ایران و آژانس؛ خروج از بنبست؟
پس از طرح گزینه تقابلی «خروج از ان.پی.تی» در ایران، گروسی از قطعی شدن سفر خود به تهران در فوریه خبر داد
علیرضا احمدی-روزنامهنگار
رئیس سازمان انرژیاتمی ایران دیروز در حاشیه نشست هیأتدولت اعلام کرد برنامهریزی و رایزنی برای سفر مدیرکل آژانس انرژیاتمی به ایران در دستورکار قرار گرفته و در حال پیگیری است؛ خبری که از آغاز دور جدید گفتوگوهای ایران و آژانس باهدف حلوفصل مسائل باقیمانده حکایت دارد.
بهگزارش همشهری، اعلام قطعی شدن سفر گروسی به ایران در شرایطی است که در روزهای اخیر «خروج ایران از ان.پی.تی» بهعنوان یکی از گزینههای روی میز تهران در مقابل رویکردهای خصمانه طرف غربی مطرح شد و وزیر امورخارجه ایران نیز در این زمینه تأکید کرد: «اگر تعداد اندکی از رهبران سیاسی اروپا که تجربهای در دیپلماسی ندارند، در مسیر عقلانیت حرکت نکرده و مواضعشان را اصلاح نکنند، هر احتمالی متصور است.»
اعتراف مهم گروسی
رافائل گروسی در روزهای اخیر اعلام کرد در ماه فوریه (12بهمن تا 10اسفندماه) به ایران سفر خواهد کرد. وی با اعلام این خبر، اعتراف کرد ایران با وجود انباشت مواد هستهای لازم برای ساخت چند سلاح هستهای، اقدام به اشاعه هستهای نکردهاست: «آنها هنوز اشاعه هستهای نکردهاند؛ به همین دلیل است که لازم است در تعامل باشیم.» اعتراف گروسی در شرایطی است که طرفهای غربی در ماههای اخیر فضاسازیهای گستردهای را علیه فعالیتهای هستهای جمهوریاسلامی بهراه انداخته بودند و میکوشیدند با استناد به اطلاعات جعلی و ابهامافکنی در این زمینه، ایران را به تلاش برای دستیابی به «بمب هستهای» متهم کنند؛ موضوعی که بارها ازسوی تهران تکذیب و اعلام شد ایران همچنان به همکاریهای خود با آژانس در چارچوب پادمان ادامه میدهد.
برجام نمرده است
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصاحبه اخیر خود با رسانهها به این نکته هم اشاره کردهاست که «گفتوگوهای سیاسی بسیار ضروری» از دستورکارهای مهم او در سفر به تهران خواهد بود. گروسی با وجود اینکه برجام را در شرایط کنونی «پوسته تو خالی» خواند، اما در عینحال تأکید کرد: «هیچکس این توافق را مرده اعلام نکرده، اما هیچ تعهدی در کار نیست و همانطور که شنیدهاید، هر محدودیتی که در برجام بود، چندبار زیرپا گذاشته شدهاست.» جدیدترین موضعگیری گروسی درباره برجام در شرایطی است که پیشاز این، مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا نیز عنوان کرده بود که «توافق هستهای با ایران نمرده است، اما به پیش نمیرود.» این اظهارات جوزپ بورل در شرایطی مطرح شد که اتحادیه اروپا در روزهای اخیر در ادامه رویکرد مداخلهجویانه خود در قبال ایران، تحریمهای تازهای را علیه تعدادی از شخصیتها و نهادهای جمهوریاسلامی اعمال کرد.
ادامه تناقضگوییهای طرف غربی
قطعی شدن زمان سفر رئیس آژانس بینالمللی انرژیاتمی به تهران بهمنظور حلوفصل مسائل باقیمانده در تعاملهای ایران و آژانس در شرایطی است که آمریکا و تروئیکای اروپایی همچنان سیاست مبهمی را در قبال مذاکرات برجامی در پیش گرفتهاند و با وجود تأکید بر اینکه برجام دیگر در دستورکار آنها نیست، اما همچنان به تبادل پیامها با تهران در این زمینه ادامه میدهند.
مقامهای غربی درحالی در روزهای اخیر فاز جدیدی از مبهمگویی پیرامون گفتوگوها برای رفع تحریمها را کلید زدهاند که بهنظر میرسد چنین رویکردی بیشاز هر چیز از ناتوانی طرفهای مقابل در تصمیمگیری دراین زمینه ناشی میشود. آنها از یکسو اعلام میکنند «برجام نمردهاست» و رایزنیها دراین زمینه ادامه دارد و ازسوی دیگر علاوهبر تأکید بر اینکه برجام دیگر در دستورکار آنها قرار ندارد، برای گستردهتر کردن تحریمهای ضدایرانی اقدام میکنند؛ رویکردی که از وجود تناقضهای گسترده در این زمینه در اردوگاه غرب حکایت دارد.
تعامل با آژانس ادامه دارد
رویکرد پرتناقض آمریکا و تروئیکای اروپایی در قبال مذاکرات برجامی و استفاده ابزاری آنها از آژانس بهعنوان اهرم فشاری علیه جمهوریاسلامی در شرایطی است که سازمان انرژیاتمی به فعالیتهای توسعهای خود در حوزه فناوریهای هستهای همچنان ادامه میدهد. برهمین اساس هم بود که رئیس سازمان انرژیاتمی دیروز در حاشیه نشست هیأت دولت اعلام کرد جمهوریاسلامی در حوزه تولید و عرضه رادیو داروها در جمع 5کشور نخست دنیا قرار گرفتهاست. مهمترین محورهای سخنان محمد اسلامی را در ادامه میخوانید:
تعاملها با آژانس برقرار است و برنامه و رایزنی برای تنظیم سفر گروسی به ایران در دستورکار قرار دارد و درحال پیگیری آن هستیم.
اتهامهایی که به جمهوریاسلامی میزنند، دروغ بزرگی است که بهعنوان اهرم فشار علیه ایران از آن استفاده کردند.
در اسناد رسمیشان و واحدهای اطلاعاتیشان تأیید کردهاند که هیچ نشانهای از انحراف در برنامه هستهای جمهوریاسلامی وجود ندارد.
هیچ بنبستی در روابط و تعاملهای ایران و آژانس وجود ندارد و مذاکرات هم برقرار است.