گزارش
مجلس طرف پولدارها را می‌گیرد؟
کمیسیون تلفیق بودجه، تنها امید بازگرداندن خانه‌های لوکس به فهرست مالیات است
احمد میرخدائی- روزنامه‌نگار
با رأی نمایندگان مجلس به حذف عبارت «واحدهای مسکونی» از تبصره مربوط به مالیات واحدهای مسکونی و باغ‌ویلاهای گران‌قیمت در لایحه بودجه 1402، عملاً خانه‌های لوکس از شمول مالیات خارج شدند. به گزارش همشهری، براساس پیشنهاد دولت در جزء (۱) بند (ذ) تبصره (۶) ماده‌واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، واحدهای مسکونی و باغ‌ویلاهای مجاز که ارزش آنها با احتساب عرصه و اعیان بیش از 20میلیارد تومان باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان 2در هزار می‌شوند، اما نمایندگان مجلس در جریان بررسی این لایحه در صحن علنی، با رأی مثبت به پیشنهاد یکی از نمایندگان مبنی بر حذف عبارت واحدهای مسکونی از این تبصره، دچار اشتباهی شدند که در نتیجه آن، نه‌تنها واحدهای مسکونی گران‌قیمت از پرداخت مالیات معاف شدند، بلکه اجرای سایر مفاد تبصره را نیز منتفی کرد؛ چراکه با حذف واحدهای مسکونی از این تبصره، فقط باغ‌ویلاهای گران‌قیمت در شهرهای بالای 100هزار نفر جمعیت مشمول مالیات هستند که در این مورد نیز به‌واسطه استقرار اغلب این باغ‌ویلاها در مناطق کم‌جمعیت، عملاً اجرای قانون امکان‌پذیر نیست.
سرچشمه اشتباه
دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با هدف ارتقای عدالت مالیاتی و سپردن بار مالیاتی بر دوش برخوردارترین اقشار جامعه، تبصره مربوط به اخذ مالیات از واحدهای مسکونی و باغ‌ویلاهای گران‌قیمت و اعیانی را تکرار کرد، اما در جلسه بررسی لایحه بودجه 1402، اکثریت نمایندگان مجلس بدون توجه به نتیجه و عواقب رأی خود، به پیشنهاد حذف عبارت «واحدهای مسکونی» از این تبصره رأی مثبت دادند. با حذف این عبارت از متن جزء (۱) بند (ذ) تبصره (۶) ماده‌واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، عملاً همه واحدهای مسکونی گران‌قیمت از شمول مالیات معاف می‌شوند و ابطال این رأی نیز امکان‌پذیر نیست.
در صحن مجلس چه گذشت؟
در جلسه علنی نوبت صبح روز یکشنبه مجلس و در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۲، محمدمهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون برنامه‌وبودجه پیشنهاد کرد: عبارت «واحدهای مسکونی» از بند (ذ) تبصره (۶) ماده‌واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ حذف شود؛ چراکه به اعتقاد او، با اخذ مالیات از واحدهای مسکونی، مالکان با افزایش اجاره‌بها آن را جبران خواهند کرد. به‌دنبال این پیشنهاد، فاطمه مقصودی، نماینده مردم بروجرد در مجلس نیز در موافقت با پیشنهاد مفتح، گفت: اخذ مالیات از واحدهای مسکونی و خودرو، یعنی اینکه داشتن خانه و ماشین دیگر جزو حقوق مردم نیست. درنهایت این پیشنهاد درحالی‌که برخی از نمایندگان در مخالفت با آن فریاد ۲ -۲ سر می‌دادند و خواستار مخالفت با آن بودند با ۱۵۲ رأی موافق، ۶۳ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۵ نماینده حاضر در صحن به تصویب رسید. این مصوبه، اعتراض برخی از نمایندگان را به‌دنبال داشت که معتقد بودند این کار، بند مربوطه را از کارکرد خود جدا می‌کند. مالک شریعتی نیاسر، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس و از مخالفان این مصوبه، خطاب به نمایندگان گفت: با حذف عبارت «واحدهای مسکونی» کاخ‌ها و پنت‌هاوس‌های آجودانیه و الهیه از دریافت مالیات مستثنا شدند.
ورود رئیس مجلس به ماجرا
بعد از تصویب پیشنهاد حذف عبارت واحدهای مسکونی از تبصره مربوط به مالیات خانه‌های لوکس و در شرایطی که احتمالاً بسیاری از رأی‌دهندگان نمی‌دانستند چه چیزی را تصویر کرده‌اند، اختلاف نمایندگان موجب شد رئیس مجلس که گویا متوجه عواقب این مصوبه شده بود، وارد عمل شود و بند مورد اختلاف را به کمیسیون تلفیق برگرداند. در حقیقت با حذف عبارت واحدهای مسکونی، فقط باغ‌ویلاها مشمول مالیات خواهند بود و به همین استناد، محمدباقر قالیباف گفت: در بند (ذ) تبصره ۶ لایحه بودجه، برای اخذ مالیات از ویلاها نیز قید جمعیت ۱۰۰ هزار نفری برای شهرها آورده شده است؛ درحالی‌که اغلب ویلاها در شهرها و محیط‌های بسیار کوچک هستند؛ ازاین‌رو با توجه به ابهامات موجود، بند مربوطه را به کمیسیون تلفیق ارجاع می‌دهیم تا موردبررسی بیشتری قرار گیرد.
امید شعبده‌بازی در کمیسیون تلفیق
با برگشت مصوبه مجلس به کمیسیون تلفیق بودجه 1402با نظر رئیس مجلس، یک فرصت برای جبران اشتباه نمایندگان مجلس وجود دارد، اما این فرصت نیز چندان ساده نیست. درحقیقت، براساس آیین‌نامه داخلی مجلس، نمایندگان دیگر نمی‌توانند واژه واحدهای مسکونی را به قانون بودجه بازگردانند و کمیسیون تلفیق باید واژه و عبارات دیگری را به تبصره پیشنهادی دولت بیفزاید تا درصورت تصویب دوباره نمایندگان مجلس، دوباره واحدهای مسکونی بالای 20میلیارد تومان به جرگه مشمولان مالیات برگردانده شوند.
مالیات بر خودروهای بالای ۳ میلیارد
در جریان رأی پرحاشیه نمایندگان مجلس به معافیت مالیاتی واحدهای مسکونی گران‌قیمت، خبرهایی نیز در مورد مخالفت نمایندگان مجلس با پرداخت مالیات خودروهای بالای ۳ میلیارد تومان منتشر شد که بررسی‌ها نشان می‌دهد آنچه مورد مخالفت نمایندگان قرار گرفته، افزایش مالیات برای این خودروها بوده و اصل مالیات به تصویب رسیده است. بر این اساس، طبق مصوبه مجلس، انواع خودروی سواری و وانت 2 اتاق (کابین‌دار) دارای شماره انتظامی شخصی در اختیار مالکان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی که قیمت روز آنها بالای ۳میلیارد تومان باشد، در سال 1402به ازای مازاد بر 3میلیارد تومان مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک‌درصد خواهند بود.
