ربع قرن شایعه خیانت
مروری بر همه حرف و حدیث‌های مربوط به کم‌کاری بازیکنان استقلال در دوران مربیان مختلف
بهروز رسایلی
اگر تعقیب‌کننده اخبار فوتبال ایران باشید، احتمالا این هفته‌ها شایعاتی در مورد کم‌کاری برخی بازیکنان استقلال برای خلاص شدن از دست ریکاردو ساپینتو به گوش‌تان خورده است. اساسا از این دست حرف و حدیث‌ها همیشه در مورد تیم‌های مختلف وجود داشته و راست و دروغش هم معلوم نبوده است. به‌طور مشخص اما اگر قرار باشد در مورد استقلال حرف بزنیم، چیزی حدود ربع قرن است که هرازگاهی چنین دست داستان‌هایی می‌شنویم؛ اینکه برخی بازیکنان با همه توان خود به میدان نرفتند تا به سرمربی وقت لطمه بزنند. حتما تصدیق می‌کنید که در این قبیل موارد، تشخیص حقیقت واقعا کار سختی است.
ناصر حجازی؛ سال 78
بدون تردید یکی از جنجالی‌ترین و معروف‌ترین پرونده‌های کم‌کاری در تاریخ فوتبال ایران به دوران حضور مرحوم ناصر حجازی روی نیمکت استقلال مربوط می‌شود. به‌طور مشخص، همیشه این شائبه‌وجود داشته که تعدادی از بازیکنان استقلال سال 78در دیدار با سایپا که منجر به شکست 4بر 3آبی‌پوشان شد، با همه توان به زمین نرفته‌اند و فرامین تاکتیکی کادرفنی را اجرا نکرده‌اند. مرحوم حجازی پس از این بازی از سمت خود اخراج شد؛ مسابقه‌ای که همیشه سایه حرف و حدیث‌های فراوان روی سر آن سنگینی می‌کرده است.
منصور پورحیدری؛ لیگ اول
استقلال در هفته پایانی لیگ اول حرفه‌ای فقط به کسب یک تساوی در خانه ملوان نیاز داشت تا جام قهرمانی را بالای سر ببرد اما در روزی که برخی از بازیکنان این تیم نمایش بسیار ضعیف و دور از انتظاری داشتند، ملوان با تنها گل بابک پورغلامی این تیم را شکست داد تا پرسپولیس به لطف پیروزی بر فجرسپاسی با گل ابراهیم اسدی، فاتح نخستین دوره لیگ برتر شود. همیشه در مورد نمایش استقلالی‌ها در انزلی حرف و حدیث‌های بسیار زیادی وجود داشته است.
رولند کخ؛ لیگ دوم
هدایت استقلال در لیگ دوم حرفه‌ای برعهده رولند کخ بود. ابتدا امیر قلعه‌نویی به‌عنوان دستیار در کنار او بود، اما خیلی زود جدا شد. نمایش‌ها و نتایج استقلال در آن فصل چندان چنگی به دل نمی‌زد و البته همیشه شائبه کم‌کاری برخی بازیکنان هم وجود داشت. از خود کخ، چند اظهارنظر شلخته در این مورد وجود دارد و البته علی فتح‌الله‌زاده هم به شکل واضح‌تری در مورد اینکه چند بازیکن استقلال توی کار سرمربی آلمانی می‌گذاشتند، صحبت کرده است.
پرویز مظلومی؛ لیگ یازدهم
این کم‌مایه‌ترین ادعای کم‌کاری بازیکنان در تاریخ فوتبال ایران است. پرویز مظلومی در لیگ یازدهم هدایت استقلال را برعهده داشت و بعد از چند پیروزی خوب در برابر پرسپولیس، ناگهان دربی روز 13بهمن 90را با وجود برتری 2بر صفر، 3بر 2به حریف 10نفره واگذار کرد. آن شکست عجیب، شاید به منزله پایان عملی دوران مربیگری مظلومی بود. پرویزخان که هرگز آن 10دقیقه جهنمی را هضم نکرد، تا به حال بارها گروهی از بازیکنانش را به کم‌کاری متهم کرده، اما کسی نمی‌داند اگر قرار به کارشکنی بود، چرا استقلالی‌ها 2بر صفر جلو افتادند و تا دقیقه 80هم این برتری را حفظ کردند. یعنی آنها فقط در 10دقیقه پایانی یادشان افتاد کم‌کاری کنند؟ اصلا چنین چیزی ممکن است؟ دلیل اصلی باخت استقلال در آن بازی، شکست مظلومی در مقابل تعویض‌های طلایی دنیزلی و البته شادی ناشیانه و زودهنگام سرمربی استقلال بود. فقط همین.
امیر قلعه‌نویی؛ لیگ چهاردهم
امیر قلعه‌نویی موفقیت‌های زیادی برای استقلال کسب کرده، اما 2فصل آخر حضورش روی نیمکت این تیم اصلا خوب نبود. امیر همیشه اعتقاد دارد در لیگ‌های سیزدهم و چهاردهم برخی اتفاقات به ضرر او رخ داده است. یک جمله معروف هم دارد با این مضمون که: «از هاشم بیک‌زاده می‌خواهم حقایق آن فصل را به مردم بگوید.» با وجود این نه خود قلعه‌نویی توضیح بیشتری می‌دهد و نه بیک‌زاده به‌عنوان شاهد او لب از لب باز می‌کند.
محمود فکری؛ لیگ بیستم
محمود فکری دوران موفقیت‌آمیزی روی نیمکت استقلال نداشت. او در حالی از این تیم کنار گذاشته شد که یکی از ضعیف‌ترین نمایش‌های فصل استقلال با شکست 2بر صفر برابر سپاهان در اصفهان رقم خورده بود. برخی‌ها عقیده دارند بازیکنان استقلال خیلی با جان و دل برای فکری بازی نمی‌کردند و به‌طور مشخص، بیشتر به همان بازی اشاره می‌شود. خود فکری هم تا به حال بارها ادعاهایی در این زمینه مطرح کرده است. این آش زمانی شورتر شد که سیاوش یزدانی در یک مصاحبه عجیب تلویحا اعتراف کرد در دوران مربیگری فکری با همه وجود بازی نمی‌کرده است.
ساپینتو؛ لیگ بیست‌ودوم
حالا هم رسیده‌ایم به لیگ بیست‌ودوم؛ دورانی که تیم پرفراز و نشیب ریکاردو ساپینتو نتایج سینوسی می‌گیرد و هرازگاهی هم شایعه کم‌کاری بازیکنان به گوش می‌رسد. این زمزمه، مخصوصا پس از شکست لیگی استقلال در برابر تراکتور خیلی پررنگ شد. گفته می‌شود بعد از پنالتی دقایق پایانی سیاوش یزدانی روی شهریار مغانلو در بازی با سپاهان هم ساپینتو به این اتفاق مشکوک شده و اصلا به همین دلیل یزدانی را کنار گذاشته است. کسی چه می‌داند؟
فقط یک «سیاوش» داشتی!
برای سرمربی استقلال که دیگر نمی‌تواند با قربانی کردن بازیکنان فرصت بخرد
داستان اخراج سیاوش یزدانی از استقلال طوری رقم خورد که کمتر هوادار این تیم نسبت به اتفاق رخ داده واکنش منفی نشان داد. چه بسا تصمیم ریکاردو ساپینتو در مورد یزدانی بوی تند «فرافکنی» می‌داد و شاید این بازیکن بعد از اتفاق بازی با سپاهان سزاوار چنین برخورد محکمی نبود، اما حقیقت آن است که سیاوش کاسه صبر بسیاری از مخاطبان را لبریز کرده بود. حواشی او در چند سال گذشته آنقدر پرشمار بوده که مجموع آنها، تصویری ناسازگار از مدافع میانی آبی‌ها ساخته است. در نتیجه وقتی خبر کنار گذاشته شدن یزدانی آمد، کمتر هوادار استقلال به‌طور جدی شکایتش را ابراز کرد. یزدانی سرمایه اجتماعی‌اش را به‌دست خودش از بین برده و کاری کرده که دفاع از او دشوار شده است، در غیراین صورت حتما خیلی‌ها به انتقاد از ساپینتو می‌پرداختند و مدعی می‌شدند مربی پرتغالی با این ترفند، صرفا دنبال انحراف افکار عمومی و شانه خالی کردن از مسئولیت نتایج اخیر تیم است.
در هر صورت اما یک نفر باید به ساپینتو یادآوری کند او فقط یک سیاوش یزدانی داشت و از این به بعد قرار نیست بعد از هر ناکامی، با اخراج یک بازیکن فرصت بخرد. شرایط خاص سیاوش و پنالتی بدی که او در دقایق پایانی بازی با سپاهان مرتکب شد، دست به‌دست هم داد تا ریکاردو بتواند ایده‌اش برای سپر قرار دادن یزدانی را محقق کند. این فرمول، تنها یک‌بار می‌توانست به‌کار گرفته شود و نتیجه بدهد. به روایت روشن‌تر، قرار نیست اگر استقلال مثلا در برابر ملوان هم نتیجه لازم را به‌دست نیاورد، شاهد اخراج یک بازیکن دیگر باشیم تا آقای ساپینتو نفسی چاق کند و خودش را به بازی بعدی برساند. حالا عرصه بر مرد پرتغالی تنگ‌تر شده است. او با تیمی که روزبه‌روز بیشتر رنگ تعلقاتش را می‌گیرد، باید فوتبال بهتری بازی کند و نتایج مطلوب‌تری بگیرد. منتظریم ببینیم.
