در دوران پادشاهی قاجار که قوای دریایی ایران در خلیجفارس تحلیل رفت، شیخنشینهای حاشیه جنوبی این شاخاب که آن زمان در واقع کپرنشین بودند، بهخود جرأت دادند تا از ضعف حاکمیتی حکومت وقت استفاده برده و از برخی جزایر غیرمسکونی ایرانی برای امور پهلوگیری قایقهای صیادی و... استفاده کنند. شیخنشینهای امارات بالاخص شارجه در جزایر کاملا ایرانی آریانا و زرکوه در جنوب جزیره کیش مستقر شدند. با ورود نیروی دریایی انگلستان به خلیجفارس و انعقاد پیمانهای متعدد با برخی شیخنشینهای این دریا و تحتالحمایه قرارگرفتن آنان از سوی امپراتوری بریتانیا، این جزایر به همراه جزایر سهگانه در اواخر قرن 19 و اوایل قرن20 بهتدریج توسط انگلستان اشغال شدند. با خروج انگلستان از خلیجفارس و متعاقب آن اعمال حاکمیت ایران بر جزایر سهگانه در سال1350، بهعلت غیرمسکونیبودن، جزایر ایرانی آریانا و زرکوه مورد توجه حکومت وقت قرار نگرفت و همین امر امارات را برای بهرهبرداری از آنها گستاختر کرد. طبق اسناد تاریخیای که یکی از آنها، نقشه دریانوردی ترسیمشده توسط انگلیسیها در اوایل قرن بیستم است، این دو جزیره در تملک ایران بودهاند، اما در نتیجه ضعف پهلویها، آریانا و زرکوه در سالهای ابتدایی دهه50شمسی، ابتدا به اشغال انگلیسیها و سپس اماراتیها درآمد. جزیره آریانا سواحلی بسیار زیبا با شنهای سفیدرنگ دارد و بهعلت طبیعت خاص و گونههای جانوری کمیاب از سال2012 در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. از لحاظ ژئوپلیتیکی این جزیره در جنوب خلیجفارس بوده و حدود 80کیلومتر تا جزیره سیری و همین مقدار تا ابوظبی فاصله دارد. زرکوه یک جزیره و حدود 140کیلومتر با مرکز امارات فاصله دارد. در گذشته این جزیره یکی از مکانهای مهم بانکهای مروارید بود. میدان نفتی زاکوم متعلق به آن است که حدود 550هزار بشکه در روز تولید میکند و در این جزیره مسکن، یک مرکز تفریحی و سایر خدمات فرعی برای کارمندان زاکوم وجود دارد. این جزیره شامل یک فرودگاه خصوصی کوچک است که توسط شرکت توسعه میدان زاکوم اداره میشود. جغرافیای جزیره بیضیشکل با سطح صاف، طول آن حدود 4کیلومتر و عرض آن حدود 2کیلومتر است و بهتدریج در نوک جنوبی خود شروع به افزایش میکند و با قله 450فوت پایان مییابد. این جزیره آب و درخت ندارد، اما دارای علف و بوتههای کوچک کویری و سواحل جزیره صخرهای و ماسهای است. محیطزیست این جزیره شامل لاکپشتهای دریایی و پرندگان است و در سواحل آن لانههای لاکپشتها وجود دارد که بیشترین سواحل لانهسازی در امارات ابوظبی است. میدان نفتی آن در سال 1342کشف شد و توسعه آن توسط کنسرسیوم بیپی و توتال انجام شد. ظرفیت تولید نفت خام این میدان بهطور متوسط، معادل ۵۰۰ هزار بشکه در روز است. میدان نفتی زرکوه با ذخیره درجای ۵۰میلیارد بشکه نفت خام جزو دارایی شرکت ملی نفت ابوظبی شناخته میشود. این اتفاق وقتی قابل توجه است که سندی را به یاد آوریم که وزارت خارجه انگلیس، به مأمور مذاکرهکننده خود میگوید ما میدانیم سیری متعلق به ایران است، اما این حق را در مذاکرات به رسمیت نشناسید تا ایرانیها حاضر شوند برای بهدست آوردن آن، درباره دیگر جزایر سکوت کنند.
سه شنبه 18 بهمن 1401
کد مطلب :
185025
لینک کوتاه :
newspaper.hamshahrionline.ir/O78pg
+
-
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه همشهری می باشد . ذکر مطالب با درج منبع مجاز است .
Copyright 2021 . All Rights Reserved