دریا «برکت» است
بازخوانی بیانات مقام معظم رهبری درباره اقتصاد دریاپایه
گروه اقتصادی
رهبر معظم انقلاب در طول دهه90 بارها بر ضرورت استفاده از ظرفیتهای اقتصاد دریا تأکید کردهاند و در تازهترین بیاناتشان تصریح کردند دریا مرکز برکت است، ما هم از لحاظ دریا خوشبختانه دستمان باز است؛ در جنوب کشور و در شمال کشور دریا داریم و اقتصادهای متکی به دریا خیلی اقتصادهای بابرکتی است. این گزارش به بازخوانی بیانات رهبر انقلاب از ابتدای دهه 90تاکنون درباره اقتصاد دریا اختصاص دارد؛ چه اینکه مطالبه شخص اول کشور نشان میدهد که از فرصتها و ظرفیتها استفاده نشده و گامهای بلندی برای توسعه اقتصاد دریا باید برداشته شود.
فرصت بزرگ برای پیشرفت-1390/5/1
دریا برای یک کشور، یک فرصت بزرگ برای پیشرفت و حفظ منافع ملی است. فواید دریا برای یک کشور و یک ملت، فواید راهبردی است؛ فواید بزرگ و کلان است. امروز همهچیز عوض شده است. ساحل ممتد و طولانی متعلق به ایران عزیز، امروز در اختیار دولتی مستقل و ملتی سرافراز و بیدار است؛ ملتی که به خدای متعال متکی است، نیروی خود را میشناسد و به آن میبالد و اراده خود را بر اراده تحکمآمیز هر قدرت سیاسی و نظامی تحمیل میکند و کسانی را که میخواهند با تحکم بر ملتها حاکمیت کنند، مجبور به عقبنشینی میکند. منافع دریا مال همه است؛ امکانات این دریای پربرکت متعلق به این ملتهاست. چگونه میشود از این برکات به نفع منافع ملی استفاده و کشور را از آن بهرهمند کرد؟ با داشتن اقتدار. این اقتدار را نیروهای مسلح تامین میکنند. این منطقه با حضور نیروهای مسلح کارهای بزرگی دارد؛ چه منطقه دریای عمان و چه منطقه سواحل خلیجفارس. دستگاههای دولتی و مسئولان گوناگون کشور موظفند همکاریهای لازم را با نیروهای مسلح انجام دهند تا این کارها به بهترین وجه انجام بگیرد.
باید ظرفیتها را فعال کنیم- 1390/5/26
ما جای حساسی قرار گرفتهایم. همسایگی ما با 2 دریا و ارتباط با دریاهای آزاد و منطقه حساسی که بین شرق و غرب، یعنی بین آسیا و اروپا وجود دارد. ما در یکی از مهمترین بخشهای این منطقه حساس قرار گرفتهایم که دسترسی ما را به غرب و به شرق فراهم میکند. اینها همهاش امتیازات است. اینها ظرفیتهای کشور است؛ باید این ظرفیتها را بالفعل کنیم؛ این احتیاج به تلاش دارد.
سواحل ایران، ثروت عظیم ملی- 1391/9/7
سواحل گسترده جمهوری اسلامی و بهویژه ساحل دریای عمان و عقبه آن در منطقه مُکران ثروت عظیم ملی است. اگر دولت و سایر مسئولان با نگاه راهبردی به مناطق دریایی، به کمک بیایند، این منطقه عظیم و مهم میتواند تواناییهای زیادی را برای جمهوری اسلامی بهوجود آورد.
دسترسی به آبهای آزاد- 1393/1/1
یکی از ظرفیتهای مهم کشور ما منابع طبیعی است. ما با 15کشور همسایه هستیم که اینها رفتوآمد دارند. حملونقل ترانزیت یکی از فرصتهای بزرگ کشورهاست؛ این برای کشور ما هست و در جنوب به دریای آزاد و در شمال به آبهای محدود منتهی میشود. در این همسایههای ما، در حدود ۳۷۰میلیون جمعیت زندگی میکنند که این مقدار ارتباطات و همسایهها، برای رونق اقتصادی یک کشور یک فرصت بسیار بزرگی است.
استفاده احسن از فرصتها- 1393/11/29
یک مسئله مهم دیگر، استفاده حداکثری از ظرفیتهای داخلی است. کشور ما در منطقه حساسی قرار دارد؛ همسایههای زیادی داریم، بالا دریا داریم، پایین دریا داریم، به همه دنیا دسترسی داریم. کشور ما روی نقشه که نگاه کنید، یک چهارراه بسیار حساس و مهم زمینی و هوایی است؛ دسترسی به آبهای آزاد هم دارد؛ اینها فرصتهای بسیار مهمی است؛ علاوه بر منابع، علاوه بر امکانات، برنامهریزی بشود، فکر کنند، از این فرصتها به نحو احسن استفاده کنند.
اقتصاد دریا و امنیت دریا- 1394/7/15
درباره نیروی دریایی سپاه آنچه مهم است، حضور فرزندان انقلاب و نیروهای انقلاب در دریاست؛ این خیلی نقطه اساسی و مهمی است. امنیت، زیرساخت همه پیشرفتهای یک ملت است. اگر امنیت نباشد، نه اقتصاد هست، نه فرهنگ هست، نه سعادت شخصی و نه سعادت عمومی مردم اجتماع هست. امنیت دریا برای کشورهایی که سواحل دریایی دارند از جهاتی مهمتر است؛ چون دریا یک وسیله ارتباطی عمومی بینالمللی است. حضور قدرتها و حضور ملتها در دریا یک حادثه استثنایی محسوب نمیشود؛ یک امر رایج و دایری است. اگر کشوری که همسایه دریاست و ساحل دریایی دارد، نتواند دریا را در مجاورت خود امنیت ببخشد، در واقع ارکان امنیت داخلی خود را نتوانسته است بسازد؛ لذا امنیت دریا خیلی مهم است.
یک امکان بسیار مهم- 1397/1/1
وسعت سرزمین کشور ما و همسایگی با آبهای بینالمللی آزاد، از فرصتهای کشور است؛ ما از اینها بهطورکامل استفاده نمیکنیم؛ یکی از 2حاشیه خلیجفارس متعلق به ماست، بخش عمدهای از دریای عمان متعلق به ماست.
فرصتها در گام دوم انقلاب- 1397/11/23
ایران با دارا بودن یکدرصد جمعیت جهان، دارای ۷درصد ذخایر معدنی جهان است: منابع عظیم زیرزمینی، موقعیت استثنایی جغرافیایی میان شرق و غرب و شمال و جنوب، بازار بزرگ ملی، بازار بزرگ منطقهای با داشتن ۱۵همسایه با ۶۰۰میلیون جمعیت، سواحل دریایی طولانی، حاصلخیزی زمین با محصولات متنوع کشاورزی و باغی، اقتصاد بزرگ و متنوع، بخشهایی از ظرفیتهای کشور است؛ بسیاری از ظرفیتها دستنخورده مانده است. گفته شده است که ایران از نظر ظرفیتهای استفادهنشده طبیعی و انسانی در رتبه اول جهان است. بیشک شما جوانان مؤمن و پرتلاش خواهید توانست این عیب بزرگ را برطرف کنید. دهه دوم چشمانداز، باید زمان تمرکز بر بهرهبرداری از دستاوردهای گذشته و نیز ظرفیتهای استفادهنشده باشد و پیشرفت کشور ازجمله در بخش تولید و اقتصاد ملی ارتقا یابد.
حربه دشمن و تلاش مضاعف- 1401/1/1
ظرفیتهای سرزمینی، مثل وسعت کشور، دسترسی کشور به آبهای آزاد -ما همسایه دریای عمان و اقیانوس هند هستیم و دسترسی داریم به آبهای آزاد، تعداد همسایگان با بیش از حدود 600میلیون جمعیت؛ این خیلی فرصت مهم و ظرفیت مهمی است- مسیر ترانزیت و حملونقل شرق و غرب و شمال و جنوب که حالا موقعیت کشور ما یک چنین موقعیتی است؛ [دارای] این ظرفیت است. البته بله، دشمنها فعالیت میکنند که نگذارند از این ظرفیتها بشود استفاده کرد، اما میتوان با فعالیتهای خوب، با تلاش مضاعف از این ظرفیتها استفاده کرد. اینها ظرفیتهای سرزمینی است.
دریا، ثروت فوقالعاده- 1401/6/8
یکی دیگر از مسائل مهم اولویتهای بخش اقتصاد، همین مسئله دریاست. من چند سال است که راجع به مسئله دریا تأکید میکنم؛ خب، یک حرکتهای کوچکی هم انجام گرفته اما آن کاری که باید بشود نه [نشده]. دریا خیلی مهم است؛ خود دریا، آب دریا، محصولات دریایی، بنادر موجود، مناطق مسکونیای که اطراف دریا میشود بهوجود آورد، یک منبع ثروت فوقالعاده است برای کشور. ما، هم در شمال دریا داریم، هم در جنوب دریاهای آزاد داریم که این یکی از امتیازات بزرگ کشور ماست؛ ما باید از این، حداکثر استفاده را بکنیم.
همکاری قوا با نیروهای مسلح- 1401/7/9
تقویت ارتباط نیروهای مسلح با دولت و سایر قوا به تفاهم و همکاری و پیشرفت کارها کمک خواهد کرد؛ چرا که با وجود این سابقه و سواحل طولانی دریایی در شمال و بهخصوص جنوب ایران، فرهنگ استفاده از فرصتهای دریا در کشور مورد غفلت واقع شده و باید به فرهنگ عمومی مردم تبدیل شود. در چند سال گذشته بحث توسعه سواحل مکران مطرح شد و دولتها هم از آن استقبال کردند، اما پیشرفت جدی در این موضوع نیازمند فرهنگسازی است. با استفاده از تولیدات هنری و معرفی ظرفیتهای پیشرفت دریاپایه کشور چه در بخش نظامی و چه در بخش عمرانی، شوق مردم به استفاده از این فرصت افزایش خواهد یافت.
دریا برکت است- 1402/1/15
یکی مسئله این اقتصاد دریاپایه است که حالا اخیراً به ما هم گزارش میدهند و مکرر پیشنهاد میکنند؛ درست است. دریا مرکز برکت است، ما هم از لحاظ دریا خوشبختانه دستمان باز است؛ در جنوب کشور و در شمال کشور دریا داریم. اقتصادهای متکی به دریا خیلی اقتصادهای بابرکتی است؛ یکی این است؛ به این توجه کنیم. لوازمی دارد [که باید] به آن لوازم ملتزم شویم، دنبال کنیم، پیگیری کنیم. یکی همین مسئله مسیر شمال ـ جنوب است که مدتهاست در کشور صحبتش هست و درست است؛ این باید انجام بگیرد. الان در کشورها یک رقابتی بهوجود آمده برای اینکه مسیرهای تجارت بینالمللی را از داخل خودشان [عبور دهند]. این کشور میخواهد از داخل خودش این مسیر را انجام بدهد، آن کشور میخواهد از داخل خودش. ما جای حساسی قرار داریم؛ جای ما از لحاظ جغرافیایی خیلی حساس است؛ یعنی در این منطقه شاید هیچ کشوری نباشد که یک چنین موقعیت ممتازی داشته باشد. موقعیت ما ممتاز است. این مسیر شمال ـ جنوب را [توسعه بدهیم]؛ البته مسیرهای دیگر هم هست [مانند] شرق و غرب، [ولی] مهمترینش این است. مسیر شمال ـ جنوب را دنبال کنیم که داوطلب هم دارد؛ از دولتهای خارجی کسانی هم هستند که میتوانند در این زمینه همکاری کنند؛ این را دنبال کنید.