غربی میشدند، ایران برای بهدستآوردن مقداری سیمخاردار هم به مشکل برخورد کرده بود. در اینجا بود که بحث اراده به میان آمد و شد آن چیزی که هیچکس تصورش را نداشت. شروع یک راه؛ حرکت به سمت خودکفایی؛ حتی با گامهایی کوچک و ابتدایی. در دوران دفاعمقدس و در روزهایی که غالب دنیا دوست نداشت ایرانیها در نبرد با اشغالگران سربلند از میدان بیرون بیاید، فرماندهان چاره را در حرکت به سمت تولید تسلیحات دیدند و در یکی از موفقترین گامها، مهندسان ایرانی توانستند نخستین هواپیمای بدون سرنشین را بسازند و از آن در جبهههای جنگ استفاده کنند. برای نخستین بار مردم بهصورت گسترده، هواپیماهای بدون سرنشین را در فیلم «مهاجر» ساخته ابراهیم حاتمیکیا دیدند؛ در دورانی که دیگر جنگ تحمیلی به پایان رسیده بود.
اما داستان ساخت پهپاد از آنجا آغاز شد که در سال ۱۳۶۲ فرماندهان سپاه دریافتند افرادی در جهاد دانشگاهی اصفهان بهخاطر علایق شخصی، پهپادهایی را برای عکسبرداری ساختهاند. با هماهنگیهای انجامشده، چند نفر از محققان جهاد دانشگاهی اصفهان برای تکمیل طرح خود به جبهه رفتند و بدینترتیب بود که نخستین گردان پهپادی ایران با نام «گردان پهپادی رعد سپاه» تشکیل شد. در گردان رعد، آزمایشهایی در مناطق عملیاتی برای رفع نواقص پهپادها انجام میشد. این گردان بهمرور تشکیلات گستردهتری پیدا کرد و زمینه را برای تشکیل «صنایع هوایی قدس» در سال۱۳۶۴ ایجاد کرد. پهپاد «تلاش» نخستین محصول صنایع هوایی قدس به شمار میآید که براساس طرحهای محققان جهاد دانشگاهی اصفهان ساخته شد و بعدترهم پرندهای به نام «مهاجر» متولد شد. این پهپاد یک دوربین عکاسی داشت و میتوانست ۶راکت آرپیجی۷ را زیر بالهای خود حمل کند. پهپاد «مهاجر یک» با طول ۲۹۰سانتیمتر و سرعتی بالغ بر ۱۲۰کیلومتر بر ساعت، سرآغاز فصل جدیدی از توسعه صنایع نظامی ایران بهحساب میآید. پس از آن بود که مدلهای متفاوت از پهپادهای مهاجر و همچنین نمونههای دیگری از پهپادها با کاربریهای گوناگون در کارخانههای مختلف در ایران به تولید انبوه رسید و صدالبته که این راه با بهرهبردن از جدیدترین فناوریها ادامه دارد. نشریه معتبر «نشنال اینترست» آمریکا چندی پیش از ایران بهعنوان یکی از ۵ قدرت برتر پهپادی جهان نام برد. البته نیاز به تعریف دیگران نیست تا این موضوع ثابت شود، ولی باید بدانیم که دوست و دشمن دریافته است که ایران در آسمان به برتریهای ویژهای دست یافته که نمیتوان با آن به سادگی مقابله کرد. آری؛ امروز از مهاجر ساده، دوستداشتنی و تاریخساز دهه۶۰ رسیدهایم به پهپادهای پیشرفتهای که در زمره برترینهای جهان قرار دارند و نامشان لرزه بر اندام خصم انداخته است.